آسبادهای نشتیفان خواف، بر جای مانده های تاریخ

در سراسر ایران، جاذبه های گردشگری فراوانی وجود دارد که تناسب زیادی با اقلیم و جغرافیای آن منطقه دارد. اما این نوع از جاذبه ها، ریشه در علوم اجداد و پیشینیان ما دارد. رموز ساخت برخی از این سازه ها، هنوز نیز کشف نشده است. بازدید از این آثار تاریخی می تواند برای بسیاری از افراد جذاب و در عین حال عجیب باشد.

در نزدیکی شهرستان خواف، شهری وجود دارد که آثار به جای مانده آن از گذشته های دور، برای بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی بسیار جذاب است. رزرو هتل در خواف در بیشتر اوقات سال، امری بلامانع می باشد. اقامتگاه بوم گردی میر احمد خوافی، یکی از مراکز اقامت در شهرستان خواف است. برای آشنایی بیشتر با نشتیفان خواف، ادامه این مطلب را دنبال نمایید.
شهرستان خواف
شهرستان خواف، یکی از مناطق مرزی کشور است که در جوار کشور افغانستان قرار دارد. این شهرستان در استان خراسان رضوی واقع گردیده و دارای ۹۷۹۷ کیلومتر مربع، مساحت است. این شهرستان مرزی، به مرکزیت شهر خواف، از چهار شهر دیگر با نام های نشتیفان، سلامی، قاسم آباد و سنگان تشکیل شده است.

شهرستان خواف در پیش از اسلام، بخشی از قلمرو پارتیان بوده است و مساحتی حدود سه برابر وسعت کنونی را به خود اختصاص داده بود. معدن سنگ آهن سنگان خواف، یکی از بزرگترین معادن سنگ آهن خاورمیانه می باشد که بخش عمده ای از اقتصاد این شهر را به خود معطوف ساخته است.
موسیقی مقامی این شهرستان نیز، آوازه زیادی در جهان دارد و عثمان محمد پرست، یکی از استادان بزرگ دو تار نوازی این شهرستان در سطح جهان است. آثار و ابنیه تاریخی زیادی در این شهرستان وجود دارد که نشان دهنده بقای حکومت های مختلف در این سر زمین است. مدرسه غیاثیه خرگرد، آرامگاه حافظ ابرو و آسبادهای نشتیفان، تنها نمونه هایی از آثار تاریخی این شهرستان می باشند.
نشتیفان
شهر نشتیفان، یکی از شهرهای توابع خواف است که در جنوب شرقی این شهرستان واقع گردیده است. شهرت این شهر به دلیل آسیاب های بادی آن است که به آسباد معروف می باشند. بر اساس نظر زبان شناسان، نشتیفان متشکل از دو بخش نش، همان نیش به دلیل وجود عقرب در این منطقه گرم و خشک و تیفان یا همان توفان، به دلیل وزش بادهای صد و بیست روزه سیستان است.

در اطراف شهر نشتیفان، قبرستان هایی وجود دارد که شباهت زیادی به مقبره های زرتشتیان دارند. مسجد جامع نشتیفان، یکی از آثار به جای مانده تاریخی این شهر است که به دستور پیر احمد خوافی ساخته شده است و از ارزش بسیار زیادی برای اهالی این شهر برخوردار می باشد.
آسبادهای نشتیفان
آسیاب های بادی یا آسبادهای نشتیفان، بزرگترین آسیاب های بادی جهان می باشند. این بنای تاریخی، بزرگترین بنای متشکل از خشت، گل و چوب ایران است. پیشینه ساخت این آثار شگرف به پیش از اسلام باز می گردد. نوع سازه این آسبادها، سبب جذب هزاران توریست خارجی و گردشگر داخلی در سال می شود.

وزش بادهای موسمی در نشتیفان سبب شد تا مردم این شهر به فکر استفاده از این بادها باشند. ساخت این آسیاب ها به روش بسیار جالبی انجام گرفته است. بادهای قوی این منطقه، پره های آسیاب را به حرکت در می آورند. حرکت پره ها سبب چرخش ستون چوبی می شود که به آرد کردن دانه های گندم کمک زیادی می کند. از این رو از این آسیاب ها به عنوان وسیله ای برای تولید آرد استفاده می کردند.
اما یکی دیگر از کاربردهای این آسبادها، پمپاژ آب است. از این رو می توان گفت که این آسبادها، جزو شاهکارهای مهندسی در جهان تلقی می شوند. در دروازه های بادگیری این آسیاب ها که رو به وزش باد ساخته شده اند، ۴۲ بال، ۳۲ پر و ۸ درگاه وجود دارد. این سازه زیبا و اعجاب انگیز، هیچ تغییری در چرخه محیط زیست ایجاد نکرده و مانند نمونه های صنعتی آن، هیچ گونه آلودگی ندارد.

اگر خواستار بازدید از این جاذبه گردشگری را دارید، می توانید در فصول بهار تا پاییز به نشتیفان سفر کنید. امروزه حدود ۴۰ آسباد در نشتیفان باقی مانده است که قابلیت کار در اغلب اوقات سال را دارند. در این آسیاب ها، یک بخش به نام تخت وحشت وجود دارد که حرکت سنگ آسیاب را کند کرده و به کمک نی باد، مانع از چرخش آسیاب می شود. آسبادهای نشتیفان در صف ثبت در فهرست جهانی یونسکو می باشند. این امر می تواند به شهرت هر چه بیشتر نشتیفان کمک زیادی کند.