دریاچه ای پر از فلامینگو
اگر سری به ریفت ولی یا دره گسل بزرگ در کشور کنیا بزنید، چشمتان به جنگل ها، صخره ها، دریاچه ها و حیوانات بسیاری خواهد افتاد که تنوع شان شما را حیرت زده خواهد کرد. دره گسل بزرگ شکافی عمیق است که از بالا و پایین شدن صفحات زمین زمین پدید آمده و شگفت انگیزتر آنکه از شمال تا جنوب کنیا کشیده شده است. این گسل اما متصل به گسل بزرگتری است که کل آفریقا را دربر گرفته و به نظر می رسد در سال های آینده قاره آفریقا را به دو نیم تقسیم کند. در درون این دره دریاچه های متعددی قرار دارد. , Nakuru, Elmenteita , Magadi Baringo از دریاچه هایی است که در دره ریفت ولی به چشم می خورند اما یک دریاچه دیگر هم در این دره قرار دارد که از یک طرف به صخره های پرشیب و بسیار زیبا با ارتفاع 600 متری می رسد و از طرفی دیگر به یک حوضه آب ریز. دریاچه ای بسیار شور با خاصیت قلیایی که در منطقه ای آتشفشانی شکل گرفته و در جنوب دریاچه آب شیرین Baringo قرار گرفته است. این دریاچه که bogoria نامیده می شود به همراه مردابی با نام kesuboو پرتگاهی صخره ای با نام siracho بخشی از منطقه حفاظت شده دریاچه Bogoria است که در سال 1973 میلادی به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شده است و تحت نظارت سازمان حیات وحش آفریقا قرار دارد.
اما این دریاچه آنقدر ارزشمند است که بر طبق کنوانسیون رامسار که مربوط به حفظ تالاب های باارزش جهانی است به عنوان یک منطقه رامسار معرفی شده است تا بتوان از آن در برابر تهدیدهای گوناگون حفاظت کرد. اطراف این دریاچه زیبا را درختان انجیر آکاسیا که بومی قاره آفریقاست پوشانده اند و جنگلی زیبا پدید آورده اند. بوته زارهای بلند اطراف دریاچه نیز چشم انداز بسیار چشم نوازی را ایجاد کرده اند. دره ریفت ولی اقلیمی نیمه خشک دارد اما گویی این منطقه حفاظت شده متعلق به دنیایی دیگر است تا جایی که اغلب طبیعت گردان آن را زیباترین چشم انداز قاره آفریقا می دانند. این دریاچه برخلاف دریاچه هایی که در نزدیکی آن قرار دارند آب بسیار شوری دارد، به طوری که هیچ موجود زنده ای به جز سیانو باکتری ها و نوعی موجود میکروسکوپی بسیار مقاوم و پیچیده در آن زندگی نمی کنند. دریاچه 24 کیلومتر طول و 3.5 کیلومتر عرض داشته و 700کیلومتر مربع حوضه آبخیز آن است. این دریاچه بسیار کم عمق است و در عمیق ترین بخش آن ارتفاعش به بیش از ده متر نمی رسد.
این دریاچه از نظر املاح معدنی نیز بسیار غلیظ است و یون هایی همانند سدیم، کربنات و بی کربنات با غلظت بالایی در آن پیدا می شوند. این دریاچه هیچ راه خروجی نداشته و تبخیر سطحی نیز سبب افزایش غلظت نمک آن می شود. آب های سطحی سبک تر و کم نمک تر و آب های عمقی دریاچه سنگین تر و به مراتب شورتر هستند و این یعنی آب دریاچه به صورت طبقه طبقه است و چگالی های متفاوت سبب جلوگیری از ترکیب شدنشان می شود. رودخانه اصلی تامین کننده آب دریاچه از مسیری طولانی خود را به دریاچه می رساند و در مسیر خود از مراتع، کشتزارهای وسیع قهوه، مناطق بیابانی فراوانی عبور کرده و املاح فراوانی را وارد دریاچه می کند. هسته های رسوبی دریاچه نشان می دهد این دریاچه همیشه خدا هم شور نبوده و احتمالا روزگاری دور چیزی در حدود ده هزار سال پیش، در اواخر دوران چهارم زمین شناسی با دریاچه شیرین Bogonia متحد و یکدست بوده است و البته سطح دریاچه 9 متری با اکنون تفاوت داشته و بالاتر بوده است.
اما چه چیزی این دریاچه را خاص و منحصربفرد کرده است؟ علاوه بر سواحل زیبا و چشم انداز زیبای مناظر اطراف آن، چشمه های آب گرم معدنی و آبفشان ها! این دریاچه تنها منطقه ای در تمام آفریقاست که بیش از 15 آبفشان را در اطراف خود جای داده است. گاهی ارتفاع برخی آبفشان ها به بالای 5 متر نیز می رسد. این آبفشان ها که حاصل حرکت صفحات کف دریاچه هستند، گاهی اما به سبب جابجایی صفحات محو شده و گاهی آبفشان جدیدی متولد می شود.
در کنار آبفشان ها جوشش چشمه های آب گرم معدنی که یادگار فعالیت های آتشفشانی این منطقه است هم بسیار پرطرفدار است. برخی از این آبفشان ها و چشمه ها در دل دریاچه و تعداد بسیار زیادی نیز در سواحل اطراف دریاچه قرار دارند که بر زیبایی هر چه بیشتر آن افزوده اند. چهار نقطه در اطراف دریاچه بیشترین تراکم آبفشان ها را دارا هستند که صحنه های بی نظیری را خلق می کنند. آبفشان ها همچنین املاح بسیار زیادی را وارد دریاچه می کنند.
اما دلیل اصلی شهرت این دریاچه میهمانان صورتی فام آن است که طبیعت منطقه را به کل دگرگون کرده اند. صدها هزار فلامینگوی صورتی و بسیار زیبا که خود را به دریاچه می رسانند و از سیانو باکتری ها و همچنین جلبک های سبز و آبی دریاچه تغذیه می کنند. فلامینگوها اصلی ترین ساکنین دریاچه هستند. سالانه چندین هزار نفر برای تماشای اجتماع میلیونی فلامینگوها در سواحل این دریاچه خود را به ریفت ولی می رسانند. گاهی اوقات چیزی در حدود 2 میلیون فلامینگو در این دریاچه اقامت می کنند و تماشای صحنه های پرواز و حرکت دسته جمعی شان بی نهایت دلچسب است. دریاچه Bogoria میزبان بزرگترین اجتماع فلامینگوهای کوچک در سراسر جهان است.
پیاده روی و دوچرخه سواری در مناطق اطراف دریاچه، عکاسی از شگفتی های آن و البته تماشای فلامینگوهای زیبا و آب تنی در چشمه های آب گرم از فعالیت های مورد علاقه توریست های دریاچه Bogoria است. اگر قصد بازدید از فلامینگوها و طبیعت زیبای اطراف این دریاچه را دارید حتما در ساعات اولیه صبح خودتان را به این مکان جادویی برسانید. فلامینگوها پرندگان متخاصمی نیستند و اگر حرکت غیرمنتظره ای از شما سر نزند می توانید به راحتی به آن ها نزدیک شوید و حتی شاهد خواهید بود که فلامینگوهای کنجکاو خودشان به شما نزدیک می شوند. باورش شاید سخت باشد اما با زیاد شدن جمعیت و سر و صداهای غیرمترقبه از میان صدها هزار فلامینگو حتی یکی از آن ها در اطراف دریاچه نخواهید دید.
در میان فلامینگوها اما پرندگان منحصربفردی نیز در جنگل های اطراف دریاچه زندگی می کنند. عقاب های شاخداری که فلامینگو صید می کنند، نوک شاخ های بامزه، سسک آفریقایی، سارگپه و .. از جمله پرندگانی هستند که شاید در این منطقه به چشم ببینید. علاوه بر پرندگان اینجا زیستگاه گاو آفریقایی شاخ بلند و زیبا یا همان کودو، کرگدن، بوفالو، کاراکال، چیتا، گورخر و سایر پستاندارنی است که در حوالی دریاچه زندگی می کنند و گاه فقط در همین منطقه به چشم می خورند.
این منطقه جزو دیدنی ترین مناطق دره شگفت انگیز ریفت ولی است. دریاچه و جنگل های اطراف آن روزگاری محل سکونت مردمان قبیله Endorois بوده که متاسفانه از این منطقه کوچانده شده اند و هنوز هم برای برگشت به سرزمین مادری شان تلاش می کنند. قصه بومی ها نیز در رابطه با پیدایش دریاچه بسیار شنیدنی است. سال ها قبل دو قبیله در کنار هم و در یک روستا زندگی می کردند که از یک ریشه و تبار بودند اما یک قبیله مهربان و انساندوست و قبیله دیگر خودرای و فخرفروش. تا اینکه یک روز گذر مرد فقیر و مسنی به این روستا می افتد و از قضا بر سر راه قبیله خودرای قرار می گیرد. پیرمرد بیچاره و فقیر که حاصلخیزی و آبادیروستا را می بیند از مردمان روستا طلب نان و آبی می کند، اما مردمان فخرفروش قبیله به جای کمک به او لباسی از پوست بزغاله به تن او می کنند و فراری اش می دهند. پیرمرد بر سر راهش با قبیله دوم برخورد می کند و بزرگ قبیله او را با لباسی نیکو و آب و غذای فراوان راهی می کند.
یک روز خداوند بر رئیس قبیله مهربان نازل می شود و اورا از عذابی که قرار است دامن گیر مردم شود مطلع می کند و به او می گوید که بهتر است خود و خانواده اش روستا را ترک کنند. اهالی خانه شبانه بارشان را می بندند و منتظر می مانند تا با طلوع خورشید روستا را برای همیشه ترک کنند. اما با خوابیدن آن ها بارانی بسیار سخت شروع به باریدن می کند و آنقدر خودش را به زمین می کوبد که سینه زمین شکافته شده و آب داغی به بیرون پرتاب می شود. مردم وحشت زده به این سو و آن سو می دوند و آب همه ی روستا را در خود غرق می کند. با طلوع خورشید قبیله دوم بی خبر از همه جا از خواب بیدار می شوند و با باز کردن درب خانه خود را همانند یک جزیره بر روی آب شناور می بینند. مسیری باریک اما آن ها را به یک خشکی متصل می کند. بزرگ خانواده اعضای خانواده را از مسیر باریک عبور می دهد و به خشکی می رساند ولی با عبور آن ها گودالی در محل خانه پدیدار می شود و آب مسیر باریک را نیز می پوشاند. دریاچه ای بزرگ شکل می گیرد و مردمی که متوجه اشتباه خود شده بودند آن را Bogoria می نامند.
قبیله دوم دیگر هیچ گاه پای در دریاچه نگذاشتند چرا که معتقد بودند ممکن است ناپدید شود. مردم بومی اما اعتقادات عجیبی دارند و به نظرشان زندگی پس از مرگ در زیر دریاچه ادامه پیدا می کند. آن ها معتقدند که شب هنگام صدای سوت زدن مردان دنیای تاریک را می شنوند و یا زن هایی که مشغول کارکردن هستند و بزغاله هایی که سر و صدا می کنند. بومیان این قبیله این دریاچه را مکانی مذهبی و مقدسی به شمار می آورند.
این دریاچه و زیستگاه اطراف آن یکی از باارزش ترین زیستگاه های جهان است که متاسفانه در معرض تهدید خشکسالی است و اینکه گاهی حضور گردشگران بی توجه سبب آسیب رساندن به آبفشان ها و چشمه های آب گرمی می شود که ادامه حیات دریاچه و در نهایت ادامه حضور فلامینگوها را تضمین می کنند.
اگر قصد بازدید از این دریاچه حیرت انگیز را داشتید می توانید از هتلی که در نزدیکی روستای Loboi در شمال دریاچه قرار دارد استفاده کنید اما اگر می خواهیددر دل طبیعت شب را به صبح برسانید می توانید در جنوب دریاچه کمپتان را برپا کنید. این منطقه حفاظت شده امکاناتی همچون پارکینگ، سه کمپ عمومی، اردوگاه خصوصی و استفاده از اسپای طبیعی را فراهم کرده است تا اقامت دلچسب تری را تجربه کنید.
در نزدیکی این دریاچه، دریاچه های دیگری نیز قرار دارد که دیدنشان خالی از لطف نیست. به خاطر داشته باشید که حتما در روزهای آفتابی خودتان را به دریاچه برسانید تا بتوانید از زیبایی های این دریاچه و مناظر شکوهمند حضور فلامینگوها نهایت لذت را ببرید و اگر خواستید سری به چشمه های آب گرم بزنید. حتما یک جفت کفش مناسب پیاده روی را به همراه داشته باشید و گوشه و کنار دریاچه را خوب بکاوید، چرا که بهشت دریاچه Bogoria به ندرت در سایر نقاط جهان به چشم می خورد.