شنگن|دهكده ای كوچك كه ماهیت سفرهای اروپایی را تغییر داد

توافقنامه اخیراً معروف شده شنگن در دهكده ای كوچك واقع در بخش جنوب شرقی لوگزامبورگ به امضاء رسید، جایی كه مملو از انواع نمادهای معروف می باشد.
با یك چشم بر هم زدن، می توانید به كشورهای كوچك تر اروپایی بدون نیاز به تشریفات اداری سفر كنید. به لوگزامبورگ بروید، جائی كه تنها با سفری یك ساعته از طریق خودرو می توانید از وسیع ترین منطقه آن عبور نمایید. بدون اینكه متوجه شوید و تنها با یك نگاه سرسری به تابلوها و علامت های مرزی و پرچم های سلطنتی نصب شده در دوردست ها به یك باره وارد كشورهای اطراف آن یعنی فرانسه، آلمان با بلژیك شده اید.
قسمتی از امكان انجام این كار، به خاطر اندازه كوچك این كشور است، اما همین توانایی به لطف یك میراث لوگزامبورگی نیز می باشد: بیش از 30 سال قبل در یك دهكده كوچك به نام شنگن در منطقه جنوب شرقی عهدنامه ای به امضاء رسید. توافقنامه مشهور كنونی به نام شنگن، شیوه سفر ما به كشورهای اروپایی را به شكلی دراماتیك تغییر داد و امروز نیز همچنان در حال تكامل یافتن است. با مراجعه به وب سایت های رزرو آنلاین هتل، می توانید اطلاعات بیشتری در زمینه اخذ انواع ویزا كسب نمایید.

لوگزامبورگ نه چندان كوچك
می توان به لوگزامبورگ به عنوان مركز رسمی مبادلات تجاری نگریست، جائی كه در آن افراد بانفوذ و قدرتمند اروپایی مشغول فعالیت بوده و پول و منافع مالی بدست می آورند. همچنین به نظر می رسد بر روی نقشه نیز فضای بسیار كمی را به خود اختصاص داده، در نتیجه، به طور ناخواسته اغلب به نفع همسایگان بزرگتر آن، به عنوان مقصدی برای سفر در نظر گرفته نمی شود.
این كشور كوچك كه یكی از موسسین آنچه كه امروزه اتحادیه اروپا خوانده می شود، بوده است، منزلگاه یكی از سه پایتخت این اتحادیه است – شهر لوگزامبورگ (همراه با بروكسل و استراسبورگ) – هنوز هم در اداره و پیشبرد اهداف اتحادیه، نقش كلیدی را ایفا می كند.
این منطقه به عنوان یك رژیم سلطنتی مشروطه ای ما بین دو جمهوری بزرگ فرانسه و آلمان قرار داشته و هزینه موقعیت مكانی اش را كه نه در یكی، بلكه در هر دو جنگ جهانی حضور داشته، پرداخته است و بنابراین موضوعات و یادگارهای تاریخی بسیاری برای ارائه دارد. صنعت شكوفای تولید نوشیدنی محلی، رستوران های تأثیرگذار، موزه ها و یادگارهایی متعدد (از قلعه های ثبت شده در یونسكو و مركز قدیمی شهر گرفته تا مقبره ژنرال جورج اس. پاتون) و عشقی ظاهراً ذاتی به غذاهای دریایی، پنیر و انواع شیرینی جات وجود دارند.

در مسیر سفر به این منطقه تاریخی، به سمت دره موسل رفتم، منطقه ای آرام در بخشی ساده از لوگزامبورگ شرقی. رودخانه موسل به آرامی نقش یك مرز طبیعی را مابین لوگزامبورگ و آلمان ایفا می كند. این دره از قرار معلوم و با داشتن درختان انگور فراوان در روی تپه هایی كه مملو از دهكده ها و روستاها است، به مركزی برای تولید نوشیدنی تبدیل شده است.
درست همانطور كه فكر می كردم،‌ در حال خروج از كشور بوده و به دهكده كوچك شنگن رسیدم؛ منطقه ای در ساحل غربی موسل، كه با انبوهی از درختان انگور پوشیده شده است. این دهكده با سكنه ای كمتر از 520 نفر، با انتظاری كه از آن به عنوان محل امضای توافقنامه ای كه شیوه سفر مردم به اروپا را متحول كرده است، می رود، متناسب نبوده و قطعاً صاحب اسم و رسم بسیار بزرگی نبوده و مقصد گردشگری بسیار درخشانی نیست. با این اوصاف، همین جا و در صبح مه آلود روز 14 ماه ژوئن سال 1985 بود كه نمایندگان بلژیك، فرانسه، لوگزامبورگ، آلمان غربی (در آن زمان) و هلند گرد هم آمدند تا به طور رسمی قراردادی را در مورد این منطقه جدید و بدون مرز به امضاء برسانند.
توضیحاتی در مورد پیش زمینه آن
تعداد معاهدات، متحدین، اتحادهای متقابل و ضد معاهدات كه در طول نیمه دوم قرن بیستم پدیدار گردیدند، تقریباً نامفهوم و گیج كننده شده اند. لیست (پیمان ها و معاهدات) مزبور، دم از بوروكراسی و تشریفات اداری می زند، اما مسیری طولانی برای درك و صحنه چینی درباره تعهدات متنوع و مختلف كنونی می بایست طی گردد، بنابراین با من باشید تا بیشتر در این مورد صحبت كنیم.

همین كه جنگ جهانی دوم در سال 1944 در حال اتمام بود، كشورهای بلژیك، لوگزامبورگ و هلند، پیمان بنلوكس را منعقد نمودند. این حزب سه عضوی، منافعی را شناسایی نمود كه طی دهه های سخت و مشكل آتی، از كار كردن با هم می توانست بدست بیاید و اعضا امیدوار بودند كه از طریق یك توافقنامه در زمینه گمرك، مبادلات تجاری تشویق و تسهیل گردند.
معاهده رم كه در سال 1957 بر پایه بنلوكس بنا گردید، انجمن اقتصادی اروپا (EEC) را كه یك اتحادیه گمركی گسترش یافته و متشكل از شش ایالت موسس بود، تشكیل داد (اعضای بنلوكس بعلاوه آلمان غربی، فرانسه و ایتالیا).
تا اوایل دهه 1980، 10 كشور عضو انجمن اقتصادی اروپا بودند و در حالی كه فقط بازرسی های مرزی سریع بین كشورهای عضو برقرار بود، اما حقیقت این بود كه این معاهده همچنان جریان عبور و مرور را متوقف نموده و به نیروی انسانی نیاز داشت و به طور فزاینده به آن به عنوان خط قرمزی غیرضروری نگریسته می شد. با این حال مفهوم مسافرت داخلی یك سویه و بدون مرز اعضا را تقسیم بندی نموده است،‌ به طوری كه نیمی از آنها درخواست جابجایی آزادانه تنها برای مردم اتحادیه اروپا را دارند و بنابراین می خواهند كه متعهد به بازرسی های درون مرزی به منظور تفكیك بومی های اتحادیه اروپا و غیر بومی های این منطقه بمانند.

همانطور كه مارتینا نِیپ، مدیر موزه اروپایی شنگن توضیح می دهد: “ایده گشایش مرزها در سال 1985 چیز عجیبی به نظر می رسید – همانند نوعی خیال پرستی یا منطقه ای كامل و ایده آلی. هیچ كس در واقع باور نداشت كه این ایده می تواند به حقیقت بپیوندد”.
این موضوع به عهده 5 عضو باقی مانده گذاشته شد (بنلوكس، فرانسه و آلمان غربی) كه شدیداً مشتاق اجرایی سازی جریان آزادانه عبور و مرور تمام مردم و كالاها بودند، تا فرآیند ایجاد ناحیه ای كه همان شنگن نام گذاری شد، را رهبری نمایند.
چرا شنگن؟
چون لوگزامبورگ خیلی زود ریاست انجمن اقتصادی اروپا را عهده دار شد، بنابراین این كشور كوچك به عنوان انتخاب كننده اینكه معاهده نامه مزبور در كجا به امضا برسد، تعیین شد. این زیاد اتفاق می افتد كه شنگن تنها منطقه ای است كه فرانسه و آلمان هر دو به یك عضو بنلوكس ملحق می شوند و تأمین امنیت آن را به عنوان مقصد انتخاب عهده دار می شوند.
انتخاب شنگن به عنوان محل ملاقات سه كشور، تبدیل به انواع نمادها گردید. برای اطمینان از اینكه این كار بی طرفانه باشد،‌ امضا كنندگان بر روی یك كشتی تفریحی لذتبخش به نام ام. اس. پرنسس ماری آسترید جمع شدند تا برگه را امضا كنند. این كشتی تا حد امكان نزدیك به نقطه ای در میان هر سه كشور (نزدیك به مرز سه كشور) لنگر انداخت، جائی كه در رودخانه موسل قرار دارد.

برخلاف انتظارها، امضای معاهده نامه در شنگن نتوانست حمایت یا توجه زیادی را در آن زمان جذب نماید. به مانند 5 عضو انجمن اقتصادی اروپا كه مخالف آن بودند، به راحتی می توان گفت كه بسیاری از مقامات رسمی از تمام طرف ها به این باور نداشتند كه این معاهده اجرایی شده و یا موفق می گردد.
مطابق با گفته های نِیپ، از همان ابتدا، این توافقنامه دست كم گرفته شد، و “به عنوان یك آزمایش در نظر گرفته شد و نه چیزی كه بتواند همیشگی باشد”. این موضوع با خط قرمز اجتناب ناپذیری تركیب شد و این اطمینان را به وجود آورد كه لغو كامل مرزهای داخلی بین پنج كشور موسس تا سال 1995 تحقق نخواهد یافت.
منطقه شنگن در حال حاضر
امروزه منطقه شنگن متشكل از 26 عضو است. از بین اینها، 22 كشور عضو اتحادیه اروپا هستند، حال آنكه چهار تای باقی مانده (ایسلند، سوئیس، نروژ و لیختن اشتاین) عضو این اتحادیه نیستند.
در حال حاضر شنگن به مانند شروع كار آن، مورد انتقادهایی قرار می گیرد. بحران های اخیر مهاجرتی و حملات تروریستی سال 2015 به پاریس، منجر به تضعیف شنگن گردید و برای كسانی كه مخالف مرزهای آزاد و باز هستند، مهمات زیادی را برای حمله به تلاش های انحصاری انجام شده توسط این معاهده فراهم آورد.
علی رغم این موضوع، منطقه شنگن در حال رشد است، حتی اگر فرآیند الحاق، سنگین و مشكل باقی مانده باشد. هنوز هم سیاستمداران تعیین می كنند كه چه كشوری به این معاهده ملحق شود، چرا كه اعضای جدید بایستی به اتفاق آرا انتخاب گردند. به عنوان مثال الحاق بلغارستان و رومانی، مكرراً مورد وتو قرار گرفته است، دلیل این موضوع به شكل مهمی به خاطر نگرانی هایی پیرامون فسادهای داخلی و امنیت مرزهای خارجی آنها بوده است. در حقیقت، سال های متمادی است كه هیچ كشوری به این منطقه نپیوسته است؛ لیختن اشتاین آخری كشوری بود كه در سال 2011 به این منطقه پیوست.

با این وجود، مزایای شنگن برای اكثر مردم، بسیار بیشتر از معایب آن است. بنا به گفته نِیپ: “توافقنامه شنگن چیزی است كه زندگی هر روزه تمام اعضای شنگن را تحت تأثیر قرار می دهد – تقریباً 400 میلیون نفر”.
برای بومی ها، این می تواند به معنای هر چیزی باشد، از دیدار با دوستان و رفتن به سر كار گرفته تا سفر به لوگزامبورگ به خاطر استفاده از مزایای مالیات پایین سوخت در مقایسه با همسایگان آن، به خصوص سوخت دیزلی.
برای مسافران، توافقنامه شنگن دسترسی سریع به تمام كشورهای عضو را – چه به صورت سفر جاده ای، چه ریلی و چه هوایی – سریع تر و آسان تر فراهم می آورد. ویزای شنگن را نیز به این اضافه نمایید، كه به غیربومی های منطقه اتحادیه اروپا اجازه می دهد تا یك ویزای 90 روزه را با امكان ورود به تمام كشورهای عضو دریافت نمایند و علت جذابیت آن واضح است، هم از نظر هزینه ای برای مسافران مقرون به صرفه است و هم از نظر زمانی.

خود دهكده شنگن چطور؟

بازدید از كابینه مقامات رسمی را در انجمن اعضا در زمان ملحق شدن اولیه آنها به منطقه فراموش نكنید، به طوری كه هر كدام بخشی از هویت ملی است كه به منظور ادامه حیات شنگن تسلیم شده اند. قسمت هایی تكان دهنده و تلخ از دیوار برلین به شكلی فوق العاده در مقابل موزه نصب گردیده است تا یادآور این موضوع برای همه ما باشند كه ضرورتی ندارد كه دیوارها – در این مورد، دیوار بتنی مشهور از یكی از اعضا سازنده آن – برای همیشه استوار و پابرجا بمانند. بعلاوه در امتداد اسكله روبه روی موزه، با سه ستون سنگی یادبود و یا تخته سنگ های فولادی مواجه می شوید، كه هر كدام ستاره خود را دارند كه یادآور اعضا موسس و سازنده آن هستند. نهایتاً ستون های جالب توجهی از ملت ها وجود دارند كه به شكلی زیبا مناظر نمادین هر عضو از منطقه شنگن را نشان می دهند.
البته جاذبه های مختلفی فراتر از یك مركز قانونگذاری بین المللی در این دهكده مرزی آرام وجود دارد. بازدیدكنندگان می توانند اقامت خود را طولانی تر نمایند تا از یك سفر رودخانه ای با كشتی تفریحی در موسل لذت ببرند، به كوهنوردی بپردازند و یا در تپه های اطراف دوچرخه سواری نمایند و یا نوشیدنی كرمانت را امتحان نمایند تا طعم واقعی زندگی را در شنگن بچشند، دهكده ای روستایی كه در حال حاضر متعهد به ارائه رویدادنامه های تاریخی است.