پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران

تاریخچه ی صادرات صنایع دستی

مهمترین زیر اندازهای سنتی ایران مشتمل است بر حصیرِ زیرانداز، نمد زیرانداز، پلاس و انواع گلیم، گبه، زیلو، قالی و جاجیم.
حصیر یکی از پر پیشینه ترین زیراندازها بوده و امروزه با بهره گیری از انواع الیاف سلولزی و برگ برخی گیاهان زیر انداز حصیری بافته می شود. در مجموعه زیر اندازهای سنتی ایران طبعا بافته های داری همچون پلاس، گلیم ساده (دورو)، گلیم سوماک (یک رو)، گلیم یک رو ولی غیر سوماک، گبه، زیلو و نهایتا نفیس ترین آن یعنی قالی جایگاه ویژه ای دارد. گلیم های معمولا تماما از نخ پشمی و ذهنی باف بوده و حدودا به 7000 قبل از میلاد تعلق دارند. برخی صاحب نظران معتقدند که گلیم پدر صنعت نساجی ایران به شمار می آید.

زیلو نیز زیر اندازی قدیمی است که دارای حدود پانصد تا هفتصد سال پیشینه می باشد. خاستگاه آن مناطق کویری بوده و با اقلیم یزد و کاشان سازگار است. این نوع دست بافته بیشتر در مراکز مذهبی و منازل کویری مورد استفاده بوده است. زیلوها تنها زیر انداز هایی هستند که هم تار و هم پودشان از نخ پنبه ای انتخاب می شود و به صورت ذهنی باف و استفاده از طرح های هندسی بافته می شدند .

گبه دارای طرح و نقش پردازی بسیار خاصی است که زن بافنده در آن از احساسات و تخیل خود با آزادی کامل و بدون قید و بند، نقش های متفاوتی را بر روی بافته ایجاد نموده است. مراکز اصلی و مهم گبه، مناطق عشایری و روستاییِ استان های فارس، بوشهر، کهکیلویه و بویر احمد و خوزستان می باشد.

قالی نیز فرشی است پرزدار که از طریق در گیری پرز و گره زدن آن بر تار و نیز پود گذاری بافته می شود. و شاخص ترین و کامل ترین زیر انداز سنتی به واسطه بافت و اجرای نگاره، طرح و نقش است.این دست بافته دارای پیشینه تاریخی بس کهن است که بیشترین تقاضا را در بین کشورهای مختلف داشته و به نوعی یکی از صنایع دستی بسیار مهم در صادرات آن به شمار می آید.

سابقه تولید و استفاده از جواهرات محلی (زیور آلات و زینت آلات) که در واقع می توان آن را مکمل لباس های سنتی دانست، بسیار طولانی است که به نوعی در حفظ آداب و رسوم و عادات و سنن مناطق روستایی و عشایری ایرانی نقش تعیین کننده ای داشته است. در حال حاضر جواهرات محلی ترکمن، کردستان و سیستان و بلوچستان بیش از جواهرات دیگر مناطق کشورمان مورد توجه بوده و کارگاه های آن در سننندج، گنبد کاووس، زاهدان و …. مستقر هستند. مواد اولیه آنها از طلا، نقره، قلع، فیروزه، یشم، عقیق و …. می باشد. این زیورآلات شامل النگو، گوشواره، سینه ریز، دستبند، سربند، بازوبند، انگشتری و …. می باشد.

چوب یکی از دیگر موادی است که در ایران انواع مختلف صنایع دستی از آن تولید می شود که ذکر آن آمده است. این محصول و مشتقات آن بخش مهمی را در صادرات صنایع دستی داشته اند. کشورهایی نظیر قطر، آفریقای جنوبی، عراق، آذربایجان، افغانستان، امارت متحده عربی، جیبوتی، ترکمنستان، ترکیه، مالزی، ‌ لیبی، اردن و قزاقستان بازارهای اصلی برای این محصولات می باشند.

ظروف شیشه ای و مسی از جمله کالاهایی هستند که سهم زیادی در صادرات صنایع دستی ایران داشته اند. این گونه آثار در بین کشورهای عربی محبوبیت بسیاری داشته اند. ظروف مسی که با روش قلم زنی ایجاد شده سهم بیشتری را در بین ساخته های مسی داشته است.

سفال و سرامیک نیز از ساخته های دستی ای محسوب می شود که در صادرات صنایع دستی نقش ارزنده ای را ایفا نموده است. طرح و نقش های بسیار زیبای آن و نیز ساخت آن که پیشینه ای کهن دارد از جمله ویژگی هایی است که نظر کشورهای دیگر را بر انگیخته است.

پرفروش ترین صنایع دستی

انواع زیور آلات که ذکر آن در بالا عنوان شده اند نیز بسیار مورد توجه سایر کشورها بوده است. در مجموع می توان عنوان نمود که انگلستان، ایتالیا و چین از مهمترین خریداران صنایع دستی ایران به شمار می آیند.