در دو طرف یک تنگه بسیار بلند در کوه های آند کشور پرو، یک پل معلق بسیار قدیمی طنابی روی رودخانه آپوریماک تاب می خورد. این پل معلق با 36.5 متر طول اولین بار در دوره تمدن اینکاها ساخته شده در طول 5 قرن اخیر بارها بازسازی شده است. هر ساله بهار اجتماعی از مردم منطقه دور هم جمع شده و طی مراسمی سنتی، بازسازی و مرمت پل را انجام می دهند. روستاییان در هر طرف رودخانه با مشارکت هم شروع به کار کرده و رشته ای طناب چند صد متری را به قطر ران یک مرد بزرگسال بافته و در طول این پل وصل می کنند. ابتدا طناب کهنه و فرسوده باز شده و در دره زیر پای آن رها می شود. در طول سه روز کار مداوم همراه با دعا و جشن گرفتن، پلی جدید در همان جای اول ساخته می شود.
پل کوِسواچاکا (Q’eswachaka) هر ساله و به مدت بیش از 500 سال است که به همین روش بازسازی می شود. برای صدها سال، این پل معلق تنها راه ارتباطی بین روستاهای دو طرف رودخانه در ایالات کاناس پرو بود. ای پل معلق تنها یکی از صدها پل طنابی معلق ساخته شده در دوران امپراطوری اینکا بود که از طریق جاده های موسوم به جاده بزرگ اینکا سرزمین های وسیع این امپراطوری را به هم وصل می کردند. این جاده ها بیش از 25.000 مایل (40.000 کیلومتر) طول داشته و جوامع قدیماً دوردست و منزوی را به یکدیگر وصل کرده و به سربازان، پیک ها و شهروندان عادی اجازه می داد که در سرزمین های امپراطوری مذکور به رفت و آمد بپردازند.
این شبکه رفت و آمد و حمل و نقل جزیی از چیزی بود که اینکاها آن را وظیفه خود برای فرو رفتن بیشتر در دنیای اطراف، جستجو و سفر به دیگر نقاط جهان و سازماندهی دنیا بعد از دوران آشوبی که در نهایت رخ می داد می دانستند.
خوزه بریرو، معاون تحقیقاتی و مدیر بخش آمریکای لاتین موزه ملی اسمیتسونین که تحقیقات گسترده ای در مورد جاده بزرگ اینکا و پل کوسواچاکا انجام داده، در این باره چنین می گوید:” این پل ها بخشی و تنها جزء کوچکی از توسعه این امپراطوری از کوزکو به چهار سمت و عبور از جغرافیای بسیار خشن و صعب العبور کوه های آند بوده است”. استعمارگران اسپانیایی که در قرن 16 میلادی این امپراطوری را نابود کردند از توان مهندسی به کار گرفته شده در این پل های معلق به کار رفته بود حیرت زده شدند، پل هایی که در نقاط پهن رودخانه ها که امکان استفاده از پل های چوبی و با کمک الوارهای بزرگ وجود نداشت ساخته شده بودند.
اما با گذشت زمان، برخی از این پل های معلق تخریب شدند، برخی دیگر بلااستفاده باقی مانده و در نهایت با ساخت جاده های جدید و پل های بزرگ و آهنی برای عبور خودروها در قرن 20 میلادی، به کلی فراموش شدند.
اما به دلیل دوردست بودن این منطقه از کوه های آند، سنت بازسازی و استفاده از پل معلق کوسواچاکا هنوز حفظ شده و امروزه تنها مسیر ارتباطی مورد استفاده ساکنان محلی است که از چهار روستای کوچوا زبان به نام های هوینچیری، چاوپیباندا، چوکایهوا و کولانا تشکیل شده اند. اگر چه یک پل فلزی نیز در همین حوالی برای عبور ماشین ها ساخته شده اما ساکنان محلی این منطقه همچنان به استفاده از همان پل معلق طنابی ادامه داده و با گذشتن از روی آن به تجارت و دیدار از دیگر روستاها می پردازند.
پل کوسواچاکا در سال 2013 به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگی مردمانی که هنوز در این منطقه زندگی می کنند به عنوان میراث نامحسوس فرهنگی بشریت در سازمان یونسکو به ثبت رسید. بریرو در این باره می گوید:” امروزه نیز می توانید فرهنگ زنده ای که در برابر چشمان شما جاری است را ببینید که قدمتی بیش از 500 سال دارد. با نابودی امپراطوری سیاسی اینکاها، چیزی که برجا ماند فرهنگ مردمان این منطقه در سطح زندگی روستایی بود”.
یکی از اجزای اصلی و مهم این فرهنگ کار و تلاش اشتراکی است. مردم روستاها و جوامع اطراف این رودخانه برای ساخت پروژه های مشترک با هم همکاری دارند بدون این که انتظار دستمزد داشته باشند زیرا می دانند که تمامی روستاها و مردم منطقه در نهایت از این پروژه منتفع خواهند شد.
روش های ساخت و بازسازی این پل از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود که در طی سالیان متمادی تغییراتی داشته است. این فرآیند با جمع کردن مقادیر زیادی علف بلند آغاز می شود که در نهایت به هم بافته شده و به شکل یک طناب محکم درمی آیند. این طناب های نازک تر به نوبه خود به هم ریسیده شده و طناب هایی بزرگ تر و قطورتر را تشکیل خواهند داد که در نهایت کابل های سنگین و محکم را تشکیل می دهند که وزن پل و فشاری که روی آن قرار می گیرد را تحمل خواهند کرد. مردم روستاهای منطقه در نهایت برای نصب این کابل های گیاهی به هم پیوسته و آن ها را سر جای خود محکم می کنند.
این کابل ها به پایه های سنگی کلفت و محکمی وصل شده و سازندگان ماهر و باتجربه پل از کناره ها کار را شروع کرده و در نهایت در وسط پل به همدیگر می رسند. آن ها در ادامه طناب های اطراف پل را بافته و کف آن را نیز با چوب و رشته های گیاهی آماده تردد می سازند. وقتی که سازندگان از دو طرف پل در نقطه میانی به هم می رسند ساخت پل را به پایان می رسانند.
یکی از تغییراتی که در طول سالیان متمادی در سنت بازسازی این پل معلق رخ داده، تعدد بازسازی آن است که در گذشته 3 سال یک بار انجام می گرفت اما امروزه هر سال انجام می گیرد.
در واقع صنعت توریسم و قابل دسترس شدن این منطقه باعث هجوم توریست های بیشتری به این منطقه از کوه های آند پرو شده، و به همین دلیل مردم جوامع اطراف این رودخانه تصمیم گرفته اند که هر سال مراسم بازسازی پل را انجام دهند. یکی از دلایل این امر نگرانی از تخریب و صدمه به پل است زیرا به دلیل تردد بیشتر نسبت به گذشته، احتمال آسیب دیدن و فرو پاشیدن پل بیشتر شده است. علاوه بر این روستاییان منطقه دریافته اند که با انجام این مراسم به طور سالانه می توانند توریست های بیشتری را به منطقه خود کشانده و رزرو هتل و گردش این توریست ها در منطقه موجب افزایش درآمد و توجه به رسوم و سنت های کهن آنان را در پی خواهد داشت.
وقتی که کار بازسازی پل به پایان برسد، مردم منطقه با موسیقی، دعا و جشن گرفتن مدتی را نیز کنار هم خوش می گذرانند و سپس باید یک سال دیگر برای انجام مراسمی مشابه صبر کنند. پل کوسواچاکا نیز در طول یک سال آینده برای تردد مسافران آماده خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
