روستای فهرج در استان یزد جایگاه قدیمی ترین مسجد ایران

تمام شهر ها و روستاهای كشور ایران دنیایی از جاذبه های تاریخی و فرهنگی هستند. برخی شهرها و استان ها از لحاظ تاریخی و برخی به دلیل دارا بودن مناطق طبیعی و گردشگری مورد توجه گردشگران و مسافران قرار می گیرند. شهر یزد از جمله مناطق پر جاذبه از لحاظ تاریخی، فرهنگی و طبیعی است؛ در این استان زیبا كه به دارالمومنین نیز معروف است، می توان قدیمی ترین بنا های كشور را یافت. اگر قصد اقامت در این استان را داشته باشید می توانید به راحتی بهترین و مدرن ترین هتل های یزد مانند هتل باغ مشیر الممالک یزد را رزرو نمایید؛ همچنین با اقامت در زیباترین اقامتگاه های بوم گردی استان همانند اقامتگاه بوم گردی خشت آباد یزد می توان با زندگی و اداب و رسوم مردم بومی در این استان بیشتر آشنا شد و تجربه كرد. در این مقاله شما را با زیبایی ها، اماكن باستانی و تاریخی زیبا یكی از روستاهای این استان یعنی روستای فهرج یزد آشنا می كنیم.

در بین زیبایی های روستا، اگر بخواهیم به مهم ترین بنای آن كه در كشور نیز كمتر همتایی دارد، اشاره كنیم می توان به سراغ مسجد جامع روستای فهرج رفت. مسجد روستای فهرج یزد، كه ازجمله اولین مساجد ساخته شده در ایران است که تاریخچه آن به دوران ورود اسلام به ایران بازمی گردد. در زمان مبارزه بین سپاهیان اسلام و یزدگرد پادشاه ایران، پس از شكست یزدگرد سپاهیان اسلام به تعیب آن پادشاه به این روستا رسیده و همین روستا را برای اقامت برگزیدند. نام اولیه روستا فرافر بود كه در قرون چهارم و پنجم به پهره و سپس به مرور زمان به پهرشت و فهرج تغییر نام داد.

این بنای زیبا كه ساخت آن به دوران ساسانیان بر می گردد از قدیمی ترین اماكن منطقه است. دیگر نام این مسجد كه بومیان بیشتر به این نام آن را می شناسند، مسجد امام حسن(ع) می باشد. مسجد جامع فهرج از نوع مساجد شبستانی بوده و ایوان در معماری آن به كار نرفته است. این مسجد به گفته برخی كارشناسان اولین مسجدی است كه در ایران بنا شده است؛ با این حال چیزی كه مشخص است قدمت این بنا و همزمانی تاریخ ساخت آن با ورود اسلام به ایران می باشد. از دیگر ویژگی های مسجد جامع فهرج بر خلاف مساجد قدیمی موجود در كشور، فعال بودن آن به عنوان محلی برای برگزاری هرچه باشكوه نماز و دیگر مراسمات دینی است؛ همچنین درها و ورودی های بسیاری در اطراف مسجد برای تردد مردم تعبیه شده است. وجود مناره بلند و تمام گلی این مسجد از فاصله دور نشان گر عظمت و وقار این مكان مذهبی در دل روستا می باشد. مسجدی كه بر خلاف اغلب مساجد موجود در کشور دارای معماری ساده ای بوده و در هیچ قسمتی از آن كاشیكاری، تزئینات، گنبد و محراب دیده نمی شود. مسجد جامع روستای فهرج از جنس خاک و گل بوده كه با سادگی خود چشم هر بیننده ای را مجذوب می كند. این مسجد از جمله آثار ملی ثبت شده در كشور می باشد.

همانند دیگر سكونتگاه های قدیمی، در این روستا نیز آب انباری جهت ذخیره آب و استفاده بنا شده است. آب انباری كه قدمت آن به زمان افشاریان بر می گردد و در آن نشانه هایی یافت شده كه قدمت اولیه این مكان را به پیش از اسلام و محلی برای مراسمات مذهبی و آئینی می رساند. كتیبه ای سنگی در ورودیه این آب انبار نصب شده كه به خط نسخ بر روی آن نوشته شده كه درختان توت این مجموعه را وقف مردم كرده كه از آن ها استفاده كنند و ثوابش به روح اهل بیت (ع) برسد.

قلعه ای باستانی و متروكه در این روستا دیده می شود. قلعه ای نظامی كه تاریخ بنای آن به قرن 10 هجری قمری بر می گردد. قلعه باستان و باعظمت فهرج كه دور تا دورش را برج های نظامی و استوانه ای از جنس گل و خشت فرا گرفته است. ظاهرا از این قلعه در مقابل دشمنان و حمله های بیگانگان استفاده می شده و مهمترین محل دفاع از روستا بوده است. متاسفانه این بنا به مخروبه ای رو به زوال تغییر یافته است كه نگاه ویژه مسئولین را به خود می طلبد.

در نزدیكی روستای فهرج و چسبیده به آن، مجموعه ای به نام مجموعه شهدای فهرج دیده می شود. سردری زیبا و بزرگ به همراه حیاط ها و اتاق هایی كه جنس آن ها از خشت است دیده می شود. در برخی از این اتاق ها قبوری كه به گفته بومیان قبور “شهدا” می باشد دیده می شود. به دلیل قدمت بالا نشانه های روی قبور كاملا از بین رفته اند و فقط در نقشی بر یكی از سنگ ها دیده می شود كه آمده است: مجد الدین حسن نامی سده 9 هجری. بنا به روایت پیكر برخی از سرداران جنگی سپاه اسلام از جمله عمر بن عاص در این گورستان كهن به خاک سپرده شده است.

كویر در دل خود دنیایی از زیبایی ها و جذابیت ها را جای داده که در هیچ نقطه دیگر نمی توان مانند آن را پیدا كرد. در نزدیكی این روستای باستانی كمپی مسافری و گردشگری وجود دارد كه می تواند از بهترین خاطرات سفر به این منطقه برای هر گردشگری باشد. كمپ كویری فهرج ازجمله كامل ترین مجموعه های گردشگری در دل كویر می باشد. در این مجموعه می توان از انواع تفریحات مانند شتر سواری، سافاری، موتور چهار چرخ و بسیاری از تفریحات دیگر استفاده كرد.

در این روستا چاهی قرار دارد كه مردم نگاه ویژه و قابل احترامی به آن دارند. به گفته بومیان و روایاتی که درباره این چاه شنیده شده است، در سال های دور و پس از حمله دشمنان به این منطقه، زنانی كه حدود چهل نفر بوده اند از ترس اسارت و افتادن به دست دشمن خود را درون این چاه انداخته اند.

كویر به تنهایی جاذبه های بسیاری از جمله آسمان زیبا و پر ستاره، سكوت، تاریكی مطلق و بیابان های ماسه ای را در خود جای داده است. از طرفی وجود روستاهای باستانی از جمله روستای فهرج در آن به این زیبایی ها می افزاید. اگر تمایل دارید کمی از شلوغی شهر دور شده و خود را به آرامش وصف ناپذیر کویر بسپارید سفر به روستای فهرج یکی از گزینه های پیش روی شما خواهد بود.

کشور ایران دارای مناطق و جاذبه های دیدنی زیادی است که هر کدام به نوبه خود جالب توجه هستند. شهر یزد عنوان دومین شهر تاریخی جهان را با خود یدک میکشد و امکان دیدنی متعددی در آن نهفته است. در نزدیکی این شهر روستای فهرج واقع شده که آن نیز دارای جاذبه های دیدنی و جالبی است. نزدیكی روستای فهرج به شهر یزد می تواند از دیگر دلایل سفر به این روستا به حساب آید. دیدنی ها، اماكن طبیعی و تاریخی شهر یزد و دیگر شهرها و روستاهای این استان از جمله زیباترین جاذبه های كشور هستند.