آشنایی با محبوب ترین موزه های مشهد

اگر در سفر به مشهد فرصت کافی دارید پیشنهاد می شود علاوه بر سایر جاهای دیدنی این شهر حتما از موزه های مشهد نیز دیدن کنید و با جوانب مختلف این شهر بزرگ آشنا شوید؛ چراکه موزه ها بهترین مکان برای آشنایی با آداب و رسوم و فرهنگ هر منطقه به شمار می آیند. ما در این مطلب قصد داریم به معرفی یک دسته از موزه های شهر یاد شده بپردازیم و شما را با مهم ترین آن ها آشنا کنیم، پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشد.

این موزه که یکی از معروف ترین موزه های مشهد و جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم است در سال ۱۳۹۳ افتتاح شده و دارای ۱۲ طبقه است. در بخشی از این موزه می توانید صنایع دستی و سوغاتی های مشهد را ببینید و در صورت تمایل خریداری کنید. موزه بزرگ خراسان در پارک کوهسنگی مشهد قرار دارد و دسترسی به آن بسیار آسان است. از دیگر بخش های مختلف موزه مذکورمی توان به مکانی برای نگهداری سازه های معماری و اشیاء تاریخی، آزمایشگاه مرمت آثار و لوازم تاریخی، کتابخانه، سالن اجتماعات و سالن های نمایش اشیاء اصلی اشاره کرد. اشیاء اصلی موزه در طبقات همکف تا دوم قرار دارند. این اشیاء متعلق به دوران قبل از تاریخ تا قرن چهاردهم بوده و شامل قرآن هایی نوشته شده بر روی پوست آهو، پیکرک های سنگی زیبا، ابزارهای سنگی پیش از تاریخ، آثار مربوط به دوران هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان هستند.

این موزه که یک بنای حدودا 2000 متری است قدیمی ترین ورزش های پهلوانی ایرانی را معرفی می کند. مرشد علی اکبر قاسمی (پهلوان رستم) این موزه را تاسیس کرده است تا ورزش های زورخانه ای را به همگان بشناساند. در این موزه می توانید انواع وسایل قدیمی زورخانه ای که اغلب توسط پهلوان رستم از زورخانه های سراسر ایران گردآوری شده‌اند را ببینید. مورد جالب دیگری که ممکن است نظر شما را نسبت به این موزه جلب نماید عکس پهلوانان قدیمی ایرانی است. موزه آیین پهلوانی مشهد در جاده آرامگاه، بلوار شاهنامه، چهار برج، بهار ۲۴ قرار دارد.

این مجموعه شامل دو تالار موزه و نیز آرامگاه نادرشاه افشار است که در سال ۱۳۴۲ توسط هوشنگ سیحون به دستور خود نادرشاه طراحی شده و در میدان شهدا مشهد واقع شده است. در یکی از تالارها اسلحه های مربوط به دوران های مختلف در ایران، دیگر اسلحه ها و آثار مربوط به دوران نادرشاه دیده می شود. مجسمه ی نادرشاه و سربازانش که توسط ابوالحسن صدیقی از شاگردان کمال الملک ساخته شده به زیبایی در موزه نادرشاه افشار می درخشد. پیکر محمد تقی خان پسیان که یکی از سرداران خراسان بوده نیز در شمال آرامگاه نادرشاه دفن شده و برخی از وسایل وی در کنار وسایل نادرشاه در تالار دوم موزه به عرصه ی نمایش گذاشته شده است.

حمام مهدی قلی بیگ بنایی متعلق به دوره ی صفویه است که در انتهای بازار فرش مشهد واقع شده است. این بنا تحت عنوان حمام شاه نیز شناخته می شود چراکه در نزدیکی مسجد شاه قرار دارد. از جمله ویژگی های بارز موزه حمام مهدی قلی بیگ می توان به نقاشی های سقف و دیوارهای آن اشاره کرد. حمام یاد شده از سال 1385 به عنوان موزه شناخته شده و مورد بازدید عموم مردم قرار گرفته است.

این موزه همان طور که از نامش پیدا است در روستای ویرانی، جایی بین مشهد مقدس و شاندیز واقع شده است و آثار باارزشی که در آن قرار دارد فرهنگ مردم این منطقه از استان خراسان را نشان می دهد. در بخشی از موزه مردم شناسی رباط ویرانی مشاغل سنتی مهمی مانند قالیبافی، آهنگری، دباغی، عطاری و غیره معرفی می شود. از طرفی بنای موزه از لحاظ معماری ویژگی های منحصر به فردی دارد که دیدن از آن برای بازدیدکنندگان جالب توجه است.

این موزه قدیمی ترین موزه ی تاریخ طبیعی در استان خراسان رضوی است که مقطع ابتدایی در آن در سال 1345 دایر شده است. طبق گفته هایی که وجود دارد مکان قبلی این موزه در خیابان اسرار بوده و بعدها به دانشگاه فردوسی منتقل شده است. بخشی از اشیاء موزه تاریخ طبیعی دانشکده علوم از کشور آلمان خریداری شده و لازم به ذکر است که بازید از آن برای عموم افراد امکانپذیر نیست.

این موزه که جزء موزه های دانش آموزی مشهد است به منظور درک بیشتر دانش آموزان از مباحث علمی و آموزشی مختلف مانند حیات وحش، زمین شناسی، گیاه شناسی، علوم جغرافیا و فیزیک، نجوم و مردم شناسی با همت آقای دکتر اقبال راه اندازی شده است. موزه علوم دانشگاه فرهنگیان، یک بنای دو طبقه است که بازدید از آن تنها با هماهنگی قبلی امکان پذیر است.

موزه جانورشناسی دانشگاه آزاد توسط گروه زیست شناسی این دانشگاه برای دانشجویان جانورشناسی احداث شده و شامل نمونه های مختلف جانوری است. لازم به توجه است که بازدید از موزه برای عموم افراد امکان پذیر نیست. محل دقیق موزه نام برده شده، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد واقع در خیابان راهنمایی است.

این موزه که در سال 1387 در اداره کل محیط زیست استان خراسان رضوی شروع به کار کرده به عنوان یکی از کامل ترین موزه های تنوع زیستی ایران به شمار می رود. موزه تنوع زیستی مشهد، زیستگاه های مختلف جانوری در استان خراسان را معرفی می کند. آدرس دقیق موزه تنوع زیستی اداره کل محیط زیست، بزرگراه وکیل آباد نرسیده به خیابان صدف است و بازدید از آن تنها با هماهنگی قبلی امکان پذیر می باشد. این مجموعه شامل ۲۲ زیستگاه مصنوعی از جمله دشت، کویر تپه ماهوری، کوهستان جنگلی، باتلاق، نی زار، خور و دریا است. همچنین در موزه یاد شده بیش از ۳۰۰ نمونه جانوری تاکسیدرمی شده‌اند که از جمله آن‌ها می توان ۱۷ نوع پستاندار، ۱۱۰۰ نوع پرنده، ۳ نوع خزنده، ۵ نوع سنگواره و ۳۹ تابلو حشرات را نام برد.

یکی از تاریخی ترین بناها و موزه های مشهد یک آب انبار قدیمی است که قدمت آن حدودا متعلق به دوران صفوی است. این آب انبار که چهل پله دارد به عنوان موزه آب مشهد شناخته می شود. موزه آب در بازار فرش مشهد، در نزدیکی مسجد شاه و حمام مهدی قلی بیگ واقع شده و تنها آب انبار مشهد است که به راحتی می توان از آن بازدید کرد. موزه ذکر شده در سال ۱۳۷۸ فعالیت خود را شروع کرده و از جمله اشیایی موجود در آن می توان به خمره های نگهداری آب آشامیدنی، لوله هایی برای انتقال آب، وسیله هایی برای اندازه گیری، انواع پیمانه های آبی، ابزارهای ساخت قنات و .. را اشاره نمود.

موزه ی علوم زمین مجموعه ای بزرگ و دیدنی با مساحتی حدود ۴۵۰ مترمربع بوده که در سال ۱۳۸۵ احداث شده است. این مجموعه از لحاظ وسعت و هزینه ساخت دومین موزه ی دولتی مشهد به شمار می رود. موزه علوم زمین در بلوار سرافرازان، در سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق ایران واقع شده است. ازجمله بخش ‌های مهم این موزه یک سالن مرکزی است که در آن می توان انواع سنگ‌ ها، کانی ‌ها و فسیل ها را مشاهده کرد. از دیگر بخش های موزه یاد شده می توان به سالن نمایش فیلم و کارگاه اشاره کرد.

یکی دیگر از موزه های مشهد موزه واقعه گوهرشاد است که هدف از تاسیس آن بازسازی واقعه حمله به مسجد گوهرشاد به دستور رضاخان می باشد. این موزه در خانه ملک واقف بزرگ مشهدی در باغ زیبای وکیل آباد مشهد قرار دارد. حدود ۴۰ مجسمه از شخصیت‌ های مهمی که در واقعه گوهرشاد نقش داشته اند در این موزه قابل رویت هستند. موزه واقعه گوهرشاد همه ‌روزه از ساعت ٩ صبح تا 6 عصر پذیرای بازدیدکنندگان عزیز است.

از جمله دیگر موزه های مشهد موزه خصوصی باغ شاهنامه نام دارد که به یاری آقای موسوی تاسیس شده است. در واقع این موزه یک مجموعه گردشگری است که در بلوار توس (جاده قدیم قوچان) قرار دارد و خدمات گردشگری خوبی در آن ارائه می شود. آنچه در موزه خصوصی باغ شاهنامه قابل رویت است اشیاء قدیمی مربوط به زندگی اهالی مشهد می باشد که بازدید از آن ها برای امروزی ها جالب توجه خواهد بود.

شاید یکی از جالب ترین موزه های مشهد موزه تاریخ سماور باشد که در هتل ملل واقع در خیابان امام رضا (ع)، درکوچه ی نخود بریزها واقع شده است. موزه تاریخ سماور، سیر تاریخی این شی زیبا را از همان ابتدا تا به امروز در کشور ایران مورد بررسی قرار می دهد. در موزه نام برده شده می توانید انواع و اقسام سماورهای قدیمی را ببینید.

موزه تاریخ طبیعی آموزش و پرورش مجموعه ای است که به کمک عده ای از معلمان شهر مشهد تاسیس شده است. این موزه در خیابان عبادی قرار گرفته و در آن مباحث مهم علمی به دانش آموزان معرفی می شود تا یک دید کلی نسبت به این مباحث به دست آورند و مطالب آموزشی را بهتر درک کنند.

موزه خانه ملک را می توان یکی از مجموعه های زنده در دسته موزه های مشهد به شمار آورد که در آن مشاغل مربوط به صنایع دستی مانند فیروزه تراشی به عنوان یکی از شغل های مهم سنتی معرفی می شود. بنای این موزه یکی از زیباترین بناهای قدیمی مشهد است که در اصل منزل شخصی به نام حاج حسین ملک بوده و دیدن از آن خود به تنهایی لذت ویژه ای دارد.

این موزه همان طور که از نامش پیدا است یک مجموعه ی کاملا فرهنگی است که آداب و رسوم مردم شهر مشهد را به بازدیدکنندگان معرفی می کند و آن ها را با مشخصات فرهنگی اهالی این مرز و بوم آشنا می سازد. اقدام جالب دیگری که در موزه مشهدشناسی فرهنگ سرای بهشت صورت گرفته، معرفی چهره های ماندگار تاریخ و فرهنگ و ادبیات مشهد است که موجب شناخت هر چه بیشتر آن ها می شود.

موزه وقف یکی دیگر از موزه های مشهد است که در محوطه اداره کل اوقاف امور خیریه ی استان خراسان رضوی، در خیابان آبکوه قرار دارد و از سمت ورودی اصلی اداره قابل دسترسی است. در این موزه اشیاء باارزشی دیده می شود که بیشتر آن ها را عده ای وقف موزه کرده اند تا در معرض دید عموم قرار گیرند. در موزه یاد شده می توانید تا حدی با فرهنگ و تاریخ استان خراسان رضوی، علی الخصوص شهر مقدس مشهد آشنا شوید.

ایستگاه راه آهن مشهد زمانی بزرگترین ایستگاه راه آهن خاورمیانه بوده و قدمتی دیرینه دارد. اقدام جالبی که در مورد این ایستگاه صورت گرفته بازسازی لکوموتیوهای قدیمی است که بازدید از آن ها برای هر فردی جذاب و دیدنی است. امروزه این مجموعه در قالب یک موزه تخصصی در زمینه ی لوکوموتیوها فعالیت می کند و جذابیت های خاص خود را دارد که بازدید از آن ها خالی از لطف نخواهد بود.

این موزه یکی از جدیدترین موزه های مشهد است که تعدادی از اشیاء و اسناد مربوط به دانشگاه فردوسی را در دل خود جای داده است. در موزه دانشگاه فردوسی می توانید آثاری از اساتید و مفاخر مشهد را که در این دانشگاه حضور داشته اند مشاهده کنید و از دیدن آن ها لذت ببرید.

نتیجه گیری