محله بالات استانبول

منطقه فاتح

محله بالات
همین که پایمان به بالات می رسد به یکباره استانبول پر زرق و برق کنار می رود و یک دنیا کنجکاوی از نگاهمان سرازیر می شود. آنچه می بینیم یک محله قدیمی است. با آپارتمان ها و خانه های دو تا سه طبقه که دیوار به دیوار هم سر به آسمان کشیده اند. گویی قرار نبوده هیچ چیزی مانع از اتصال این خانه ها به یکدیگر شود. خیابان ها و کوچه های باریک آن هم با پیچ و خم های بسیار که شیب زیادشان حیرت زده تان می کند و گاهی کالسکه ای که میهمان نوازانه شما را به گشت و گذار در دل کوچه ها دعوت می کند. گاهی خانه هایی سنگی با سردرهای جذاب به پست تان می خورد که با درب های رنگی و پنجره های خوش ترکیب قدیمی آراسته شده اند و یک پیچک زیبا بر بالای درشان جاخوش کرده است. کوچه ها و خیابان ها سنگ فرش شده اند و گاهی در دو سوی خیابان راه پله هایی کم عرض و بامزه چشمک می زنند. گاهی هم عبور تنها از مسیرهای پلکانی میسر است که کوچه ها را به رسانده است. راستش را بخواهید در همان نگاه اول آنچه چشمتان را خواهد ربود رنگ است. معجزه ای که انگار از سر و کول خانه های محله بالات بالا می رود. گاهی فکر می کنید که یک باران حسابی آن هم از نوع رنگین کمانی اش باریدن گرفته و یا رنگین کمان در این محله متولد شده است که این خانه ها را به این زیبایی آراسته است. آنچه این خانه های قدیمی با پنجره های زیبا و چوبی و تراس های کوچکشان را به این روزگار بازگردانده قطعا همین معجزه رنگ است. رنگ هایی که درست از دل طبیعت بیرون زده اند و آنقدر شاد و سرزنده اند که غم هایتان را از عمق جان می شوید. بالات یکی از فقیرنشین های استانبول است و در مقایسه با مناطق اعیان نشین این دیار فاقد از هرگونه زرق و برقی است اما اینجا همین رنگ های ساده زرد، سبز، آبی، صورتی و قرمز و هزاران رنگ دیگر تمام زرق و برق ها را از چشمتان می اندازد. گلدان ها هم گاهی از بالای تراس و دیوارهای صاحب خانه های خوش ذوقشان آویزان شده اند و چشم به کوچه دوخته اند.

از خانه های کوچک و کارتونی که چشم بگیرید و چشم به زمین بدوزید انبوه کودکانی را خواهید دید که در کوچه و خیابان مشغول شیطنت و بازی های کودکانه اند. آدم های اینجا هم به سان اغلب محله های استانبول کیش و آیینشان فرق می کند و هرکسی سرش به کار خودش است اما سر و شکل شان به طور محسوسی سنتی تر و رنگ به رنگ است، حتی در کافه ها و به هنگام سرو یک فنجان چای. به برخی کوچه ها که قدم بگذارید آسمان را خواهید دید که با هجوم بند رخت های بلند بین خانه ها خط خطی شده و باورتان نمی شود که اینجا استانبول است آن هم در بخش اروپایی اش!

میان خانه ها و کوچه پس کوچه های این محله هزاررنگ و زیبا کافه های کوچک و رستوران های جمع وجور هم به وفور به چشم می خورد. خیلی ها معتقدند در همین کافه های گمنام اما آرام با آن دکوراسیون ساده و شیکشان بهترین چای ترکیه را خواهید نوشید و یا طعم پیده استانبول را اینجا برای همیشه به خاطر خواهید سپرد.
کافه ها و رستوران ها و فرشگاه های کوچک و بزرگ این محله نیز به سان خانه های این محله قدیمی و زیبا از معجزه رنگ بی نصیب نمانده اند و هرجا بساط شان را برپا کرده اند از زنده ترین و جذاب ترین رنگ ها برای طراحی میزها و صندلی هایشان بهره برده اند. نیمکت ها هم گاهی در گوشه خیابان به دادتان می رسند تا لختی بیاسایید و از این حجم زیبایی بصری لذت ببرید و شاید هم دوربین تان را روشن کنید و لحظه ای را به زنجیر بکشید. همین که اینجا از هجوم توریست های رنگارنگ و صدای فلش دوربین ها و انبوه سلفی بگیرها خالی است خودش یک نعمت بزرگ است.

بالات بدون شک شما را به اعماق تاریخ استانبول می برد و این سیر تاریخی و دیدنی در دل محله ی تاریخی بالات جذاب و به یادماندنی است. بالات را که زیر پا بگذارید و وجب به وجبش را زیر و رو کنید در انتها می رسید به بلندای یک تپه و آن وقت می نشینید به تماشا، تماشای استانبولی که به زیبایی زیر پایتان قرارگرفته و تنگه بسفر و بندر شاخ طلایی اش که هی دلبری می کنند. شاید این منظره را دیگر به سختی در استانبول پیدا کنید. اینجا در قلب منطقه فاتح و درست زیر گوشه منطقه تاریخی فنر و در جوار ایوانسرای محله ای زیبا جاخوش کرده است که کلی دیدنی های رنگی و جذاب برایتان به امانت نگاه داشته است.

تاریخچه محله بالات
اگر در طول تاریخ به عقب بازگردیم خواهید دید که در دوران بیزانس و حکومت عثمانی ها خیلی از یهودی هایی که از عثمانی تبعید شده بودند با حکم سلطان آن روزها به مرزهای حکومت پرقدرت عثمانی وارد شدند. یهودی ها که خودشان را به استانبول رسانده بودند سنگ بنای محله ای را گذاشتند که ما امروزه بالات می نامیم. خیلی ها می گویند بالات تلفظ تغییر یافته واژه پالایتون به معنای قصر است چرا که این محله در مجاورت یکی از قصرهای باشکوه آن روزگار قرار داشته است. یهودی ها و البته یونانی هایی که از سال ها قبل در این منطقه ساکن بوده اند خانه های بالات را به سبک و سیاق خودشان و درست مثل محله های قدیمی اروپایی با خانه هایی کنار هم می سازند و کم کم کار و حرفه شان هم رونق می یابد. حضور این یهودی های مهاجر و یونانی ها در این محله سبب می شود تا کنیسه ها و کلیساهای متعددی نیز در این منطقه ساخته شود. تا اینکه با وقوع زلزله ای مهیب در این محله یهودی ها کم کم از این محله کوچ می کنند و خودشان را به یکی دیگر از نقاط استانبول می رسانند و این بار محلاتی اعیان نشین برپا می کنند که هنوز هم یکی از مرفه ترین محلات استانبول است. کوچ یهودی ها که حتی تا همین نیم قرن پیش ادامه داشت سبب می شود تا کم کم آدم های جدیدتری در این دیار ساکن شوند و دیگر محله زیبای بالات با آن معماری خیره کننده و جذابش در انحصار یونانی ها و یهودی ها باقی نماند.

خانوده های جدیدی که اغلب در این محله ساکن می شدند اما از طبقه متوسط و ضعیف جامعه بودند تا اینکه نرم نرمک در طول یک قرن و اندی این محله به یک محله قدیمی متوسط و شاید هم فقیرنشین مبدل می شود. محله ای تاریخی با چند صد سال قدمت و البته یک نمایش باشکوه و زنده از رنگ های جذاب به همراه معماری دیدنی و آثاری تاریخی که درست در سواحل شمالی بندر شاخ طلایی و در دل منطقه تاریخی فاتح جاخوش کرده است. بالات اما پس از گذر سال ها با افتتاح گالری های کوچک، کافه های نقلی و زیبا و رستوران هایی با چشم اندازهای جذاب و رنگ آمیزی چشم نواز خانه ها سر از کنج عزلت برمی آورد و یکبار دیگر بر سر زبان ها می افتد. بالاتی که آدم های مختلفی را از مسلمان، مسیحی، یهودی، ترک، کرد، یونانی و .. در خود جای داده و در قرن بیست و یک یک جاذبه دیدنی تمام عیار است. بالات در سال های اخیر به همراه چند محله و خیابان تاریخی دیگر در استانبول بزرگ در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان یک بافت تاریخی ارزشمند به ثبت رسیده است تا هویت تاریخی این سرزمین برای همیشه حفظ شود.

آثار تاریخی محله بالات
تاریخچه بلندبالای منطقه فاتح در قلب استانبول و بالاتی که درست در حساس ترین نقط محله فاتح قرارگرفته است سبب شده تا ردپای آثار تاریخی اینجا در دل بالات نیز به چشم بخورد. علاوه بر بازدید از کوچه پس کوچه های سنگ فرش و زیبا، خانه های رنگی، کافه ها، گالری های کوچک و جذاب و رستوران های این محله دیدنی و صرف یک فنجان چای ترک حالا باید سری به آثار تاریخی ارزشمند این محله قدیمی بزنیم. حضور پررنگ یونانی ها در این منطقه سبب شده تا آن ها یادگارهای بسیاری از خود برجای بگذارند. یکی از این یادگاری ها کالج یونانی ارتودکس است که در واقع یک مدرسه مذهبی برای ارتدوکس های یونانی بوده است. بنایی سرخ رنگ و بسیار زیبا که ابهتش چشمتان را خواهد گرفت. این بنای زیبا چیزی قریب به پانصد سال قدمت دارد! از کلیسا که فاصله بگیرید باید حتما سری به کلیسای ارتودکس ها با نام کلیسای حضرت مریم(س) بزنید که ترک ها آن را ننه مریم می نامند. کلیسایی که در بین اهالی ترک زبان استانبول با نام “دمیر کلیسا” یا کلیسای آهنی شناخته می شود. اسکلت اولیه این کلیسای سفید رنگ و زیبا تنها با آهن ساخته شده است و از این حیث در تمام جهان بی نظیر است. این کلیسا که در اوایل قرن نوزدهم میلادی ساخته شده است در همین سال های اخیر مرمت شده و خود رئیس جمهور کشور ترکیه یعنی آقای اردوغان آن را طی مراسمی افتتاح کرده است، بنابراین بازدید از این کلیسای زیبا را به هیچ وجه از دست ندهید. کلیسای سنت جورج و کلیسای سنت استفان بولگار هم از دیگر کلیساهای این منطقه هستند که حتما باید سری به آن ها بزنید.

محله بالات اما دو مسجد زیبا را نیز در دل خود جای داده است. مسجد فتحیه و کلیسای تاریخی پاماکاریستوس که حالا در دل این مسجد تاریخی قرار دارد یکی از همان مساجد تاریخی جذاب است که حتما باید سری به آن بزنید. دانشگاه تاریخی کادیرخاص آن هم درست در سواحل زیبای شاخ طلایی از دیگر گزینه های تاریخی دیدنی محله بالات استانبول است. مسجد مشهور فاتح هم درست در حوالی محله بالات قرار دارد و نظرهای بسیاری را به سوی خود جلب کرده است.

دسترسی به محله بالات استانبول
ایستگاه های مترو، خطوط اتوبوس و کشتی های متعددی شما را به این محله تاریخی می رسانند. اگر علاقمندید تا با صرف هزینه کمتر به این منطقه برسید یکی از بهترین راه ها استفاده از خطوط مترو است. برای همین منظور باید خودتان را به ایستگاه متروی M2 برسانید. اگر هم مایلید تا با خطوط اتوبوس سری به بالات بزنید باید خود را به ایستگاه های M2، 55T، 44B و یا ایستگاه 36CE برسانید. همه روزه اتوبوس های متعددی از این ایستگاه ها به سمت محله بالات در حرکتند. ایستگاه قطار مرمره نیز نزدیکترین ایستگاه قطار به محله بالات است. اما کشتی های فری نیز هر روزه مسافران زیادی را به این بخش از استانبول جابجا می کنند. سوار بر کشتی خودتان را به منطقه آیوانسرای در ساحل خلیج شاخ طلایی برسانید. از اینجای مسیر به بعد را می توانید قدم زنان در کنار ساحل تا رسیدن به محله بالات لذت ببرید و یا به سرعت خودتان را با اتوبوس هایی که در ایستگاه نزدیک ساحل قرار دارند به محله بالات برسانید.