قدمت “شهر ری” موجب شده است تا از دوران مختلفی آثار تاریخی و جاذبه های دیدنی در این شهر وجود داشته باشد و اگر بخواهید روزی را در این شهر با هدف گردشگری سپری نمایید برنامه ای پربار خواهید داشت. شما می توانید از “قلعه گبری” که مربوط به 2 هزار سال قبل است بازدید کنید، یا در دامنه شمالی “بی بی شهربانو” “استخوان دان گبر ها” را که مربوط به آیین زرتشتیان است را ببینید. می توانید هوشمندانه سفر کنید و در بازار ری ضمن بهره مندی از سوغاتی ها و صنایع دستی گوناگون به زیارت حرم عبدالعظیم بروید و برخی مقبره های تاریخی و موزه این آستان را بنگرید.
همچنین “امامزاده عبدالله”، “آب انبار آزاد”، “برج و آرامگاه طغرل”، “امامزاده زید”، “بی بی زبیده”، “مقبره جوانمرد قصاب”، “دژ رشکان”، “کاروانسرای دیر گچین” نیز از دیدنی های بی شمار این منطقه هستند. همچنین در “فشافویه” یخچال طبیعی “کلین” را ببینید و مقبره” شیخ کلینی” را نظر کنید، “برج اینانج” را ببینید و “آتشکده بهرام” را که مربوط به دوران ساسانی است را در برنامه خود بگنجانید.
شهر ری دارای مساحتی برابر با 3300 کیلومتر مربع است که از شمال به شهر تهران متصل است، از جنوب به قم و از شرق به پاکدشت و ورامین و از غرب به رباط کریم و اسلامشهر راه دارد و از 3 بخش کهریزک، فشافویه و ری تشکیل شده است، ارتفاع این شهر از سطح دریا 1060 متر و فاصله اش تا تهران حدود 10 دقیقه است.
شهر ری در قدیم شهری بزرگ و اثر گذار بوده است اما اکنون به عنوان منطقه 20 کلانشهری بزرگتر به نام تهران است و توسعه شهر تهران از دوره قاجار به بعد موجب شد تا شهر ری به عنوان بخشی از پایتخت ایران گردد. برای رفتن به شهر ری باید پیش از همه به شهر تهران بیایید و بهترین گزینه هم راه آهن می باشد چرا که هم هزینه کمتری دارد و هم نزدیک به شهر ری می باشد.
آدرس چشمه علی، خیابان شهید غیوری، خیابان 22 بهمن است در روبروی آن پارکی وجود دارد و در یکی از روزهای هفته بازاری محلی در این محل برپا می گردد.
اقتصاد و صنعت
این شهر جنگل و پوشش سبز طبیعی ندارد و چهارمین شهر استان تهران از بعد جمعیت و وسعت می باشد و پوشش گیاهی معمول آن درختان گز و بوته های بیابانی است. برخی گیاهان دارویی نیز به صورت خودرو مانند کاسنی، گل گاوزبان، خاکشیر و کرچک نیز در این شهر می رویند.
اقتصاد شهر ری بر مبنای گردشگری بنیان گردیده است و سالانه گردشگران بسیاری را در خود می پذیردو در عین حال شهری مذهبی و زیارتی محسوب می گردد و پیرو آن بازرگانی نیز در این شهر رشد بسیار داشته است چرا که از گذشته ری شهری مهم و مرکز تبادلات این منطقه از ایران بوده است. کشاورزی در این منطقه بسیار رونق داشته و محصولات بسیاری از جمله گندم، جو، ذرت و پنبه و باغ های میوه از جمله انگور، سیب و گلابی، زردآلو و آلو را در وسعت بیش از 2 هزار هکتار دارا است.
کجا چی بخوریم؟
در مناطق شهر تهران اصولا غذاهای محلی مختص منطقه را نمی توان یافت مگر آنکه رستوران هایی که با مقاصد مختلف تاسیس شده اند را دنبال نمایید، عرف غذاهای رستوران های تهرانی معمولا انواع کباب، قرمه سبزی، خورش قیمه و زرشک پلو با مرغ می باشد و همینطور فست فود های بسیاری را که از فلافل تا استیک را سرو می نمایند را به راحتی خواهید یافت.
در آشکده ها انواع آش و حلیم و خوراک های سنتی شهرهای مختلف از حلیم بادمجان تا دلمه و کوفته تبریزی سرو می شود و می توانید بسته به ذائقه خود انتخاب های گوناگونی داشته باشید.
در بازار ری که در ضلع شمالی حرم شاه عبدالعظیم قرار دارد رستوران ها و کبابی های بسیاری است که به دلیل فضای رقابتی غذاهای باکیفیتی را ارائه می دهند، برخی کبابی های بازار ری قدمت بسیار داشته و معمولا در هنگام نهار و شام بسیار شلوغ می شوند و شناخته شده هستند که به راحتی می توانید آن ها را تشخیص دهید و از حال و هوا و فضای سنتی آن ها بهره ببرید.
در بازار ری که در دو بخش روبرو حرم و شمال آن قرار دارد محصولات بسیاری را می توان یافت، که البته حال و هوا و فضای نسبتا سنتی و مذهبی داشته و بیشتر جنبه های تفریح و سوغاتی خریدن در آن پر رنگ می باشد. در این بازار انواع شیرینی های معروف مثل گز، سوهان، قطاب، باقلوا و انواع شکلات ها و آبنبات ها را می توانید تهیه کنید.
همچنین انواع لباس ها به ویژه پوشش های مذهبی مانند چادر و مقنعه و ابزار عبادت مانند مهر و تسبیح را می توانید از این محل تهیه نمایید. ضمن اینکه فضای شلوغ و سرپوشیده این بازار حال و هوای خاص خود را دارد و برای گردش و تفریح یک یا دو ساعته خالی از لطف نخواهد بود.
چشمه علی، یادگار دوران ساسانی
چشملی به زبان محلی و چشمه علی در زبان رسمی یک نقطه باستانی است که قدمت آن به دوران ساسانیان بازمی گردد، در اطراف این جاذبه تاریخی و طبیعی آثار تاریخی دیگری از جمله برج طغرل، و دژ رشکان وجود دارد. این چشمه از صخره ای بزرگ می جوشد و نام باستانی آن سورین بوده است که در دوره اشکانی و ساسانی شناخته شده و بعد ها به نام امام اول شیعیان، علی (ع) نامگذاری گردیده است. پیشینه این چشمه بیش از 8 هزار سال است و نخستین اجتماعات بشری در این منطقه در بالای تپه شکل گرفته است، همچنین در روایاتی زادگاه مادر زرتشت را چشمه علی و منبع آب این چشمه را از جاجرود و قیطریه می دانند.
در قدیم مرسوم بوده که فرش فروش های بازار تهران و ری، فرش های دستباف خود را به این دلیل که براق تر و تمیز تر می شده است در آب این چشمه می شسته اند.
تپه ای که در کنار چشمه است در سال های 1313 تا 1315 توسط یک گروه کاوشگری از آمریکا حفاری گردید که نتایج حاصل از آن یافتن آثاری مربوط به سه دوره اسلامی، اشکانی و ماقبل تاریخ مشتمل بر هزاران قطعه یافت گردید و طبق آزمایشات تاریخ گذاری توسط دانشگاه تهران و یک دانشگاه خارجی مشخص گردید تاریخ این تپه به “دوران نوسنگی”، “کالکولتیک کهن” و “کالکولتیک انتقالی” بوده است.
سفالینه هایی در پیوند با تاریخچه این منطقه در دوران ساسانی به رنگ های قهوه ای و سیاه یافت شده است که نگاره های روی آن ها مربوط به فرهنگ و تمدن این دوره بوده است.
همچنین نشانه هایی از دوره “پارت ها” و آغاز دوران مسیحیت، ساسانی ها تا آغاز اسلام و سلسله “تیموریان” نیز در این تپه یافت شده است.
این چشمه در شمال شهر باستانی ری قرار دارد و در زمان خلفای عباسی دژی بر بالای این چشمه بنا گردید و نشانه هایی از آن هنوز نیز قابل مشاهده می باشد گروهی از تاریخ نویسان این دژ را با نام “تبرک” یاد کرده اند. عده ای هم بر این عقیده اند که “منوچهر” این قلعه را ساخته و نامش نیز “زبیدیه” بوده است.
مقبره “ابن بابویه” و “حاجی میرزا صفا” نزدیک چشمه علی می باشد، حاج میرزا صفا یکی از بزرگان عرفا بوده است که توسط “میرزا حسین خان سپهسالار” و وزیر امور خارجه وقت ساخته شده است.
چشمه علی همواره در طول تاریخ آب فراوانی داشته است ولی به دلیل آنکه قنات هایی در بالای این چشمه حفر شده است در زمان پاییز آب آن از همیشه کمتر بوده است.
در سال های اخیر به دلیل وجود خشکسالی های گسترده در ایران این چشمه نیز بسیار کم آب شده است وبعضا در برخی مواقع سال خشک می گردد اما در برخی از فصل های سال بویژه بهار این چشمه وضعیت مطلوب و طبیعی دارد و گردشگران می توانند از آب و هوای مطلوب منطقه در ماه های اردیبهشت و خرداد استفاده مطلوب را ببرند.