هالووین چیست؟| فلسفه جشن هالووین

هالووین یكی از روزهای تعطیل سال است كه در روز سی و یكم اكتبر آن را جشن می گیرند. ریشه این مناسبت به جشنواره تاریخی منطقه سلتیک به نام ساوین برمی گردد كه در آن مردم آتش روشن کرده و برای راندن ارواح، لباس های محلی به تن می كردند. در قرن هشتم پاپ گرگوری سوم، یكم نوامبر را به عنوان روز گرامیداشت همه مقدسات تعیین کرد؛ خیلی زود تمام روزهای مقدس به نوعی برخی از سنت های دوران ساوین را در خود گنجاندند.

در گذشته، عصر قبل از روز هالووین را با عنوان اُل هالوس ایو می شناختند كه بعدها به هالووین تغییر نام داد. با گذشت زمان، هالووین تبدیل به روزی شد كه در آن فعالیت هایی مانند قاشق زنی، ساخت كدوی هالووین،‌ برگزاری جشن ها، پوشیدن لباس های خاص و خوردن شیرینی های لذت بخش انجام می شد. اگر قصد دارید این جشن هیجان انگیز را در کشور ایران بگذرانید می توانید با رزرو هتل های تهران خود را به پایتخت رسانده و از این جشن نهایت استفاده را ببرید.

ممکن است برای بسیاری از افراد این سوال مطرح شود که جشن هالووین کی است؟ این جشن جالب و هیجان انگیز امسال مصادف با دوشنبه 9 آبان می باشد و علاقه مندان می توانند در روزهای آتی برای برپایی آن اقدام کنند. حالا که پاسخ به سوال جشن هالووین چه روزی است را پیدا کرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم تا ادامه‌ی مقاله را به منظور آشنایی بیشتر با این جشن مطالعه کنید.

همانطور که پیش تر گفته شد ریشه هالووین به جشن های سلتیک های كهنِ ساوین برمی گردد. سِلت ها كه حدود 2000 سال قبل در ناحیه ای زندگی می كردند و اكنون كشورهای ایرلند، انگلستان و شمال فرانسه در آن واقع شده اند، سال نو خود را در روز اول نوامبر جشن می گرفتند. این روز علامتی از آخر تابستان و فصل برداشت و آغاز تاریكی و زمستان سرد بود، یعنی بخشی از سال كه اغلب با مرگ و میر انسان ها در ارتباط بوده است.

سِلت ها معتقد بودند كه در شب قبل از سال جدید، مرز بین جهان زندگان و مردگان محو و تار می شود. در شب 31 اكتبر آن ها ساوین را جشن می گیرند؛ شبی كه معتقد بودند ارواح مردگان به زمین بازمی گردند. سلت ها فكر می كردند كه به غیر از ایجاد مشكل و آسیب زدن به محصولات، حضور ارواحی از جهان دیگر كار پیشگویی در مورد آینده را برای كاهنان سلتیكی آسان تر می نماید. برای مردمانی كه به صورت كامل به جهان طبیعی و فناپذیر وابسته بودند، این پیشگویی ها منبعی مهم برای دستیابی به آسایش و هدایت در طول زمستان طولانی و تاریک بود. تاریخ هالووین درست در این ایام شروع به شکل گیری گرفت.

كاهنان در شب هالوین برای یادبود این رویداد آتشكده های مقدس و بزرگی را احداث كردند؛ مكانی كه مردم در آن جمع می شدند تا محصولات و حیواناتی را برای خدایان سلتیک قربانی کنند. در طول جشن، مردمان سلت لباس های محلی به تن می كردند كه معمولاً از جنس سر و پوست حیوانات بودند و تلاش می كردند تا طالع یكدیگر را بازخوانی نمایند. وقتی جشن به پایان می رسید، آن ها مجدداً اجاق های آتش خود را شعله ور می ساختند؛ چراكه این آتشدان ها عصر آن روز به خاطر آتشكده مقدس خاموش شده بودند تا مردم را از زمستان پیش رو در امان نگاه دارند.

تا سال 43 پس از میلاد مسیح، امپراطوری روم بر بخش عظیمی از قلمرو سلتیک ها غلبه كرد. در یک دوره 400 ساله كه بر سرزمین سلتیک حكمرانی می نمودند، دو جشنواره با ریشه رومی با جشن سنتی سلتیک ها یعنی ساوین در هم تركیب شدند. اولین جشنواره فرالیا نام داشت كه مصادف با یک روز در اواخر اكتبر بود؛ زمانی كه رومیان به طور سنتی برای گرامیداشت مردگان آن را برگزار كردند. دومین جشنواره روزی برای تقدیس و ستایش خدای میوه ها و درختان روم یعنی پومونا بود. نماد و سمبل پومونا سیب است و تركیب این مناسبت با ساوین احتمالاً سنتی تحت عنوان “به دندان گرفتن” سیب را توضیح می دهد كه امروزه در جشن هالووین انجام می شود.

بازی و فعالیت های دیگر در جشن هالووین

خوردن بلغور: فعالیت جالب دیگر این است که افراد چند دانه بلغور می خوردند و بدون این که هیچ چیزی پس از آن بخورند یا بیاشامند می خوابند؛ با انجام این کار اعتقاد دارند در خوابشان همسر رویاهایشان را خواهند دید.
قصه گویی: از سرگرمی های رایج هالووین شنیدن خاطرات و داستان های ترسناک است
فیلم ترسناک: از سرگرمی های محبوب شب هالووین دیدن فیلم ترسناک در تاریکی است
مکان های خالی از سکنه: با خالی کردن خانه ها و تبدیل آن به مکان هایی ترسناک، هر میهمانی را که از در وارد می شود می ترسانند.

در روز سیزدهم ماه مه، پاپ بونیفاتیوس چهارم در روم به احترام تمام شهدای مسیحیت معبد رومی پانتئون را برگزید و جشنی كاتولیكی به نام “روز تمام شهدا” در كلیسای غربی آن بنا نهاده شد. بعدها پاپ گرگوری سوم به منظور گرامیداشت تمام شخصیت های مقدس و شهیدان دین مسیحیت، این جشنواره را گسترش داده و تاریخ آن را از سیزدهم ماه مه به اول ماه نوامیر تغییر داد. تا قرن نوزدهم میلادی، نفوذ دین مسیحیت به سرزمین های سلتیک رسید، جائی كه در آن این دین به تدریج با مذاهب پیشین سلتیک ادغام شد و در نهایت جایگزین آن ها گردید.

در سال 1000 پس از میلاد، كلیسا روز دوم ماه نوامبر را به عنوان روز تمام ارواح نام گذاری كرد؛ روزی كه برای گرامیداشت مردگان تعیین شده بود. امروزه به طور گسترده ای اعتقاد بر این است كه كلیسا در تلاش بوده تا مراسم مذهبی سلتیک برای مردگان را با یک تعطیلی مذهبی تعیین شده توسط كلیسا جایگزین نماید. مراسم روز ارواح که شبیه به ساوین است همراه با آتشكده های بزرگ، نمایش های رژه مانند و پوشیدن لباس هایی مانند قدیس ها، فرشته ها و شیاطین بود. مراسم روز تمام قدیس ها، اُل هالوس یا اُل هالومَس (در زبان انگلیسی میانه در فاصله بین سال های 1100 تا 1500 میلادی تلفظ می شده اند) نیز نامیده می شود و شب قبل از آن یعنی شب سنتی ساوین در مذهب سلتیكی، با عنوان شب تمام قدیس ها (اُل هالوس ایو) نامیده شد كه به تدریج به هالووین یا هالوین مبدل گشت.

مراسم هالووین به دلیل سیستم سخت گیرانه اعتقادی پروتستان به شدت در انگلستان استعماری نو محدود بود و این مناسبت بیشتر در مریلند و مستعمرات جنوبی رواج داشت. به خاطر اعتقادات و سنت های گروه های مختلف قومی در اروپا و همچنین شبكه سرخپوستان آمریكائی، یک نسخه كاملاً مجزا و متمایزی از هالووین در آمریكا شروع به ظهور كرد. اولین جشن ها و مراسم ها شامل میهمانی نمایش ها بود كه رویدادی عمومی برای جشن گرفتن برداشت محصول بودند؛ در این رویدادها مردمان محلی داستان هایی را در مورد مردگان و طالع همدیگر بیان می كردند، می رقصیدند و آواز می خواندند.

در جشن های هالووین مستعمرات، بیان داستان هایی در مورد ارواح و همچنین بدرفتاری هایی مانند دوبهم زنی از همه نوع نیز معمول بود. تا اواسط قرن نوزدهم، جشن های سالیانه در فصل پاییز رواج داشتند اما هالووین هنوز در هیچ كجای كشور جشن گرفته نمی شد. در نیمه دوم قرن نوزدهم، سیلی از مهاجران وارد آمریكا شد. این مهاجران جدید، خصوصاً میلیون ها ایرلندی كه از قحطی معروف سیب زمینی ایرلندی فرار كرده بودند، به شناخته شده تر شدن برگزاری جشن هالووین یا همان هالوین به صورت ملی كمک كردند.

هالووین همیشه روزی پر از رمز و راز، سحر و خرافات بوده است. این مناسبت به عنوان جشن برداشت محصول در آخر تابستان در دوران سلتیک ها آغاز شد كه در آن مردم به طور ویژه احساس نزدیكی به دوستان و بستگان فوت شده خود داشتند. برای این ارواح مهربان، جایی را پشت میز شام مهیا می كردند، خوراكی های لذت بخشی را در پشت درب و در امتداد خیابان می گذاشتند و شمع روشن می كردند تا ارواح بستگانشان بتوانند مسیر خود را به سمت جهان ارواح پیدا كنند.

امروزه ارواح هالووینی اغلب به شكلی ترسناک و نحس تجسم می گردند و لباس ها و خرافات ما وحشتناک تر نیز هستند. ما از رد شدن از خیابان همراه با گربه ها سیاه خودداری می كنیم چراكه می ترسیم موجب بدشانسی برای ما گردند. این فکر ریشه در قرون وسطی دارد زمانی كه مردم بر این باور بودند كه جادوگران با تبدیل شدن به گربه سیاه، مانع از شناسایی هویت خود می شدند. همچنین بسیاری از افراد از زیر نردبان رد نمی شوند؛ زیرا بر اساس خرافات که نشأت گرفته از تفکرات مصریان باستان است، اشكال مثلثی مقدس هستند (یک دلیل دیگر هم شاید به خاطر این حقیقت باشد كه رد شدن از زیر یک نردبان تكیه داده شده بر دیوار بسیار ناایمن است)؛ به خصوص در مورد هالووین ما تلاش می كنیم كه حدالامكان از شكستن آینه، پا گذاشتن بر روی ترک های خیابان و یا پاشیدن نمک در این روز خودداری کنیم.

شاید این سوال پیش آید که چه بر سر سنت ها و اعتقادات قدیمی هالووین آمده كه امروزه در مراسم های مخصوص این روز جایی ندارند؟ بسیاری از این آئین های منسوخ و فراموش شده به جای گذشته، بر آینده و به جای مردگان بر زندگان متمركز هستند. به طور خاص بسیاری مجبور بودند كه به دختران جوان كمک كنند تا همسران آینده شان را بشناسند و این اطمینان را در آن ها به وجود بیاورند كه روزی ازدواج خواهند كرد.

قرن هجدهم میلادی در ایرلند، یک آشپز ویژه ممكن بود یک حلقه را در لابه لای سیب زمینی های له شده خود در شب هالووین پنهان نماید و امیدوار باشد كه عشق واقعی را تقدیم كسی نماید كه آن را پیدا می كند. در اسكاتلند پیشگویان توصیه می كردند كه یک خانم جوان و واجد شرایط به ازای هر كدام از خواستگاران خود یک فندق را نام گذاری كند و سپس آن ها را به داخل آتش بیاندازد. فندقی كه به جای منفجر شدن، تبدیل به خاكستر می شد یعنی صاحب آن نام، همسر آینده دختر جوان می بود (در برخی از نسخه های این افسانه برعكس آن صحیح بوده است: فندقی كه می سوخت، نماد عشقی بود كه نمی توانست سرانجامی برای آن متصور شد).

عطسه در شب هالووین

مراسم های دیگر به نوعی مسابقه بودند. در برخی از میهمانی های هالووین، اولین میهمانی كه یک تیغ را بر روی درخت بلوط پیدا می كرد، اولین كسی بود كه ازدواج می كرد. در موارد دیگر اولین كسی كه می توانست یک سیب را بدون كمک دست به دندان بگیرد، اولین فردی می بود كه ازدواج می كرد. البته ما به دنبال توصیه های رومانتیک و یا در تلاش برای جلوگیری از بروز هفت سال بدشانسی هستیم.

هر كدام از این خرافات هالووینی وابسته به حسن نیت همان ارواحانی هستند كه وجودشان برای سلت ها باعث تقویت احساس زیركی، هوش و ذكاوت می شده اند. در هالووین زمانی كه اعتقاد بر این بود ارواح به جهان هستی باز می گردند، مردم فكر می كردند كه اگر خانه خود را ترک كنند، با ارواح روبه رو می شوند.

برای جلوگیری از رویارویی با این ارواح، مردم قبل از ترک منزل در طول شب ماسک هایی به صورت می زدند كه در نتیجه امیدوار بودند ارواح آن ها را با دوستان و همراهان خود اشتباه بگیرند. در روز هالووین برای اینكه ارواح را از خانه هایشان دور نگاه دارند، كاسه هایی پر از غذا را در بیرون از خانه هایشان می گذاشتند تا با این روش آن ها را آرام نموده و از ورود آن ها به داخل خانه ممانعت به عمل آورند.

آمریكایی ها با تقلید از سنت ایرلندی ها و انگلیسی ها شروع به پوشیدن لباس های مخصوص كرده، به خانه ها مراجعه می نمودند و از آن ها درخواست غذا یا پول می كردند؛ كاری كه در نهایت امروزه از آن با عنوان قاشق زنی یا كاسه زنی (تریك اُر تریت) یاد می شود.

زنان جوان معتقد بودند كه در هالووین می توانند نام یا ظاهر همسر آینده خود را از طریق گرفتن فال هایی توسط نخ، تكه های سیب یا آینه غیب گوئی نمایند. در اواخر دهه 1800 حركتی در آمریكا جهت تبدیل هالووین به یک مناسبت برای تشكیل اجتماعات و دورهم جمع شدن شكل گرفت و تلاش شد برخی از موارد مانند ارواح، شوخی ها و اسباب جادوگری كم رنگ شوند.

در اواخر قرن جشن های هالووینی برای کودکان و بزرگسالان، معمول ترین روش برای برگزاری جشن های مربوطه بود. میهمانی ها متمركز بر بازی، غذاهای فصلی و لباس های مخصوص جشن بودند. پدرها و مادرها از طریق روزنامه ها و رهبران جامعه تشویق می شدند كه هر چیز ترسناک و عجیب و غریب را از مراسم های هالووین حذف كنند. به دلیل این تلاش ها، هالووین بسیاری از خرافات و مفاهیم فرعی خود را با شروع قرن بیستم میلادی از دست داد.

تا دهه 1920 و 1930 هالووین با اجتماعات رژه مانند و جشن های وسیع در سراسر شهر به عنوان سرگرمی اصلی، تبدیل به یک روز مذهبی سكولار (دنیوی) اما جامعه محور شد. علی رغم تلاش های زیاد بسیاری از مدارس و انجمن ها در این دوره، خرابكاری و وحشی گری شروع به نفوذ شدید در برخی از مراسم ها در جوامع مختلف كرد.

تا دهه 1950، رهبران شهری با موفقیت توانستند وحشی گری را محدود كرده و هالووین تبدیل به یك روز تعطیل برای جوانان گردید. به خاطر وجود تعداد زیادی از افراد كم سن و سال در دوران افزایش جمعیت كودكان، میهمانی ها از مراكز اجتماعات شهری به كلاس درس یا خانه تغییر انتقال یافتند، جائی كه به آسانی با این افراد سازگار بود.

بین سال های 1920 و 1950، رسوم قاشق زنی و كاسه زنی جشن هالوین كه به اندازه یك قرن قدمت داشت نیز مجدداً احیا شد. این سنت تقریباً روشی كم هزینه برای كل جامعه برای تقسیم و به اشتراك گذاری جشن هالووین بود. به طور نظری خانواده ها می توانستند با آموزش برخی از روش ها به بچه های محله، از فریب خوردن آنها جلوگیری كنند. بنابراین یك سنت جدید امریكائی متولد شد و شروع به رشد كرد. امروزه امریكائی ها سالیانه چیزی حدود 6 میلیارد دلار برای هالووین هزینه می كنند كه این رویداد را پس از رویداد كریسمس تبدیل به دومین روز تعطیلی و تجاری سال در این كشور نموده است.

در این مقاله سعی کردیم تا سوال‌های جشن هالووین چه روزی است و جشن هالوین چیست را پاسخ دهیم و همینطور در مورد کارهای معمول در این روز صحبت کنیم. جشن هالوین چند سالی است که در ایران نیز برگزار می‌شود که تاریخ برگزاری آن در کشور ما مصادف با نهم آبان ماه می‌باشد. تاریخ هالوین میلادی همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، 31 اکتبر است؛ جایی که پاییز و سرما تازه شروع شده و مردم برای این دوران تازه کم کم بایستی فکری بردارند.