به طوری که می توان گفت با آمدن آریایی ها، باورها و آیین های آریایی ها با باورهای رایج ساکنان اولیه ی فلات ایران درهم ادغام شده و به صورت جشن نوروز درآمده است و به این ترتیب جشنی که از زمان های دور در بسیاری از مناطق آسیایی و در فصل بهار برگزار می شد، تحت تاثیر آداب و رسوم ایرانی رنگ و بوی زیباتری به خود گرفت و شاخص تر شد. با توجه به روایت های تاریخی جمشید پادشاه اساطیری ایران باستان اولین کسی بود که این جشن را به رسمیت شناخت و این جشن که از اعیاد مهم ایرانی و نماد ملی ایرانیان به شمار می رود با توجه به گاه شمار خورشیدی با سال جدید و در لحظه ی اعتدال بهاری آغاز می شود.
هر چند در بیشتر کشورها به جز ایران و افغانستان، نوروز به معنای آمدن سال جدید نیست، اما آن ها نیز با اشتیاق منتظر آمدن بهار و بیداری طبیعت هستند. در واقع می توان گفت که این جشن کهن و باستانی، نمادی است که نه تنها اقوام ایرانی، بلکه ملت های دیگری را نیز به فرهنگ و آداب ورسوم ایرانی- آریایی گره می زند. به طوری که در این روزها مردم زیادی در کشورهای هند و پاکستان یا کشورهای آسیای میانه و … همچون ما ایرانیان در تکاپو هستند تا مقدمات جشن نوروز را مهیا کنند و در این جشن زیبای بهاری سهیم باشند.
نوروز جشن تجدید حیات و تولد دوباره ی زمین است، جشنی که پایان زمستان و آغاز گرما و فصل رویش گل ها را نوید می دهد. ما در این مقاله قصد داریم به سراسر جهان برویم و از کشورهایی دیدن کنیم که نوروز را جشن می گیرند، ما همراه باشید تا با کشورهایی که نوروز را جشن می گیرند، بیشتر آشنا شویم. ایران هتل آنلاین با رزرو هتل های ایران بهترین ها را در نوروز 98 برای شما آرزو می کند.
ایران
نوروز در ایران یک تعطیلات دو هفته ای است. این جشن یکی از مهم ترین جشن های سال است و از سه شنبه ی قبل از سال نو و با چهارشنبه سوری آغاز می شود. چهارشنبه سوری در ایران با مراسم خاصی همراه است که از شاخص ترین آن ها قاشق زنی می باشد. در این روز که مراسم آن بعد از غروب افتاب آغاز می شود، مردم آتش می افروزند و از روی آن پریده و برای سلامتی و دفع شر ترانه ی(سرخی تو از من، زردی من از تو) را می خوانند.
از دیگر مراسم چهارشنبه سوری، فال گوش ایستادن، فال گرفتن و کوزه شکنی است. پس از آن مردم که خانه های خود را تمیز و پاکیزه کرده اند برای نوروز آماده می شوند. آن ها سفره ی هفت سین می چینند، که این سفره از هفت سین که عبارتند از: سبزه(نماد تولد دوباره)، سیب(سلامتی و زیبایی)، سنجد(نماد عشق)، سمنو(نماد ثروت و باروری)، سرکه (نماد حکمت)، سماق(طلوع یک روز جدید) و سیر(نماد سلامتی) تشکیل شده است. سکه، آیینه و قرآن، ماهی قرمز و گل سنبل نیز در این سفره گذاشته می شوند. سپس همه ی افراد خانواده لباس های نو می پوشند و در کنار سفره می نشینند و با خواندن دعای مخصوص تحویل سال به استقبال سال جدید می روند، پس از تحویل سال نیز به دید و بازدید اقوام و آشنایان می روند.
جشن نوروز در آذربایجان
نوروز در کشور همسایه ی شمالی ما آذربایجان یک جشن ملی و میهمانی بزرگی است که با موسیقی و رقص همراه است. روزهای پیش از نوروز آذری ها به جمع آوری هیزم می پردازند تا آتش بیفروزند، در آذربایجان نوروز از سه شنبه ِ آخر سال (چهارشنبه سوری) آغاز می شود، آن ها آتش روشن می کنند و دوستان و آشنایان در این آتش بازی به هم می پیوندند تا تمام چیزهای بد گذشته را بسوزانند تا بتوانند با پاکیزگی و تازگی به استقبال بهار رفته و به آن خوش آمد بگویند. آذربایجانی ها در نوروز غذاهای مخصوصی می پزند، این غذاها معمولا شامل یک ظرف پر برنج، دلمه ی برگ انگور با گوشت بره و شیکر بورا(نوعی شیرینی که از گردو یا بادام درست می شود) است. پختن و سرو سمنو هم یکی از مهم ترین رسوم این کشور است، همچنین آن ها با بستن یک روبان قرمز به دور سبزه آمدن بهار را به رسمیت می شناسند و با این کار آمدن بهار را نوید می دهند. زیارت اهل قبور از دیگر کارهایی است که آذربایجانی ها در نوروز انجام می دهند.
نوروز در افغانستان
جشن نوروز يکي از جشن های باستانی مردم افغانستان است که قدمت تاريخی و چند چندهزارساله دارد. اين جشن که آغازگر بهار است ، ازنسلی به نسل دیگر به ميراث رسيده و در هردوره تاريخی، به تناسب شرايط و زمان به شکل های مختلف برگزار شده است. در بسياری از مناطق افغانستان به ويژه در کابل، مزارشريف، هرات، بدخشان، باميان، قندهار به صورت خاصی از اين روز تجلیل می شود. خانواده ها روز نورزو پيش از تحويل سال سفره‌ها را با هفت سين يا هفت ميوه رنگين می کنند، سبزی ، سمنک(سمنو) و شيرينی سر سفره می چينند. برخی نیز شمع روشن می‌كنند. همه اعضای خانواده خصوصا کودکان لباس های نو و رنگارنگ به تن کرده بر گرد سفره جمع می‌شوند و منتظر تحويل سال می‌باشند. بزرگ خانه بر صدر مجلس می‌نشيند، دعای شكرگزاری می خواند، از خداوند می خواهد تا سال نو برای شان سال صلح و امنيت ، آسايش ، آرامش و باخير و با بركت باشد.
روز نوروز، در هر شهر و ديار، در جايگاه های مخصوصی كه معمولاً زيارتگاه است، مردم به نام ميله نوروز و روز دهقان ، مراسم خوشی و شادمانی برپا می کنند. در اين مکان ها نمايش های مرغ جنگی، سگ‌جنگی و اسب های بزكشی و آلات زراعتی، اسب های سواری، نیزه بازی، شتر سواری و سایر بازی های سرگرم کننده صورت می گیرد. از دیگر آداب و رسوم نوروز در این کشور این است که مردم به زیارت شهدای صالحین، عاشقان و عارفان یا زیارتگاه ها می روند یا پیرامون زیارتگاه های شهر خود جمع شده از خداوند طلب خیر و برکت می کنند. مراسم گل سرخ نیز از آداب ورسوم نوروز در افغانستان است. این مراسم در مزار شریف که محل روئیدن گل های وحشی و سرخ است انجام می شود و مردم با پوشیدن لباس های نو به اطراف مزار شریف رفته به جشن و شادمانی می پردازند.
نوروز در آسیای میانه
در تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و ترکمنستان، نوروز، یک روز تعطیل عمومی بزرگ محسوب می شود. درتاجیکستان پیش از نوروز، تاجیک ها خانه های خود را تمیز می کنند، سپس لباس های زیبا می پوشند و نوروز را با دوستان و آشنایان خود جشن می گیرند. برنامه ها و مراسم این جشن شامل رقص و پایکوبی، آواز، کشتی و بزکشی است. تاجیک ها نیز مانند ایرانی ها پیش از نوروز سبزه سبز می کنند و برای نوروز هفت سین می چینند، برخی از آن ها نیز از هفت میوه برای سفره ی خود استفاده می کنند. از دیگر آداب و رسوم آن ها در نوروز مراسم سمنو پزی و گل گردانی است.
در قزاقستان هم قبل از نوروز خانه تکانی می کنند و وقتی خانه ای تمیز شد، دو شمع بر در آن روشن می کنند و با این کار بدشگونی را دور و آرزوی خیر و برکت را جایگزین آن می کنند. از مراسم دیگر بشارت دادن نوروز، پوشیدن لباس نو و سفید، برپایی مسابقات اصیل، حل معما و پختن آش مخصوصی به نام Nauryz koshe است. این آش از هفت ماده تشکیل شده که نشانه ی هفت فضیلت است و پس از پخت بین میهمانان و همسایه ها تقسیم می شود.
در قرقیزستان نیز در روز اول بهار(نوروز) مردم از ساعات ابتدایی این روز از خانه خارج شده و در میدان های شهر گرد هم می آیند و نوروز را به هم تبریک می گویند. در این میدان ها بازارهای محلی تشکیل می شود و مردم به بازدید از آن ها و تماشای نمایش هایی همچون اسب سواری و مسابقاتی مانند اولاک تارتیش می پردازند. قرقیزها در این روز غذای مخصوصی می پزند که به غذای زن فقیر معروف است.
در ازبکستان نیز نوروز جشن گرفته می شود، نمایش های خیابانی و فستیوال های رقص و آواز جز جدایی ناپذیر نوروز در ازبکستان هستند. کاشتن نهال، پختن سمنو و رویاندن سبزه از سنت های شاخص مردم ازبکستان در نوروز هستند.
نوروز در کردستان عراق
برای کردها در خاورمیانه، نوروز با داستان کاوه ی آهنگر مرتبط است، آن ها معتقدند نوروز برای یادبود پیروزی کاوه بر ضحاک ظالم به وجود آمده است و روستاییان پیروز با پریدن از آتش این پیروزی را جشن می گیرند. سبز کردن سبزه مخصوصا کنجد، پوشیدن لباس های رنگارنگ، رقص و پایکوبی در دامن طبیعت از آداب و رسومی است که کردها در این روز به جا می آورند و به این ترتیب به استقبال بهار می روند. آن ها سعی می کنند در نوروز پیوند خود را با طبیعت عمیق تر و نزدیک تر کنند و طبیعت را پاس بدارند. در میان سنت های نوروزی کردها، سفره ی هفت سین دیده نمی شود و تنها برخی از آن ها به خانه تکانی می پردازند.
نوروز در پاکستان
در پاکستان نوروز یکی از مهم ترین اعیاد این کشور است. آن ها به نوروز اعتقاد راسخی دارند و آداب و رسوم آن را به دقت به جا می آورند. خانه تکانی و پذیرایی از میهمانان، پوشیدن لباس های رنگارنگ و نو، برپایی مسابقات کهنی مانند اسب دوانی و کشتی، هوا کردن بادبادک در شهرهایی مانند لاهور، استفاده از تخم مرغ های رنگی، پذیرایی با خوراکی های شیرینی مانند حلوا، شکلات، گلاب حامن، شکم پاره و پهن کردن سفره ای به نام سفره ی امیر المومنین که در آن 7 میوه ی خشک شده، سبزیجات، شیرینی و کلوچه هایی به نام کلوچه نوروزی و مرغ با پلو قرار داده شده و مخصوص نوروز و پذیرایی از یکدیگر است، از سنت های بارز مردم پاکستان در نوروز است.
مراسم بسنت: در نوروز مردمان پاکستان بر روی پشت بام ها رفته و روی بام ها به رقص و شادی و پخش کردن شیرینی و خوراکی می پردازند، به گفته ی برخی این جشن بسیار مشهور و محبوب، رسمی است که بر اثر اختلاط آداب و رسوم ایرانیان با سنت های هند و چین به وجود آمده است.
نوروز در آلبانی و کوزوو
در آلبانی نوروز، با عنوان روز سلطان نوروز جشن گرفته می شود و یک روز تعطیلی ملی به شمار می رود. برای آلبانیایی ها این روز با دستور صوفیان بکتاشی مرتبط بوده و برای مسلمانان آن، نوروز روز بزرگداشت امام علی می باشد. اما مردم غیر مسلمان آلبانی این روز را به عنوان اولین روز بهار جشن می گیرند. در این روز صوفیان با گوشت بره از میهمانان پذیرایی می کنند و به انجام تشریفات مذهبی می پردازند.
نوروز در ترکیه
در ترکیه نوروز را تعطیل رسمی اعلام می کنند و مردم ترکیه به آن اعتقاد دارند. در سراسر آناتولی، یادبود های مختلفی در ارتباط با نوروز وجود دارد که ازیک منطقه تا منطقه ی دیگر متفاوت است، اما این مراسم اغلب شامل قرار دادن کاسه ی آب در حیاط به امید رسیدن به خواسته های خود، برافروختن آتش، پیک نیک در دامن طبیعت و آرزوی موفقیت برای یکدیگر در سال آینده می شود. در برخی قسمت های ترکیه در نوروز مردم به زیارت اهل قبور خود می روند. مردم ترکیه نیز همانند ما ایرانیان سبزه سبز می کنند و در این روز لباس های نو و رنگی می پوشند، علاوه بر این ها در این روز نوشیدنی مخصوصی سرو می کنند که از چهل ماده ی مختلف تشکیل شده است. تاریخ عید نوروز در ترکیه برابر 21 مارس می باشد.
نوروز در سین کیانگ چین
آداب و رسوم مردم سین کیانگ در نوروز بسیار مشابه با آداب و رسوم ما ایرانیان است. در واقع آن ها با برگزاری جشن ها و آیینی هایی که بسیار به فرهنگ و آداب و رسوم ما شبیه است هر سال آمدن بهار را جشن می گیرند. خانه تکانی پیش از عید، تهیه و پوشیدن لباس نو، چیدن سفره ی هفت سین، جمع شدن اعضای خانواده در شب عید، بازدید و احترام کوچکترها نسبت به بزرگان خانواده، دادن عیدی به کوچک ترها، پخت شیرینی ها و غذاهای مخصوص در عید نوروز که ریشه در فرهنگ مردم منطقه و مردم ایران دارد، بخشی از آداب و سنت های نوروز در سین کیانگ است.
نوروز در تانزانیا
در میان همه ی کشورهایی که نوروز را جشن می گیرند، تانزانیا از همه ناشناخته تر مانده است. از حدود 1000 سال پیش که گروهی از مردم ایران به زنگبار مهاجرت کردند، ارتباط صمیمانه و نزدیکی بین مردم تانزانیا و ساکنان خلیج فارس به وجود آمد. شیرازی های ساکن زنگبار جشنی را برای آن ها به ارمغان آوردند که هنوز هم با سنت های خاص خود در تانزانیا (واقع در نیمکره ی جنوبی ) جشن گرفته می شود. آن ها در این روز سعی می کنند کدورت های گذشته را حل وفصل کنند و با غذاهای مخصوص از رهگذران و آشنایان پذیرایی کنند، زیرا آن ها معتقدند که پذیرایی از میهمان در این روز خیر و برکت و خوش شانسی به همراه می آورد. همچنین آن ها با بر افروختن آتش و خواندن آواز در اطراف روستاها شادی خود را ابراز کرده و جشن می گیرند.
سرزمین موج های آبی مشهد
1403-07-09
