دشت هلن کجاست؟

پشت پیچ و خم کوه ها همیشه یک راز سربه مهر پنهان شده است. همین رازهای سربه مهر انسان ها را شیفته و مفتون طبیعت کرده است. اگر اهل طبیعت گردی هستید حتما بارها و بارها عازم مقاصدی خیال انگیز شده اید. مقاصدی خوش آب و رنگ که گرچه دستیابی به آن ها سخت و زمان بر است اما در انتها تنها لذتی دلچسب برایتان به یادگار مانده است. مقاصدی که شاید آدم های دیگر بارها از کنارش گذر کرده باشند اما قیل و قال زندگی روزمره به آن ها اجازه کشف و شهودی تازه را نداده باشد. طبیعت رازآلود ایران در هر چهارگوشه اش مملو از حضور این رازها است. رازهایی که گاه تنها چند صدمتر آن طرف تر از جاده اصلی قرار گرفته اند. این بار در میان استان ها و شهرهای کوچک و بزرگ ایران عازم استانی می شویم که به داشتن طبیعت حیرت انگیز و مسحورکننده شهره است. چهارمحال و بختیاری برای عشاق سفر همیشه یک رازسربه مهر و شگفت انگیز است. در میان مقاصد بی شمار این سرزمین جادویی این بار عازم منطقه ای می شویم که با نام دشت هلن شناخته می شود. قصد سفر به این سرزمین و رزرو هتل های شهرکرد را اگر دارید پیشنهاد این باره ما هتل پارسیان آزادی شهرکرد است.

چهارمحال وبختیاری بام ایران
چهارمحال و بختیاری برای هر ایرانی یادآور طبیعت بکر و حیرت انگیز گوشه گوشه ایران است. استانی کوچک که درست در فلات مرکزی ایران قرار گرفته است و در ردیف استان های کوهستانی ایران در مصاف با زاگرس شگفتی های بسیاری را در دل خود پنهان کرده است. زندگی اقوام ساکن در این سرزمین اصیل و تاریخی هزاران سال است که با زاگرس و زیبایی هایش گره خورده است تا جایی که بخش اعظمی از ساکنین این سرزمین را مردمانی کوچ رو یا همان عشایر تشکیل می داده است. مردمانی که در میان سرما و گرمای تابستان و زمستان هر طور که شده جای دنجی برای خود یافته و زندگی را در دل طبیعت سحرانگیز این دیار سر می کردند. چهارمحال و بختیاری نگینی است که بر تارک طبیعت ایران می‌درخشد و طبیعت گردهای بسیاری را شیفته و شیدای خود کرده است. در پیج‌وخم‌های راه‌های کوهستانی این استان زیبایی‌هایی قرار دارد که هر بیننده ای را به تحسین وا خواهد داشت. در میان شگفتی های چهارمحال و بختیاری زیبا راهی منطقه ای می شویم که در بین اهالی این سرزمین با نام هلن شناخته می شود. نامی که از همان ابتدا نامانوس بودنش هر شنونده ای را در فکر فروبرده و برای رسیدن به مقصد بی تاب می کند.

منطقه حفاظت شده هلن، چهارمحال و بختیاری
سال ها قبل اگرجاده چهارمحال و بختیاری به سوی خوزستان را در پیش می گرفتید در حاشیه جاده به ورودی دشت وسیعی برخورد می کردید که اغلب مسیر حرکت، کوچ و یا اتراق عشایرآن روزها بود. یک زندگی مسالمت آمیز چند هزار ساله میان انسان ها و طبیعت که در میان اهالی طبیعت به عنوان نمادی از اوج هماهنگی بین انسان و طبیعت شناخته می شد. بیایید کمی هم به عقب تر باز گردیم. به روزهای دهه های نخستین قرن بیستم که پرستاری از آن سوی دنیا شیفته و دلباخته پزشکی ایرانی می شود و همین شیفتگی در نهایت سبب ازدواج این دو نفر شده و پای این بانوی غربی را به ایران می کشاند. همسر وی پزشک حاذقی با ریشه های بختیاری بود که همین ریشه های مستحکم وی را برای خدمت به عشایر محروم آن روزها به سوی کوه ها و دشت های منطقه چهارمحال و بختیاری می کشاند. وی به همراه همسر خود با ایلات مختلف همسفر شده و به درمان و مداوای بیماران می پردازد. سفری که همزمان با نقشه برداری جغرافیایی آن بخش از ایران و ارتفاعات زاگرس بوده است. در نهایت به هنگام نقشه برداری این منطقه یکی از کوه ها و ارتفاعات منطقه را به سبب همراهی این بانوی و قدردانی از زحماتی که در طی مسیری پر شیب و فراز متحمل شده بود به نام هلن نامگذاری می کنند.

نامی که بعدها به سرتاسر دشتی وسیع اطلاق می شود که همان کوه در میانه آن واقع شده بود. سال ها می گذرد و در سال 1377 هجری شمسی طرحی مبنی بر حفاظت از ذخیره جنگلی کشور شکل می گیرد. طرحی که در نهایت یکسال بعد به تصویب می رسد و شامل بخشی از دره هلن نیز بوده است. دره هلن که تا اواخر دهه هفتاد منطقه ای آزاد بود در نهایت به دلیل حجم خرابی ها و تهدیدات صورت گرفته در سال 1380 به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام می گردد و از سال 1389 نیز تحت سرپرستی اداره منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری قرار می گیرد. هلن مجموعه ای وسیع از دره ها، دشت ها، ارتفاعات، روستا ها و آبادی ها، رودخانه ها، انبوه پوشش های گیاهی و جانوری و در نهایت عشایری است که روح زندگی را در پهنای این دشت زنده نگاه دشته اند. هلن گنجینه ای بسیار زیبا و ارزشمند است که حتما شما را هم شیفته خود خواهد کرد.

هلن
قریب به نود درصد این منطقه حفاظت شده در محدوده شهرستان اردل قرار می گیرد. بخشی از منطقه نیز در محدوده مرزهای سیاسی شهرستان اردکان قرار گرفته است. با این تفاسیر نزدیک ترین نقطه شهری بر روی نقشه، شهر کوچک نوغان است که تنها بیست کیلومتر با این منطقه وسیع و چیزی در حدود یکصد و ده کیلومتر با مرکز استان، یعنی شهرکرد، فاصله دارد. هلن چیزی در حدود سی و یک روستا را نیز در داخل و اطراف خود در برگرفته است. یکی از مهم ترین ساکنان تاثیرگذار این دشت وسیع و منطقه حفاظت شده نیز عشایر ارزشمند این منطقه هستند.
نگاهی به جغرافیای این منقطه که بیاندازید با منطقه ای وسیع و کوهستانی مواجه خواهید شد که چهل هزار و دویست هکتار وسعت دارد. منطقه ای زیبا و مرتفع که بلندترین نقطه آن قله کوه بزمنی با 3225 متر ارتفاع است. پست ترین نقطه این منطقه نیز حاشیه رودخانه ارمند است که 1168 متر بالاتر از سطح دریاها قرار گرفته است. آنچه هلن را بر سر زبان ها انداخته است جنگل های وسیع بلوط است. بر اساس آمارهای رسمی منتشرشده از چهل هزار و اندی هکتار وسعت این منطقه چیزی در حدود هفتاد درصد یعنی بیش از سی هکتار آن را جنگل های سرسبز و انبوه فرا گرفته است. جنگل هایی که گونه غالب آن درخت بلوط غرب است و بزرگ ترین جنگل این گونه در تمام کشور به شمار می رود.

قدیمی ترها از روزگاری سخن می گویند که این جنگل آنقدر متراکم و پر از انبوه درختان بلوط بوده است که کمترکسی جرات داشت خلوت این جنگل را برهم زده و قدم در آن بگذارد ،اما حالا با یافتن ردپای لوله های نفت یا حضور جاده ها و مسیرها دیگر به راحتی می توان از میانه جنگل عبور کرد. در ابتدای حرکت در مسیر دشت خیال انگیز هلن گیاهان و گونه های مرتعی به وفور به چشم می خورد. گل زارهای بزرگ و چشم نواز هم پای ثابت بهارهای این منطقه است که هوش از سرتان می پراند و جابجای دامن هلن را می آراید. کمی که ارتفاع بیشتر می شود سر و کله جنگل ها پیدا می شود. جنگل هایی که تا ارتفاع دو هزارمتری پیش روی می کنند اما ارتفاعات بالاتر و شرایط اقلیمی اجازه حضور بیشتر را نمی دهند. کمی بعد از جنگل ها گونه های مقاومی مثل گون و دافنه جای جنگل های عظیم بلوط غرب را می گیرند. اما بلوط غرب تنها ساکن این جنگل نیست. در کنار این گونه ارزشمند ارژن، کلخونک، شکر تیغال، گون، بنه، بادام کوهی، زالزالک، گز، پلاخور و دافنه نیز به چشم می خورند. حضور جنگل در حوالی گردنه مشهور بره مرده جایی در غرب این منطقه وسیع در ارتفاع دو هزار متری در نهایت خاتمه می یابد. در این میان اما پلاخور از باقی گونه ها مقاوم تر است و در ارتفاعات بالاتر هم خودنمایی می کند. جالب است بدانید این منطقه حفاظت شده که بزرگ ترین منطقه حفاظت شده این بخش از کشور پس از سبزکوه است، سبزترین منطقه حفاطت شده این حوالی نیز محسوب می شود چرا که قریب به هفتاد درصد آن را جنگل و باقی بخش ها را گیاهان مرتعی فراگرفته و همین امر بر اهمیت هر چه بیشتر آن افزوده است.

از دیگر ساکنین ارزشمند این منطقه می توان به رودخانه ها و چشمه ها اشاره کرد. شاید مشهورترین عضو این قسمت از این منطقه رودخانه خروشان و پرصلابت کارون باشد که از نقطه آغازین پل دوپلان تا پل موسوم به پل ارمند امتداد یافته است. در کنار این رودخانه مهم می توان به دیگر عضو باارزش این منطقه حفاظت شده یعنی رودخانه ارمند اشاره کرد. علاوه بر رودخانه ها در جای جای دشت می توانید ردپای چشمه ها را بیابید. در میان چشمه ها برخی از باقی چشمه ها مشهورترند. سیبا، گلور، برد بلند، بیفه دون، خردازبالا، خردراز پایین، تاگک، دل بالا، بادره، دهداری، ده کهنه، آب سفید، گردک، تاگک و شنشه پیر از جمله چشمه های پرآب این منطقه هستند که در نزد اهالی این سرزمین بسیار مشهورند.

دشت هلن با زمستان های سخت و نفس گیر و تابستان های اغلب معتدل خود دارای اقلیمی نیمه مرطوب است. تنوع پوشش گیاهی منطقه در کنار حضور رودخانه ها و ارتفاعات سبب شده تا این منطقه یکی از متنوع ترین مجموعه های گونه جانوری را نیز در خود جای دهد. قرس قهوه ای، کل، بز، تشی، شغال، گراز، گرگ، سنجاب و روباه در کنار پرندگانی همچون کبک، دلیجه، عقاب طلایی، کبوتر و انواع مارها و تعدادی لاک پشت تنها برخی از ساکنین این دشت خیال انگیز هستند. در گوشه و کنار این منطقه نیز اغلب چشمتان به چندین روستا خواهد خورد. برنجگان، دوپلان، چلیدان، بره مرده، آب گلور، سر تنگ، سرک، فیروز آباد، معدن، گندمکار، ده کهنه و چندین و چند روستای دیگر در داخل و یا حاشیه این منطقه زیبا به چشم می خورند که برخی از آن ها هنوز هم بافت قدیمی و سنتی خود را حفظ کرده و شما را شیفته معماری خود خواهند کرد. هلن یکی از زیباترین و چشم نوازترین و در عین حال کمترشناخته شده ترین گنجینه های طبیعت استان چهارمحال و بختیاری است که با انبوه زیبایی های وصف ناپذیرش قلب هر بیننده ای را تسخیر خواهد کرد. هلن مملو از حضور جاذبه ها و دیدنی های منحصربفرد و تفریحات جذاب و هیجان انگیز نیز هست. اگر قصد سفر به دیاری بکر و جذاب را دارید حتما باید سری به هلن بزنید.

بهترین فصل برای بازدید
اوایل بهار که گل ها دامان هلن را آراسته اند و هوایی مطبوع کل منطقه را در بر گرفته است بهترین فصل برای بازدید از این منطقه است. دامان سرسبز و روح نواز هلن با چشمه سارها و رودخانه های پرآب در این فصل از سال آن هم تا اواسط اردیبهشهت بسیار حیرت انگیز و روح نواز است. اغلب طبیعت گردها در این فصل کمپ خودشان را در دل هلن برپا می کنند و از تماشای این زیبای خیال انگیز لذت می برند. اما اگر طاقت سرمای زمستان را دارید و البته ازتجهیزات و تجربه کافی هم برخوردارید زمستان هم زیبایی های بی بدیل خودش را دارد. یکی از زیباترین جلوه های طبیعت زمستانی و پرابهت این منطقه در فاصله میان دو روستای برنجگان تا روستای معدن جلوه میکند. جایی که کم کم شیب مسیر افزایش پیدا کرده کرده و با باریدن اولین برف کم کم صخره های پرشیب این منطقه را فرا می گیرد. برف ها روی هم تلمبار شده و در نهایت با وقوع بهمن به شکل آبشاری زیبا و حیرت انگیز خود را به درون رودخانه می رسانند. هلن کم از این دست صحنه های اعجاب انگیز ندارد تنها باید شیفته کشف کردن باشید.

تفریحات دشت هلن
رفتینگ و قایق سواری در کارون خروشان نخستین جاذبه پرطرفدار این منطقه است. در سال های اخیر یک مسیر تریل زیبا به مسافت 15 کیلومتر از روستای گندمکار تا روستای جوزستان طراحی شده است که با گذر از میان جنگل های بلوط و چشم اندازهای منحصربفرد هلن و عبور از روی پل های چوبی و سیمی بلند یا پله های سنگی و مسیرهای پاکوب مناسب یک تجربه کوه نوردی و منحصربفرد بسیار جذاب را نصیب شما خواهدکرد.