ایران کشوری متمدن و باستانی است که فرهنگ و آداب و رسوم منحصر به فردی دارد. هر سنت ریشه در باورها و عقاید مردم یک منطقه دارد که یادگاری از اجداد آن ها است. آشنایی با رسوم مختلف کشور می تواند جذاب و سرگرم کننده باشد. یزد یکی از شهرهای زیبای کشور است که آداب و رسوم جالبی دارد. برای آشنایی با شهر بادگیرها بهتر است پیش از سفر محل اقامت خود را مشخص کنید.
هتل داد یکی از
هتل های یزد است که معماری و سبک ساخت آن بسیار ویژه بود و می تواند انتخاب کاملا مناسبی برای محل اسکان باشد. یکی از رسوم شهر یاد شده کلوخ اندازان است که در ایران قدمت زیادی دارد.
مراسم کلوخ اندازان در یزد اغلب در ماه مبارک رمضان صورت می گیرد که در ادامه بیشتر با آن آشنا خواهیم شد.
یزد، شهر قنات و قنوت و قناعت
یزد یکی از شهرهای مرکزی ایران است که مرکز استانی با همین نام دارد. مساحت این شهر حدود ۳۰۰ کیلومتر مربع بوده و بالغ بر ۶۳۷۴۷۳ نفر جمعیت دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا حدود ۱۲۳۰ متر است. استان یزد به دلیل قرار گرفتن در کویر مرکزی کشور، دارای آب و هوایی گرم و خشک است؛ از این رو شهر یزد با میانگین بارش سالانه ۶۲ میلی متر، خشک ترین مرکز استان در کشور شناخته می شود.
در گذشته یزد را با نام های ایساتیس و کثه می شناختند. شهر یزد به شهر شیرینی ها و بادگیرها شهرت دارد. اغلب بافت این شهر بر اساس معماری سنتی ساخته شده و قدمت زیادی دارد. به دلیل ارزش بسیار شهر زیبای یزد در تیر ماه سال ۱۳۹۶ ه.ش، شهر یزد در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این شهر بعد از سده هشتم هجری روند رو به رشدی را به خود دید. یکی از نکات جالب در مورد این شهر آن است که نخستین صندوق امانات جهان برای اولین بار در ۱۷۰۰ سال قبل در یزد ساخته شد. قطاب، باقلوا، پشمک، حاجی بادام و انواع کیک و کلوچه از جمله سوغات شهر یزد محسوب می شوند و طعم لذیذی دارند. سفال و ترمه نیز از مهم ترین صنایع دستی استان یزد به شمار می روند که طرفداران زیادی در کشور دارند.
کلوخ اندازان، یادگاری از گذشتگان در رمضان هر سال
هر یک از مناطق کشور به تناسب موقعیت مکانی خود، دارای آداب و رسوم ویژه ای هستند. در استان یزد نیز سنتی دیرینه وجود دارد که شباهت زیادی به خانه تکانی های آخر سال دارد. کلوخ اندازان یکی از آداب مردم یزد است که چند روز پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان به آن پرداخته می شود. استقبال از ماه مبارک رمضان امری است که مردم در اغلب نقاط کشور به آن می پردازند. اهالی یزد و اغلب شهرهای این استان چند روز قبل از شروع ماه مبارک رمضان به پاکسازی منازل خود و همچنین مساجد سطح شهر می پردازند. آن ها پس از انجام امور نظافتی منزل، روز آخر ماه شعبان را صرف تفریح، خوردن و آشامیدن می کنند. در این روز افراد یک خانواده به همراه بزرگترهای فامیل دور هم جمع می شوند.
در این مراسم انواع خوراکی ها و آشامیدنی ها را بر روی یک سفره قرار می دهند و همگی از این خوراکی ها میل می کنند. علت نامگذاری این آیین با نام کلوخ اندازان هنوز مشخص نیست؛ اما این عبارت در زبان محلی بومیان منطقه به معنی لقمه بالا انداختن است. شولی یکی از غذاهای متداول در روز کلوخ اندازان است که اغلب افراد از آن میل می کنند و در واقع نوعی آش محلی مخصوص به استان یزد است. فالوده یزدی یکی دیگر از خوراکی های مورد استفاده در روز کلوخ اندازان به شمار می آید.
با پایان روز و غروب خورشید، این آیین نیز به انتها می رسد. در انتهای روز افرادی که در سنت کلوخ اندازان به دور یکدیگر جمع شده اند، کلوخ های کوچکی را به سمت یکدیگر پرتاب می کنند. این امر خاتمه ای است بر سنت کلوخ اندازان و آغاز ماه مبارک رمضان. یکی از اهداف برگزاری کلوخ اندازان در بین اهالی، آماده سازی برای یک ماه روزه گرفتن، عبادت و دوری از گناه است. این آیین با کمی تفاوت در برخی از استان های دیگر کشور نیز انجام می گیرد و ریشه در باورهای پیشینیان دارد.
سخن پایانی
شهر یزد که به شهر بادگیرها نیز معروف است دارای جاذبه های تاریخی و دیدنی بسیاری است که بازدید از هر کدام از آن ها برای گردشگران جالب توجه می باشد. این شهر که تاریخچه و قدمت زیادی دارد مانند هر نقطه از کشورمان آداب و رسوم خاصی دارد؛ یکی از این آداب و رسوم مراسم کلوخ اندازان است که پیش از ماه مبارک رمضان برگزار شده و در آن افراد به تفریح و خوردن خوراکی های خوشمزه می پردازند.