علاقه غربی‌ها به هنر بامبو و دگرگونی سنت باستانی ژاپن

هنگامی‌که ژاپن در اواسط قرن نوزدهم شروع به برقراری ارتباط با دیگر کشورها کرد، کشتی‌های تجار غربی به‌سرعت پر شد از آثار هنری کشوری که در گذشته کشوری انزواطلب بود. بنابراین حجم وسیعی از چاپ‌های نقش چوبی، خطاطی‌ها و ظروف سفالی ژاپنی روانه گالری‌های خصوصی و مغازه‌های عتیقه‌فروشی لندن و پاریس شد.
یکی از این صنایع هنری سنتی ژاپن سبدهایی‌ست که از چوب بامبو ساخته می‌شود. پیش از رزرو هتل و سفر به ژاپن بهتر است بیشتر با این هنر سنتی آشنا شوید.

افزایش تقاضای غرب
با این وجود در سال‌های اخیر کشورهای غربی علاقه زیادی به این هنر نشان دادند و برخی از این آثار هزاران دلار به فروش رسید.
موزه متروپولیتن نیویورک در نمایشگاه فعلی خود با عنوان«هنر بامبوی ژاپن: مجموعه صومعه» و نمایش بیش از 70 اثر هنری ساخته شده از چوب بامبو جدیدترین نمونه از گرایش کشورهای غربی به هنر بامبو حتی بیش از خود ژاپن است.
به گفته آندریاس مارکس، مدیر مرکز کلارک در مؤسسه هنری مینیاپولیس و متصدی تور نمایشگاهی «گرایش مدرن: هنر معاصر بامبوی ژاپن»، «در ژاپن هنر بامبو در کنار دیگر هنرها به نمایش در می‌آید. هیچ کس در توکیو و کیوتو با این هنر سر و کار ندارد، به‌جز نمایشگاه‌ها».

به گفته مارکس، در حال حاضر هنرمندان معاصر بامبو آثاری مختص بازار غرب می‌آفرینند. گالری‌ای به‌نام TAI Modern در شهر سانتافه در ایالت نیو مکزیکو که مخصوص نمایش آثار هنری خلق شده با بامبوست توسط مارکس اداره می‌شود و او در تلاش است تا این هنر را زنده نگاه دارد.

تعبیرهای مدرن

به گفته مارگو توما، مدیر گالری، این روشی‌ست که در دوره پس از جنگ در میان ژاپنی‌ها بسیار متداول شد.
او در مصاحبه‌ای تلفنی گفت: «من به این آثار به‌عنوان مجسمه و اثری هنری نگاه می‌کنم، حتی اگر ابزاری کاربردی باشند».
بامبو، چوبی محکم و در عین حال سبک و انعطاف‌پذیر است و کار کردن با آن چالش‌برانگیز است. یادگیری این هنر تنها شامل بافتن بامبو نمی‌شود بلکه شامل درو کردن، عمل آوردن و نهایتاً به‌هم بافتن آن نیز می‌شود.

هنری در معرض خطر
با این وجود هنر بافت بامبو یک هنر فرعی در ژاپن محسوب می‌شود. TAI Modern معتقد است که امروزه در ژاپن کمتر از 50 هنرمند بامبوی تمام‌وقت حرفه‌ای به خلق آثار هنری نوآورانه می‌پردازند و در میان آنها تنها 2 نفر توانسته‌اند لقب «گنجینه ملی زنده» را دریافت کنند. این لقب را دولت به کسانی که به حفظ سنت‌های باستانی ژاپن کمک می‌کنند اعطا می‌کند.

او در مصاحبه‌ای تلفنی گفت: «هنر بامبوی ژاپنی اکنون به پایان خلاقیت خود رسیده است و هنرمندان جوان اندکی با خلاقیت و حس زیبایی‌شناختی در این عرصه حضور دارند».
«هنرمندان این حوزه در حال کم شدن هستند و توانایی خلق آثار هنری فوق‌العاده را ندارند».
فوجینوما می‌گوید که از کار او در بازار خارج از کشور بیشتر از ژاپن استقبال می‌شود. اما او امیدوار است که علاقه خارجی‌ها به این هنر، جایگاه و محبوبیت آن را در کشور خودش نیز ارتقا دهد. از نظر فوجینوما، در خلق این آثار هیچ جایگزینی برای بامبو وجود ندارد.
او می‌گوید: «هنر بامبو ساده است و به همین خاطر است که عمیق‌ترین ویژگی‌های زیبایی‌شناختی و انسانی هنرمندان را می‌توان در این آثار هنری مشاهده کرد».
«هر شاخه بامبو با شاخه دیگر فرق دارد. شناختن هر شاخه و اینکه از هر کدام قرار است چه چیزی ساخته شود همان جذابیت هنر بامبوست».