وقتی به یک سفر خارجی فکر می کنید احتمال این که عراق در فهرست کشورهای مورد انتظار شما قرار گیرد بسیار اندک است. نام این کشور خاورمیانه ای از دیرباز با درگیری و تنش عجین بوده و ایده گشت و گذار در خیابان های بغداد و عکس گرفتن از جاذبه های آن بسیار دور از ذهن به نظر می رسد. با این وجود، کریستین لیندگرن که یک عکاس اهل نروژ است دقیقاً این کار را کرده و با انتخاب عراق به عنوان عجیب ترین مقصد گردشگری خود برای دوران تعطیلات، به جاذبه های تاریخی این کشور سر زده و از دیدار با مردم محلی و خوردن غذاهای خوشمزه این کشور لذت برده است.
لیندگرن تمامی تجربیات خود در طول این سفر را به تصویر کشیده و در وبسایت و رسانه های اجتماعی خود منتشر کرده است. او امیدوار است که مردم با دیدن این تصاویر و تجربیات مکتوب و مصورش از سفر به عراق، دیدگاهشان در مورد این کشور خاورمیانه ای را تغییر دهند. وی در این باره چنین گفته است: «مردم می توانند به شکل حقیقی شاهد حرکت رو به جلوی این کشور باشند. این روزها شرایط در این کشور بسیار بهتر شده زیرا در رسانه ها تنها بخش بد این کشور به نمایش در می آید». در ادامه تجربه سفر این عکاس نروژی را در قالب یک مقاله با شما در میان می گذاریم.
فرآیند پیچیده
البته سفر به عراق نیز مانند دیگر کشورهای جهان به همین سادگی ها نیست و نمی توان سوار هواپیمای راهی شده به سمت این کشور شده و انتظار بهترین ها را داشت. برای اجازه ورود به این کشور باید درخواست ویزا داد که برای شهروندان بسیاری از کشورها فرآیند پیچیده ای دارد. اما در صورتی که تجربه سفر به کشورهای اینچنینی را داشته باشید با فرآیند گرفتن ویزا برای سفر به عراق نیز کنار خواهید آمد. لیندگرن بیشتر وقت آزاد خود در سفر به عراق را در جاده گذرانده است، تجربه ای که خود درباره آن چنین می گوید: «من به سفر به برخی از غیر توریستی ترین مقاصد سراسر جهان عادت داشتم. در مقاصد توریستی و مشهور بسیاری در سراسر جهان بوده ام. از شلوغی ها خسته شده ام، از ناامیدی و ایستادن در صف های طولانی و تمام زباله ها و آشغال هایی که مردم از خود به جای می گذارند».
لیندگرن مدتی به سوریه سفر کرده و کره شمالی نیز از رادار او دور نمانده است، سفرهایی که شرح مصور آن ها در وبسایتش موجود است. وبسایت او با عنوان Unusual Traveler ، نکات و ترفندهایی را در مورد سفر به نقاطی که کمتر مورد توجه گردشگران قرار می گیرند ارائه داده است. او از دیرباز به سفر به عراق فکر می کرد اما می گوید سفر به مناطق کم طرفدار و غیرمعمول به معنای آمادگی داشتن برای تغییر دادن برنامه ها در دقایق آخر است: «من در تمام کشورهای مجاور بوده ام. از این رو به خوبی با تاریخ آن ها آشنا هستم و همیشه دوست داشته ام به این کشورها بروم اما شرایط تا پیش از این برای سفر به این کشور [عراق] چندان مناسب نبود».
برای گرفتن ویزا او باید مراحل خاصی را پشت سر می گذاشت: «گرفتن ویزای عراق [برای شهروندان کشورهای غیرخاورمیانه و به ویژه ایران] یکی از سخت ترین فرآیندها را دارد». لیندگرن توانست با رابطی که در ارائه درخواست به وزارت امور خارجه در بغداد به او کمک کند ارتباط برقرار نماید. آن ها در ادامه با بررسی گذشته این عکاس و دلایل سفرش به عراق بعد از چند ماه به درخواست او پاسخ مثبت دادند. لیندگرن با تعدادی از مهاجران عراقی که به نروژ پناهنده شده بودند دوست بوده و آن ها نیز در این مسیر راهنمای او بودند. وی حتی در اینترنت نیز اطلاعات خوبی در مورد سفر به عراق یافت.
در داخل عراق
در عراق اما شرایط برای لیندگرن بسیار متفاوت بوده و او می توانست هر جا برود. وی در این باره چنین می گوید: «وقتی که به عراق می روید باید یک راهنمای تایید شده توسط دولت داشته باشید [این مورد هم تنها برای گردشگران غیر خاورمیانه ای است] که همیشه همراهتان باشد. می توانید در شهرها به تنهایی اینطرف و آنطرف بروید اما از شهری به شهر دیگر باید راهنما همراهتان باشد. همچنین باید در هتل های رسمی اقامت داشته باشید. قوانین سختگیرانه ای است». اما لیندگرن می گوید که این احتیاط ها و محدودیت ها تاثیری بر عکاسی های او نداشته است: «در واقع من هیچ محدودیتی در زمینه گرفتن عکس در عراق نداشتم. نه محدودیتی در زمینه ساختمان های نظامی، نه محدودیتی در مورد هر گونه مکان تاریخی».
به گفته او مردم محلی بسیار مهربان و خوش برخورد بوده و برای گرفتن عکس نیز بسیار مشتاق بودند. حتی سربازان نیز در این زمینه از درخواست او استقبال می کردند: «در شهر سامرا از یک سرباز عکس گرفتم و او واقعاً برایم ژست گرفته بود. این عکسی است که از تماشای آن احساس خوبی دارم زیرا اصلاً انتظارش را نداشتم. آنجا یکی از محرمانه ترین نقاط کشور بود». با این وجود وی می گوید که مردم عراق از دیدن او به شدت حیرت زده شده بودند: «همه شگفت زده شده بودند، حتی در مرکز مهاجرت در فرودگاه، آن زن با دیدن ویزای توریستی شگفت زده شده بود. مثل اینکه این تنها پنجمین یا ششمین ویزای توریستی بود که او می دید».
لیندگرن می گوید که زندگی در عراق از آنچه که تصور می کرد یا در رسانه ها دیده بود متفاوت به نظر می رسید: «اینکه چقدر زندگی آزاد و راحت بود، انتظارش را داشتم… نیروهای امنیتی بسیاری مانند نیروهای محافظ در هر گوشه از خیابان وجود داشت اما زندگی ادامه داشت. تمامی رستوران ها، کافی شاپ ها پر از جنب و جوش بودند. حتی در اواخر شب نیز در خیابان های بغداد، مردم بسیار رفتار دوستانه و نزدیکی داشتند، به من چای و قهوه تعارف کرده و مرا به خوردن شام در کنارشان دعوت می کردند. اصلاً فکر نمی کردم که زندگی تا این اندازه آزادانه و راحت باشد».
تصاویر لیندگرن، شهر بغداد را شهری سرزنده، تاریخی و پر از فرهنگ به تصویر می کشد. او تصاویری از چرخ و فلک های آبی در پارک سرگرمی در منطقه الزوراء در بغداد گرفته که در داخل یک باغ وحش بازسازی شده قرار دارد. او همچنین از قهوه خانه های سنتی عکس گرفته، جایی که مردم محلی برای حرف زدن و استراحت کردن دور هم جمع می شوند، و بازارهای شلوغ بغداد را نیز فراموش نکرده است. به گفته او همه جا خودروهای زرهی بودند اما می گوید که این خودروها بیشتر در مناطق بسیاری امنیتی دیده می شدند.
وی در این باره می گوید: «به مکان هایی رفته ام که مردم محل به من می گفتند: به این منطقه نرو امن نیست، دور بمان. و این موضوع در مورد عراق نیز صدق می کرد. اما در کل، در کل سفرم به عراق هیچ نگرانی امنیتی نداشتم. اصلاً احساس ناامنی نکردم».
او همچنین به تیسفون، آخرین پایتخت باستانی ایرانیان در عراق نیز سر زده است. لیندگرن در شهر بصره در جنوب عراق سوار قطار شده و خود را به بغداد رسانده بود، خط ریلی که تنها از سال 2014 باز شده است. وی می گوید که سفر مردانه به عراق بسیار راحت تر است زیرا نیازی به عجله کردن ندارید. اما لیندگرن در سفر اخیر خود دو زن نروژی به همراه داشته و می گوید که آن ها نیز در طول سفر با مشکلی مواجه نشده اند.
دیگر خبری از جنگ نیست
بسیاری از کشورها شهروندانشان را از سفر به عراق منع می کنند. از سال 2003، که حمله نیروهای آمریکایی و متحدانش به عراق باعث سقوط دولت صدام حسین شد، این کشور با خشونت و درگیری های خونین مواجه بوده که بین سال های 2014 تا 2017 به اوج خود رسیده و به یک جنگ داخلی و فراملیتی با نیروهای داعش تبدیل شد. بسیاری از کشورها با پررنگ کردن خطر تروریسم، آدم ربایی و خشونت های مسلحانه در این کشور، به شهروندان خود در مورد سفر به عراق هشدار می دهند. لیندگرن می گوید که قبل از سفر به این کشور باید تحقیقات زیادی داشته و با مردمی که از این کشور هستند صحبت کرد زیرا رسانه ها هر چقدر که در مورد خطر سفر به این کشور و شرایط آن صحبت کنند، این مردم محلی هستند که درک واقعی تری از شرایط کشورشان دارند.
لیندگرن می گوید که عکس هایی که در عراق گرفته بسیار مورد توجه قرار گرفته و این باعث خوشحالی اوست: «رسانه های عراقی بسیاری از این عکس ها استفاده کرده و سعی کرده اند نشان دهند که گردشگران اکنون برای گردش به این کشور می آیند». وی همچنین امیدوار است عکس هایی که او در وبسایت و رسانه های اجتماعی خود قرار داده بتواند مردم در غرب را با این کشور بیشتر آشنا کرده و تصورات غلط آن ها در مورد این کشور را از بین ببرد: «مردم این کشور سعی دارند زندگی کاملاً نرمالی داشته و زندگی خود را دارند. به همین دلیل امیدوارم مردم بتوانند ببینند که دیگر در عراق جنگی نیست».
واژه های کلیدی: عراق، زیارت، گردشگری، گردشگری درمانی، خاورمیانه