مجسمه بودای لشان
برای دیدن شگفتی های این سرزمین شگفت انگیز این بار راهی استان سیچوان چین می شویم. در میان شهرها و روستای سیچوان خودمان را به شهر لشان می رسانیم. شهری که همه جهانیان آوازه اش را با مجسمه عظیم لشان شنیده اند و خیلی ها هم از سراسر جهان خودشان را به کوه امی شهر لشان رسانده اند. مجسمه ای که حالا چیزی قریب به 1300 سال از تولدش می گذرد و در بین پیروان آئین بودا از احترام و قداست خاصی برخوردار است. برای رسیدن به این مجسمه زیبا و افسانه ای باید خودتان را به یک پارک زیبا و کوهستانی در شرق شهر لشان برسانید. با ورود به این پارک زیبا که انبوه درختان سرسبز آن را پوشانده اند چشمتان به تعداد بسیار زیادی از مجسمه های بودا خواهد افتاد آن هم در سایزها و رنگ های متفاوت.
مجسمه بودای لشان چین آنقدر بزرگ و زیباست که هر بیننده ای را برای لحظاتی محو خودش می کند. این مجسمه غول پیکر که در دل صخره قرار گرفته دارای 71 متر ارتفاع است و به صورت نشسته ساخته شده است. مجسمه بودا دست هایش را بر روی زانوانش گذاشته و آرام و باطمانینه به رودخانه زیبای روبرویش زل زده است. شاید عجیب باشد اما سر این مجسمه به تنهایی 14.7 متر ارتفاع و در حدود 10 متر عرض دارد.
چشمان و دهانی با 3.3 متر طول و بینی با 5.6 متر طول که بسیار حیرت انگیز است. این بودای سنگی با گوش واره های چوبی 7 متری که با گل هایی زیبا آراسته شده و معلوم نیست که با امکانات محدود آن زمان چطور به سنگ چسبیده است، آنقدر دقیق و ظریف ساخته شده است که حیرتتان را برمی انگیزد. گردن بودای لشان 3 متر طول داشته و عرض شانه هایش به 24 متر می رسد. انگشت های بودا که بسیار دقیق و حساب شده ساخته شده هر کدام 8.3 متر طول داشته و در حالت نشسته فاصله بین انحنای زانوها و پاشنه پا 28 متر فاصله قرار دارد.
روی پای بودا هم 8.5 متر طول داشته و قادر است به طور همزمان یکصد نفر را بر روی پاهایش جای دهد. شاید جالب باشد اگر بدانید تنها بر روی انگشت کوچک پای بودا یک نفر به راحتی می تواند بنشیند. خالی قرمز بر پیشانی او قرار گرفته و موهایش با ظرافتی حیرت آور به صورت مواج و به رنگ مشکی ساخته شده است و هر یک از موها 1.02 موج دارد. چشم های باریک و کشیده بودای لشان رو به منظره زیبای روبروست. رودخانه ای خروشان و مه گرفته که کمی آن سوتر با حرکت کشتی ها و قایق های مسافربری حسابی دلبری می کند. آسمان های خراش های شهر هم از نگاه بودا دور نمانده و به خوبی هویداست.
عبور از این مسیر پلکانی و مشاهده مجسمه بودا آن هم از زاویه های مختلف و کند و کاو غارهای کوچک و بزرگ نزدیک بودا خود یک تفریح مهیج است. ازآنجا که بودای لشان و کوه امی برای بودائیان یک پرستشگاه مقدس و باستانی است خیلی ها برای عبادت و انجام مراسم دعا خودشان را به اینجا رسانده اند و صف بازدید حسابی طولانی است. پس دوربینتان را به همراه داشته باشید و با آرامش تمام از صحنه های زیبای طبیعت پیش رو و مجسمه خارق العاده و آرام بودا لذت ببرید و مسیر را ادامه دهید.
با رسیدن به پایین کوه عظمت مجسمه را که حالا هیبت ترسناکتری پیدا کرده، بیشتر درک خواهید کرد. پای مجسمه هم پر از تابلوهای توجیهی است و خیلی از بودایی ها هم در مقابل بودا به روشن کردن عود مشغولند. ظرافت سازندگان مجسمه آنقدر زیاد بوده که تقارن را تمام و کمال در ساخت این مجسمه عظیم سنگی رعایت کرده اند. حتی ناخن های مجسمه نیز با دقت تمام حجاری شده است.
کوه امی بودا را در آغوش گرفته و گویی بودا جزئی از کوه و یا کوه بخشی از بوداست. جمله معروفی که عمرش به اندازه عمر مجسمه سنگی بودای لشان است. مجسمه متاسفانه بر اثر رویدادهای طبیعی و دستکاری های انسانی آسیب فراوانی دیده و حتی در جریان حمله مغول ها بخش هایی از آن تخریب شده است. گرچه دولت چندین بار اقدام به بازسازی کرده اما هنوز هم این مجسمه هزار و اندی ساله شگفت انگیز به مراقبت های بیشتری نیاز دارد تا همچنان سرپا بماند. با وجود همه این صدمات این مجسمه غول پیکر و مناظر اطرافش آنقدر استثنایی است که تمام این منطقه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. اما چه شد که چینی ها و پیروان بودا به فکر ساختن چنین سازه حیرت انگیزی با این ابعاد عظیم افتادند، آن هم بدون ابزارهای مدرن امروزی!
تاریخچه مجسمه سنگی بودای لشان
همه چیز به سال ها قبل باز می گردد به روزگاری که سلسله قدرتمند و پرآوازه تانگ حکومت سرزمین وسیع چین را برعهده داشت. همین رودخانه مینجیانگ آرام که روبروی بودای نشسته و خندان لشان قرار گرفته کمی پایین تر با آب دو رودخانه دائو و چینگی به هم می پیوندند. در آن سالها این سه رودخانه بلای جان کشتی ها و قایق هایی بودند که قصد عبور از این رودخانه را داشتند. قایق ها اغلب متعلق به مردم فقیری بود که در پایین دست رودخانه زندگی می کردند و گاه گاهی هم باید با سیل و طغیان این رودخانه های سرکش دست و پنجه نرم می کردند.
این آب طغیانگر بهانه ای شد تا یک راهب چینی که Haitong نام داشت و از پیروان سرسخت بودا بود تصمیم جالبی بگیرد. وی به مردم و مقامات لشان چنین گفت که اگر مجسمه ای از بودا در این مکان ساخته شود بودا این آب طغیانگر را آرام خواهد کرد. راهب جوان برای پیاده سازی ایده اش دست به دامان مردم می شود و کمک های بسیاری با سفر به اقصی نقاط چین آن هم در طول بیست سال جمع آوری می کند. اما زمانی که برای ساختن مجسمه به لشان بازمی گردد با مخالفت مسئولین محلی روبرو می شود.
با این وجود او آنقدر بر روی تصمیم خودش سرسخت بود که در نهایت مجبور شد برای جلب اعتماد حاکمان سلسله تانگ و نشان دادن صدق ادعا و نیت خیرش چشمانش را از حدقه درآورد. در نهایت سال 713 میلادی آغاز ساخت این مجسمه غول پیکر بود. نکته جالب آنجا بود که برای ساخت مجسمه صخره و سنگ های بسیاری تراشیده شده و در نهایت به رودخانه ریخته می شده است و همین امر سبب می شده تا آب کمی تغییر جهت داده و از طغیان و قدرت تخریبش کاسته شود. Haitong زمانی که کار ساخت را به شانه می رساند همه کمک های جمع آوری شده را به پایان می رساند و دیگر هیچ پولی برای ادامه کار نداشته است.
وی تلاش های فراوانی می نماید اما در نهایت نمی تواند کار ساخت مجسمه بودا را به انتها برساند و در نهایت از دنیا می رود. چند سال بعد دو تن از شاگردان و مریدان وی دست به کار می شود و با دعوت از همه پیروان Haitong کار ساخت مجسمه را با قدرت از سر می گیرند. و در نهایت در سال 803 میلادی پس از نود سال، کار ساخت این شاهکار هنری به پایان می رسد. یکی از جذاب ترین ویژگی های مجسمه بودای لشان که سبب شده تا بعد از هزار و اندی سال هنوز هم در چنین منطقه پرباران و مه آلودی پابرجا بماند سیستم جالبی است که کار زهکشی آب های جاری اطراف مجسمه را انجام می دهد تا هیچ آبی به درون مجسمه نفوذ نکند. این سیتم جالب به وسیله لوله ها و کانال هایی پیاده سازی شده که با هوشمندی تمام در قسمت هایی همچون سر، پشت گوش، بازوها و لباس تن مجسمه پنهان شده اند.
بودای سنگی لشان هنوز هم بلندترین مجسمه بودا در سراسر جهان است. اگرچه خیلی ها در سراسر جهان این مجسمه را نماد سیدارتا گوتما بودای تاریخی چین می دانند اما خیلی های دیگر بر این باورند که این مجسمه در واقع نمادی از بودای میتریا است. فردی که قرار است روزگاری به زمین بیاید و به روشنی کامل برسد آنگاه مفاهیم دارما یا همان مفاهیم اصیل بودا را به همگان آموزش داده و در نهایت با جاری ساختن عدالت جانشین بودای بزرگ سیدارتا گوتما شده و بر سراسر زمین حکمرانی کند. البته تا قبل از روی کار آمدن سلسله تانگ باور بودای میتریایی در میان مردم قوی تر بوده چرا که چندین مجسمه بودای میتریایی در سراسر چین ساخته شده است. اما گویی سلسله تانگ از اینکه این مجسمه به عنوان یک منجی به نظر بیاید خیلی خشنود نبوده و بر اثر یک سری ملاحظات سیاسی سعی در کمرنگ کردن این باور داشته است.
اما داستان های بودای لشان پایانی ندارد. در اکتشافات اخیر نظریه جدیدی مطرح شده که بسیار جذاب است. در این نظریه اگر به کوه های Lingyun، Wuyou و Guicheng که درست پشت سر بودای نشسته و خندان قرار گرفته اند بنگرید بودایی را خواهید دید که خوابیده است. مجسمه ای که در راستای شمالی به جنوبی خوابیده و سر آن در کوه Wuyou ، بدنش در کوه Lingyun، و پاهایش در کوه Guicheng قرار گرفته است. آنچه جالب است اندازه این بودای خوابیده است به طوری که از سرش در شمال تا پاهایش در جنوب بیش از 4000 متر فاصله است و آن را تبدیل به بزرگترین بودای خوابیده جهان کرده است! برخی معتقدند وجود معبد موجود بر بلندای کوه و جنگل های بامبو به همراه سنگ ها که در مجموع سر این بودا را تشکیل می دهند نشان از حواس 5 گانه انسان است!
برای رسیدن به این مجسمه زیبا می توانید از قطارهای پرسرعت Chengdu Leshan Emeishan استفاده کنید که از ایستگاه Chengdu به سمت لشان حرکت می کنند. کشتی های متعددی نیز همه روزه تورهایی به مقصد این جاذبه پرطرفدار برگزار می کنند. نزدیکترین فرودگاه به این جاذبه نیز 150 کیلومتر با آن فاصله دارد و باقی مسیر را باید با اتوبوس یا قطار طی کنید. اتوبوس های متعددی هم همه روزه از ایستگاه های شهر لشان و یا سایر شهرهای عازم این منطقه گردشگری پرطرفدار می شوند. به خاطر داشته باشید این منطقه در روزهای تعطیل بسیار شلوغ است و افراد بسیاری برای تفریح و یا عبادت خودشان را به بودای بزرگ لشان و معابد اطرافش می رسانند.