اسپانیا یکی از زیباترین و جادویی ترین کشورهای جهان است که از پربازدیدترین کشورهای دارای جاذبه های گردشگری متعدد به شمار می آید. در این کشور توریستی شگفتی های بسیاری وجود دارد که برای دیدن بهترین آن ها باید با وبسایت رزرو هتل ایران هتل آنلاین هوشمندانه سفر کنید. یکی از جذاب ترین جنبه های سفر به اسپانیا به غذاهای خاص و خوشمزه این کشور مربوط می شود که بسیاری را در سراسر جهان شیفته خود ساخته است. در میان غذاهای متنوع و گاه عجیب و غریب اسپانیا، یک غذای ظاهراً چندش آور، از گرانقیمت ترین غذاهای جهان به شمار می آید.
بچه مار ماهی یکی از گرانقیمت ترین غذاهای اسپانیاست اما وقتی برای اولین بار این مار ماهی ها و غذایی که از آن ها تهیه شده را می بینید از خود خواهید پرسید که دلیل این قیمت گزاف برای چنین آبزی کوچکی چیست. ظاهر این مار ماهی های کوچک به هیچ عنوان طوری نیست که دوست داشته باشید آن ها را ببلعید. هنگامی که زنده اند، این مار ماهی ها بدنی بسیار باریک و شفاف دارند که مانند مارهای بسیار کوچک وول می خورند. وقتی پخته می شوند، این مار ماهی ها ظاهر شفاف خود را از دست داده و به کرم های شل و مرده تبدیل می شوند با این تفاوت که رنگ آن ها سفید بوده و دو نقطه سیاه که جای چشم آن هاست روی سرشان دیده می شود. اصلاً دوست ندارید چنین چیزی را بخورید، مگر نه؟!
اما باید بدانید که بسیاری از غذاهای خوشمزه و مقوی اصلاً ظاهر خوبی ندارند و چیزی که از همه مهم تر است طعم این غذاهاست. اینجاست که مار ماهی داستان ما عجیب تر می شود. این مار ماهی ها که در زبان اسپانیایی به آن ها «آنگولاس» (angulas) می گویند هم مزه خوب و هم بدی دارند. در واقع آن ها اصلا مزه ای ندارند اما برای خوردن آن باید قیمتی گزاف بپردازید. قیمت هر کیلو از این مار ماهی ها به 1.000 یورو نیز می رسد. جالب تر این که روزگاری این مار ماهی ها آن قدر بی ارزش و بدرد نخور بودند که به عنوان غذای حیواناتی مانند مرغ و خوک مورد استفاده قرار می گرفت. اما باید بدانید که وقتی پای مار ماهی به میان می آید همه چیز عجیب و غریب و شگفت انگیز می شود.
اما باید بدانید که بسیاری از غذاهای خوشمزه و مقوی اصلاً ظاهر خوبی ندارند و چیزی که از همه مهم تر است طعم این غذاهاست. اینجاست که مار ماهی داستان ما عجیب تر می شود. این مار ماهی ها که در زبان اسپانیایی به آن ها «آنگولاس» (angulas) می گویند هم مزه خوب و هم بدی دارند. در واقع آن ها اصلا مزه ای ندارند اما برای خوردن آن باید قیمتی گزاف بپردازید. قیمت هر کیلو از این مار ماهی ها به 1.000 یورو نیز می رسد. جالب تر این که روزگاری این مار ماهی ها آن قدر بی ارزش و بدرد نخور بودند که به عنوان غذای حیواناتی مانند مرغ و خوک مورد استفاده قرار می گرفت. اما باید بدانید که وقتی پای مار ماهی به میان می آید همه چیز عجیب و غریب و شگفت انگیز می شود.
برخی از خود اسپانیایی ها نیز در حیرتند که چه دلیلی دارد کسی برای چنین غذای بی مزه ای هزینه ای چنین نجومی بپردازد. این مار ماهی ها چنان بی مزه هستند که در دستور العمل سنتی پخت این غذا گفته شده که باید ابتدا سیر و فلفل تند را در مقدار زیادی روغن زیتون سرخ کرده و در ادامه بچه مار ماهی ها را به آن اضافه کرد تا کمی به آن ها طعم و مزه داده شود. البته شگفتی تنها به این غذا محدود نمی شود زیرا سبک زندگی مار ماهی ها نیز خود مایه حیرت بوده و به داستان های تخیلی و افسانه ای شبیه است. مار ماهی در آب شیرین زندگی می کند اما می تواند از طریق پوستش نفس کشیده و تا مسافت های طولانی در خشکی به پیش برود. آن ها تقریباً همه چیز می خورند، مرده یا زنده.
سپس در سن حدود 10 سالگی به سمت پایین رودخانه های اروپا رفته و به اقیانوس اطلس می رسند. در ادامه آن ها از طریقی که هنوز علم نتوانسته پاسخی برای آن بیابد خود را به دریای ساراگوسا که در فاصله 5.000 کیلومتری قرار دارد می رسانند. در عمق بیش از 500 متری دریای ساراگوسا، این مار ماهی های بالغ تخم گذاری کرده و سپس می میرند. نوزادان آن ها از طریق جریان های گلف استریم به سمت اروپا باز می گردند، سفری که دستکم دو سال به طول می انجامد.
سپس در سن حدود 10 سالگی به سمت پایین رودخانه های اروپا رفته و به اقیانوس اطلس می رسند. در ادامه آن ها از طریقی که هنوز علم نتوانسته پاسخی برای آن بیابد خود را به دریای ساراگوسا که در فاصله 5.000 کیلومتری قرار دارد می رسانند. در عمق بیش از 500 متری دریای ساراگوسا، این مار ماهی های بالغ تخم گذاری کرده و سپس می میرند. نوزادان آن ها از طریق جریان های گلف استریم به سمت اروپا باز می گردند، سفری که دستکم دو سال به طول می انجامد.
وقتی که آنگوال ها در نهایت به سواحل اقیانوس اطلس در اسپانیا می رسند، ماهیگیران با تورهای باز شده انتظار آن ها را می کشند. فصل صید بچه مار ماهی در نوامبر (آذر و دی) آغاز شده و بهترین زمان برای صید آن ها در طول سرد ترین، تاریک ترین و بارانی ترین شب هایی است که جزر و مد شدید بوده و دریا بسیار ناآرام است. اگر چه بچه مار ماهی بسیار گران قیمت است اما اولین صیدهای سال بسیار گران تر به مزایده گذاشته می شوند. در سال 2016، اولین صید سال 1.25 کیلوگرم وزن داشت که به قیمت باور نکردنی 5.500 یورو به فروش رسید. با این وجود، صید دوم که وزن مشابهی داشت در حراج صورت گرفته به قیمت تنها 1.070 یورو به فروش رفت.
خب تفاوت چیست؟ بچه مار ماهی های دقیقاً مشابهی که حراج آن ها تنها چند دقیقه فاصله داشته چرا ارزشی متفاوت دارند. جالب تر این که هر دو صید توسط یک نفر خریداری شده بودند. خریدار شخصی به نام خوزه گونزالو هویا، مالک یک رستوران بود و وقتی دلیل این قیمت متفاوت از او پرسیده شد جواب وی چنین بود: «این موضوع تنها بازاریابی برای رستورانم و کمی هم احترام به صیاد بود. فضای حاکم بر حراج بسیار هیجان انگیز است. یک مراسم رسانه ای بسیار بزرگ رخ می دهد. روز بعد نام رستوران من در تمای روزنامه ها و ایستگاه های تلویزیونی بود. برخی از مشتریان من هر فصل 20 تا 30 بار برای خوردن آنگولاس بر می گردند». وقتی که از گونزالو پرسیده شد چیز خاصی که باعث محبوبیت این غذا و گرانی قیمتش شده او می گوید: «بیش از هر چیز بحث بافت آن است».
خب تفاوت چیست؟ بچه مار ماهی های دقیقاً مشابهی که حراج آن ها تنها چند دقیقه فاصله داشته چرا ارزشی متفاوت دارند. جالب تر این که هر دو صید توسط یک نفر خریداری شده بودند. خریدار شخصی به نام خوزه گونزالو هویا، مالک یک رستوران بود و وقتی دلیل این قیمت متفاوت از او پرسیده شد جواب وی چنین بود: «این موضوع تنها بازاریابی برای رستورانم و کمی هم احترام به صیاد بود. فضای حاکم بر حراج بسیار هیجان انگیز است. یک مراسم رسانه ای بسیار بزرگ رخ می دهد. روز بعد نام رستوران من در تمای روزنامه ها و ایستگاه های تلویزیونی بود. برخی از مشتریان من هر فصل 20 تا 30 بار برای خوردن آنگولاس بر می گردند». وقتی که از گونزالو پرسیده شد چیز خاصی که باعث محبوبیت این غذا و گرانی قیمتش شده او می گوید: «بیش از هر چیز بحث بافت آن است».
برای درک بهتر این موضوع به یک رستوران باسکی بسیار مشهور به نام «Arima» در مادرید می رویم و با سرآشپز این رستوران با نام رودریگو گارسیا فونسکا هم صحبت می شویم. فونسکا که در ژانویه گذشته هفته ای 3 کیلوگرم بچه مار ماهی برای مشتریان خود سرو کرده می گوید: «من چنین پولی برای آن ها نمی پردازم. آن ها مزه، رنگ و یا حتی بویی ندارند، هیچی. یک تکه کاهو بو و مزه بیشتری دارد. اما من دو مشتری داشتم که نیم کیلو مار ماهی سفارش دادند. پانصد یورو برای یک وعده. برخی از افراد که ثروتمند هستند از خرج کردن پولشان لذت می برند. کیست که دوست نداشته باشد گاهی اوقات فخر فروشی کند؟».
ناگوره ایرازوگی مالک این رستوران و اهل باسک است، منطقه ای که در روزهای کریسمس و سال نو و همچنین روز سن سباستین در روز 20 ژانویه، بچه مار ماهی ها را با یک دستورالعمل غذایی سنتی و خاص سرو می کنند. وی در مورد آنگوالس چنین می گوید: «آن ها قیمت بسیار بالایی دارند اما برخی از افراد از فخر فروشی لذت می برند. البته چیزهای دیگری نیز وجود دارد. در روزهای خاص مربوط به جشن ها، خوردن این غذا نوعی سنت است و این موضوع طبقه ای خاص از مردم را به هم متصل می کند. یک جور فرهنگ است. بالاتر از آن این که مردم می خواهند به یک طبقه خاص تعلق داشته باشند».
ناگوره ایرازوگی مالک این رستوران و اهل باسک است، منطقه ای که در روزهای کریسمس و سال نو و همچنین روز سن سباستین در روز 20 ژانویه، بچه مار ماهی ها را با یک دستورالعمل غذایی سنتی و خاص سرو می کنند. وی در مورد آنگوالس چنین می گوید: «آن ها قیمت بسیار بالایی دارند اما برخی از افراد از فخر فروشی لذت می برند. البته چیزهای دیگری نیز وجود دارد. در روزهای خاص مربوط به جشن ها، خوردن این غذا نوعی سنت است و این موضوع طبقه ای خاص از مردم را به هم متصل می کند. یک جور فرهنگ است. بالاتر از آن این که مردم می خواهند به یک طبقه خاص تعلق داشته باشند».
اگر چه ادعاهای زیادی در مورد خورانده شدن این مار ماهی های گران قیمت در گذشته به حیوانات خانگی وجود دارد اما تاکنون مدرک زیادی در این مورد یافت نشده است و تقریباً قطعی است که این مار ماهی ها روزگاری غذای عمده طبقه کارگر در شمال اسپانیا بوده اند. اما این موضوع مربوط به روزگاری است که این مار ماهی ها به وفور پیدا می شدند و بنابراین بسیار ارزان بودند. با کمیاب شدن مار ماهی های جوان و افزایش قیمت آن ها، یک کمپانی اسپانیایی به نام «Angulas Aguinaga» فرصت را غنیمت شمرد. در سال 1991، آن ها با استفاده از یک نوع خمیر درست شده از ماهی فرآوری شده به نام «سوریمی» (surimi) یک غذای شبه آنگولاس ساختند که «گولاس» (gulas) نامیده می شد. این مار ماهی های مصنوعی دقیقاً شبیه نمونه واقعی بودند اما نرم تر بوده و مزه ماهی می دادند. این غذا هنوز هم آنقدر پرطرفدار است که می توان آن را در تمامی فروشگاه های اسپانیا یافت.
یکی از دلایل گران بودن قیمت بچه مار ماهی در اسپانیا این است که احداث سدهای متعدد و از بین رفتن محیط زیست باعث کاهش شدید تعداد این موجودات شده است به نحوی که اکنون در فهرست موجودات در خطر انقراض قرار گرفته اند. صید بی رویه نیز نقش مهمی در این موضوع داشته است. در گذشته، بچه مار ماهی ها را به صورت زنده به چین صادر می کردند، جایی که آن ها را پرورش داده و پس از بلوغ به فروش می رساندند. اما از سال 2010 صادرات این مار ماهی ها در اسپانیا ممنوع شده است. خرید و فروش این گونه در خطر انقراض اما در بازار سیاه همچنان رواج دارد. حتی پلیس این کشور عملیاتی را برای از بین بردن قاچاق بین المللی بچه مار ماهی صورت داده که در یکی از موارد به توقف یک محموله به ارزش 2 میلیون یورو از بچه مار ماهی های زنده به مقصد چین انجامید.
نقش سرآشپزهای دارای ستاره میشلین را نیز نباید در قیمت سرسام آور بچه مار ماهی نادیده گرفت. اما با کاهش بیشتر جمیعت بچه مار ماهی ها، افزایش قیمت آن ها همچنان ادامه خواهد داشت.
یکی از دلایل گران بودن قیمت بچه مار ماهی در اسپانیا این است که احداث سدهای متعدد و از بین رفتن محیط زیست باعث کاهش شدید تعداد این موجودات شده است به نحوی که اکنون در فهرست موجودات در خطر انقراض قرار گرفته اند. صید بی رویه نیز نقش مهمی در این موضوع داشته است. در گذشته، بچه مار ماهی ها را به صورت زنده به چین صادر می کردند، جایی که آن ها را پرورش داده و پس از بلوغ به فروش می رساندند. اما از سال 2010 صادرات این مار ماهی ها در اسپانیا ممنوع شده است. خرید و فروش این گونه در خطر انقراض اما در بازار سیاه همچنان رواج دارد. حتی پلیس این کشور عملیاتی را برای از بین بردن قاچاق بین المللی بچه مار ماهی صورت داده که در یکی از موارد به توقف یک محموله به ارزش 2 میلیون یورو از بچه مار ماهی های زنده به مقصد چین انجامید.
نقش سرآشپزهای دارای ستاره میشلین را نیز نباید در قیمت سرسام آور بچه مار ماهی نادیده گرفت. اما با کاهش بیشتر جمیعت بچه مار ماهی ها، افزایش قیمت آن ها همچنان ادامه خواهد داشت.
