بوی معطر هزاران تکه چوب خوشبو از ورودی باریک فروشگاه «Wing Lee Joss Sticks & Sandalwood Company» استشمام می شود، یک کسب و کار تاریخی خانوادگی در محله یاو ما تی در هنگ کنگ. دیوارهای مغازه با دسته های معطر طلایی و قرمز تزیین شده بود اما قیمتی ترین چوب معطر این مغازه روی کابینت های مغازه دیده می شود که آگاروود (agarwood) نام دارد.
در سن 84 سالگی، یون واه اکنون بیش از 70 سال است که در کسب و کار خرید و فروش چوب های معطر کار می کند. پسرش، کنی، که اکنون مدیریت فروشگاه خانوادگی را در اختیار دارد این کسب و کار را توسعه داده و شعبه هایی نیز در سرزمین اصلی چین در شهرهای پکن، شانگهای و هاربین راه اندازی کرده است. اگر چه دیگر بازنشسته شده اما واه هنوز هم از مغازه خود در خیابان شانگهای دیدن می کند.
رزین همان چیزی است که باعث قیمتی شدن و پرطرفدار بودن این چوب معطر شده است. آگاروود که نوعی عود است با لقب «سلطان عودها» یا «سلطان چوب های معطر» شناخته شده و در مقادیر فراوان در خاورمیانه و آسیا خرید و فروش می شود. اسناد بجای مانده از دوران سلسله های تانگ و سونگ در چین نشان می دهد که این چوب معطر در گذشته نیز کالایی بسیار قیمتی بوده است و بوی تند آن ارتباطات تاریخی زیادی در ادیان بودایی، تائو، اسلام و مسیحیت نیز دارد. در سال 2014 بخش های کوچکتری از رزین آگاروود به عنوان تکه چوب های معطر به قیمت حدود 58.000 دلار هنگ کنگ به فروش می رسید. تکه های بزرگ تر این چوب که گاهی طول آن ها به یک متر می رسد نیز پس از حکاکی به فروش می رسد که در یک مورد قیمت 1.2 میلیون دلار هنگ کنگ نیز برای تکه ای از این چوب حکاکی شده به ثبت رسیده است و به گفته واه نوعی کار هنری هستند.
کمپانی Asia Plantation Capital (APC) که یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان درخت های آکویلاریا برای مصارف بزرگ صنعتی در آسیا محسوب می شود قصد دارد با ترویج کاشت آگاروودهای مقاوم در هنگ کنگ و سراسر آسیا از انقراض این نوع درخت نادر و باارزش جلوگیری کند. آن ها بر این باورند که تنها چند صد گونه نادر از درختان وحشی آگاروود در هنگ کنگ باقی مانده است اما در مقابل دولت هنگ کنگ ادعا دارد که از سال 2009 تاکنون بیش از 10.000 قطعه نهار این درخت را در زمین های روستایی این کشور کاشته است.
اگر چه تعداد دقیق درختان آگاروود وحشی به دلیل تفاوت برآوردها قابل ارائه نیست اما می توان با اطمینان گفت که استفاده غیرقانونی این درختان را با خطر جدی مواجه کرده است. در نزدیکی روستای کوچک شینگ پینگ، در مجاورت مرز شنژن، کوون وینگ چان که سومین نسل از کشاورزان پرورش دهنده آگاروود در این روستاست، مالکیت مزرعه ای کوچک با حدود 6.000 درخت را در اختیار دارد. او تنها کشاورز در هنگ کنگ است که درخت آگاروود کاشته بوده و در تلاش برای نجات این درخت از خطر انقراض با کمپانی APC همکاری می کند.
برای تاکید کردن بر رنج و مشکل درختان عود وحشی، APC تورهایی را به مزرعه چان و چندین پارک عمومی راه اندازی کرده که خانه درختان آکویلاریا هستند. در نزدیکی مزرعه چان، در پارک پات سین لن کانتی، فضا از بوی تند آگاروود درختانی که تنها تنه آن ها باقی بمانده معطر شده است. فرآیندی که روی این درختان صورت گرفته بسیار خشن و بی رحمانه بوده و به جای از بین بردن کامل درخت هدف آن زخمی کردن آن است.
در طول دو سال گذشته، پرسنل اداره ماهیگیری، کشاورزی و پلیس هنگ کنگ بیش از 35 عملیات ضد سرقت رزین آگاروود را در نقاط عمده این کار در سای کونگ، جزیره لانتاو و بخش های شمالی مناطق جدید هنگ کنگ اجرا کرده اند. اکنون این اداره قصد دارد که به صورت آزمایشی از سیستم های مانتیورینگ از راه دور الکترونیکی و سیستم های دوربین مدار بسته در مرکز حفاظت شده تای پو کاو در ساحل غربی هنگ کنگ استفاده کند و همزمان در صدد کاشت نهال های بیشتر در تای تونگ در نزدیکی یون لانگ است.
به نظر نمی رسد که کاشت نهال های بیشتر در هنگ کنگ باعث کاهش سرقت و قاچاق رزین آگاروود شود اما افزایش سرمایه گذاری ها در زمینه کاشت درختان آگارووود مقاوم می تواند درخت های باقیمانده کنونی در هنگ کنگ را از خطر انقراض نجات دهد. اکنون کمپانی APC در 5 کشور درختان آگاروود می کارد و در تلاش است که توجه جامعه را به سمت محافظت از این درختان و خطری که آن ها را تهدید می کند جلب نماید. همکاری آن ها با چان به توسعه فرصت های دراز مدت تجاری در هنگ کنگ برای افزایش کاشت این درخت کمک کرده و همزمان به چان کمک می کند که به صورت محلی روغن عود تولید نماید.
های کلیدی: بو، طلا، هنگ کنگ، سفر به هنگ کنگ، آگاروود، چوب معطر
