زادگاه معمار خانه ی اپرای سیدنی٬ مقصد طراحان برتر دنیا

برای درک بهتر این معمار که یک قرن پیش در همین سال به دنیا آمده است، بهترین راه این است که به خانه ی دوران کودکی او در شهر بندری صنعتی آلبورگ، برویم. به عنوان یک نوزاد، پدر و مادرش، او و برادر بزرگش لیف را به این شهر واقع در شمال دانمارک منتقل کردند. جایی که پدرش آژ در یک کارخانه ی کشتی به عنوان مهندس دریایی مشغول به کار بود. اینجا بر روی لیمفیورد، آبراهه ای شهر دوران کودکی او را به دو نیم تقسیم می کند، که علاقه ی معمار دانمارکی به قایق های بادبانی و ساختن چیزهای زیبا از اینجا آغاز شد. هر مسافری که برای دیدن زادگاه برنده ی جایزه ی پریتزکر می رود باید در نظر داشته باشد که این شهر در ۴۰۰ کیلومتری شمال کپنهاگ است. مدتها پیش لیمفورد بزرگراهی برای قایق های دراز وایکینگ ها بود که با مارماهی ها به پیش رانده می شد. وقتی اوتزن ها در سال ۱۹۱۸ وارد شدند، اینجا یک مرکز صنعتی بود که بندر عمیق آن توسط کشتی های نیروی دریایی، صنعت ماهیگیری شاه ماهی، کارخانه ی دنکس اسپریت و کارخانه ی تنباکوی اوبل فعالیت می کرد.
کارخانه های کشتی رانی، کارخانه های تنباکو و آکووییت کخ این شهر را مشهور کرده بودند، مدت هاست که تعطیل شده اند. الان یورن اوتزن پسر محبوب دانمارکی باعث شهرت این شهر شده است؛ اینجا را به مقصد طراحی دانمارک بدل کرده است. اسکله ی تازه بازسازی شده ی که برادران اوتزن به عنوان اطوره های دریایی در آن قایقرانی می کردند، اکنون خانه ای برای میزبانی از نمونه های برجسته ی معماری مدرن است. اینجا یک خانه ی موسیقی (موزیکنس هوس) وجود دارد که به عنوان فانوس معماری جدید آلبورگ شناخته می شود و خانه ی سمفونی شهر، آکادمی موسیقی جوتلاندیک و مرکز تاریخ جز دانمارک است و نوردکرفت، نیروگاه سابق زغال سنگ شهر که در حال حاضر نوعی کاملا متفاوت از انرژی را به عنوان یک مرکز فعالیت های فرهنگی تولید می کند.

اما این مرکز اوتزن هست که برای اولین بار این شهر را بر روی نقشه ی بین المللی “ طراحان گردشگر” برده است. این آخرین ساختمانی است که اوتزن آن را با کمک پسرش کیم طراحی کرده است. این مرکز در ۹ آوریل ۲۰۰۸ و در تولد ۹۰ سالگی اوتزن بازگشایی شد و یک سال بعد در ۲۹ نوامبر اوتزن فوت کرد. ارتفاع ساختمان، انحناهای چشمگیر سازه های سقفی وکمی شبیه به بدنه ی کشتی بودن، یک کار برجسته بر روی اسکله ی احیا شده است. اینجا خانه ای برای نمایشگاه ها می باشد ( جایی که در اوایل سال جاری، پرنس فردریک تاج گذاری کرد، یک نگاه به گذشته ی معماری اوتزن است و حالا در سیدنی تا ۲۸ اکتبر در معرض نمایش خواهد بود). یک سالن غذاخوری ( رستوران یورن)، یک تالار کنفرانس و سالن قایق ها نیز در این مرکز وجود دارد. پیش از تولد یورن، پدرش آژ، یک سازنده ی قایق معروف بود ولی در سال ۱۹۲۹ وقتی یورن ۱۱ سالش بود، پدرش “قایق تفریحی آلبورگ” را طراحی کرد که تبدیل به قایقی استاندارد برای دریانوردان سراسر اسکاندیناوی شد. او بخاطر ساختن قابق تفریحی آلبورگ، شهرت جهانی پیدا کرد و به سرعت درخواست هایی برای مسابقات قایقرانی در سراسر اروپا و ایالات متحده برای او فرستاده شد.

موزه ی هنرهای معاصر شهر، کونستن که در سال ۱۹۷۲ توسط معمار معروف فندلاندی آلوار آلتو طراحی شده است تا مدت ها یکی از جاذبه های شهر بوده است. اینجا یک شهر کوچک قدیمی باشکوه سنگی دوست داشتنی وجود دارد ولی جاذبه ی اصلی آن، اسکله ی احیا شده ی آن است. هنرمندان توسط شهرداری دعوت شده اند تا سیلوها را با کار بزرگی نقاشی کنند که با افتخار صنعت شهر آغاز به فعالیت کند. حتی در زمستان ولی به طور خاص در شب های بهار و تابستان اینجا با افرادی که قدم می زنند و پیاده روی می کنند، موزیسین ها و بسکتبالیست ها پر از جمعیت می شود. خیلی راحت است که ببینید چرا در سال ۲۰۱۶ شهروندان آلبورگ توسط کمیسیون اروپا “خوشحال ترین مردم اروپا” نام گرفته اند.

اوتزن در سن ۱۹ سالگی و در سال ۱۹۳۷ وقتی که در دمدرسه ی آکادمی سلطنتی کپنهاگ ثبت نام کرد، آلبورگ را ترک کرد و پدرش به مارخانه ی کشتیرانی هلسینگور انتقالی گرفت. حدود ۳۰ کیلومتری شمال کپنهاگ است. در اینجا شما می توانید طرح مسکونی اوتزن، که به عنوان پروژه ی کینگو شناخته می شود را پیدا کنید: ۶۳ خانه ی ارزان قیمت در چهار هکتار زمین در حومه ی شهر. او برای ساخت خانه های ارزان قیمت به سوئد وارد شده بود و مسابقه را برنده شد. ولی بودجه ی پروژه از بین رفت. در عوض او برنامه هایش که جایزه برده بودند را پیش شهردار محلی خود در هلسینگور که آن ها را سفارش داده بود، برد.

در طول ۶ ماهی که بر روی آن کار می کرد، برای تصور کردن شکل زمین در بنلانگ پوینت سیدنی او باید از خانه اش به فاصله ی چند کیلومتر به قلعه ی کرانبورگ هلسینگور می رفت. قلعه ی قرن ۱۵ ام به عنوان السینور در هملت نوشته ی ویلیام شکسپیر، واقع بر روی دماغه و احاطه شده توسط دریا، جاودانه شده است. در حالیکه در اطراف دیوارهای باستانی خود راه می رفت ٬متوجه شد که خانه ی اپرای سیدنی، شبیه کرونبورگ است : از همه ی جوانب مشاهده کرد. او اغلب در اطراف شبه جزیره ی کرونبورگ قایقرانی می کرد و قلعه را از همه ی جوانب مشاهده می کرد. او متوجه شد که خانه ی اپرای سیدنی نمی تواند ضلع زشتی داشته باشد؛ باید از همه جوانب زیبا باشد. برای دوست داران اوتزن، این نوشته ای است که حتما باید بخوانند تا متوجه شوند که او چگونه توانسته است بدنه های مرمری خود را در سیدنی تصور کند.
در اولین دیدارش از سیدنی در جولای/آگوست ۱۹۵۷ ، اوتزن، مدیزیت شرکت آبجوسازیٍ توث را نا امید کرد. دولت کیهیل NSW خواستار بازپرداخت عمومی برای تامین بودجه ی این ساختمان شد و اوتزن پیشنهاد داد تا شاید آبجوساز استرالیایی بتواند هزینه ی ساخت و ساز را بر عهده بگیرد. همانطور که کارخانه ی آبجوسازی کارلسبرگ دانمارک قسمتی از درآمدشان را از طریق بنیاد کارلسرگ، به علم و هنر اختصاص داده اند. از سال ۱۸۴۷، بنیانگذراران کارلسبرگ، یاکوبسن ها نقش بزگی در کارهای هنری خیرخواهانه ایفا کرده اند. علامت تجاری کپنهاگ، پری دریایی کوچک، در لنجلینی که توسط ادوارد اریکسن ساخته شده بود، توسط کارل یاکوبسن به شهر کپنهاگ در سال ۱۹۱۳ اهدا شد. یک نسخه ی المثنی از آن در کارخانه و گلیپتوتکت، موزه ی هنر کپنهاگ وجود دارد. این موزه در اطراف مجموعه ی شخصی کارل یاکوبسن پسر بنیانگذار کارلسبرگ، ساخته شده است و یکی از محبوبترین جاذبه های شهر است. هنگامی که پیشنهاد اوتزن مدیریت و سهامداران توث را ناراحت کرده بود، زمان زیادی نگذشته بود که قرعه کشی های ایالتی هزینه ی ساخت خانه ی اپرای سیدنی را تامین کردند و در همان سال نوامبر ۱۹۵۷ ساخته شد.

وقتی که اوتزن بعد از خروجی دراماتیک از استرالیا و قبل از به اتمام رساندن خانه ی اپرای سیدنی، به دانمارک برگشت، بحث و اختلافی که او را مقصر می دانست، کار کردن در کشورش را سخت کرد. انجمن معماران دانمارک به او اعلام کردند که او هیچوقت نمی تواند کاری رسمی در رابطه با دولت دانمارک داشته باشد چون به نظر می رسد که او از انجام وظایف خود در سیدنی فرار کرده است. بدون هیچ کار دولتی او به کمیسیون های خارجی و خصوصی متکی شد.
به همین دلیل است که شما تعداد انگشت شماری از کارهای اوتزن را در دانمارک مشاهده می کنید. آثار کمتر شناخته شده ی او عبارتند از: ( مانند پیشنهاد او برای موزه ی هنر سیلکنبرگ که هیچوقت ساخته نشد) ، توسعه ی موزه ی هنر لوئیزیانا در شمال کپنهاگ، فروشگاه مبلمان که اکنون رستوران پائوستیان در نوردهاون است و بندرگاه شمالی کپنهاگ. اما کلیسای باگسوارد، در حومه ی شمالی کپنهاگ، که توسط یک قبیله ی لوتری تهیه شده، یک قطعه برای نمایش مقاومت او است. گفته می شود که بیشتر برنامه های مجموعه ای او برای طراحی داخلی، شبیه خانه ی اپرای سیدنی است. وجه بیرونی آن بی نظیر و فریبنده است؛ طراحی داخلی سفبد با سقف منحنی آن، بلوک های بسر سفید و چراغ های صحنه ای که وقتی جمعیت می ایستند یک پیروزی برای مدرنیسم است. برای تحسین کنندگان اوتزن، این یک مکان مقدس است. یک دیدار از اینجا شما را درگیر یک سوال ابدی داخلی می کند: طراحی داخلی خانه ی اپرای سیدنی به چه شکل می توانست باشد اگر او شاهکار خود را به اتمام می رساند.