منطقه باسک فرانسه دارای جمعیتی بیش از ۳۰۰۰۰۰ نفر می باشد و در مقایسه با جمعیت بیش از دو میلیون نفری منطقه باسک در اسپانیا، این دو از نظر زبان و فرهنگ با هم وجه مشترک دارند. علیرغم فاصله کوتاه ۴۰ کیلومتری در جنوب نبست به خویشاوندش، در اینجا در جنوب غربی فرانسه، پرچم باسک کم تر به احتراز در می آید. حتی گوشت ران خوک که در هر دو طرف مرز محبوب است، ظاهر و مزه خودش را دارد. اسامی فروشگاه ها، منوی رستوران ها و علائم جاده ها به طور کلی به زبان فرانسه نوشته شده است تا به زبان Euskara (زبان کشور باسک). من در کشور بایون ” فرانسوی ” بودن را احساس کردم و این قدرت میهن پرستی در باسک است که در لایه های زیرین آن نهفته باشد.
با الهام گرفتن از این زبان دوباره غرور باسکی به این منطقه باز می گردد، در سال ۲۰۱۳ ادمی سانجیورو و دوازده داوطلب دیگر یک واحد پولی کوچک معادل یورو به راه انداختند. هدف آن ها احیای ریشه های فرهنگی و زبانی و حفظ پول در منطقه باسک فرانسه، از طریق حمایت از تجار محلی بوده است و این خود قدمی به سمت موفقیت بود که در اکتبر سال ۲۰۱۸، واحد پولی کوچک آنها به نام ” eusko” ضرب خورد (تلفظ آن یوسکو) است. طبق گفته های مردم محلی، گردش پول آنها به ۱ میلیون یورو رسید که به موفق ترین واحدهای پولی در اروپا تبدیل شد.
امروزه ۱۷ دولت شهری و ۲۸۰ فروشگاه محلی، شرکت ها و انجمن ها در کشور باسک فرانسه ، یوسکو را به عنوان یک واحد پولی رایج و قانونی پذیرفته اند. یوسکال مونتا (Euskal Moneta) سازمانی به ریاست ادمی سانجیورو می باشد. وظیفه این سازمان مدیریت ارز و چاپ آن می باشد. وی می گوید که هر روز دو تا سه حساب یوسک جدید برای افراد افتتاح می شود. شرکت های درگیر برای ساخت مغازه های دو زبانه تشویق می شوند.
بیشتر ارز های محلی فعال در اروپا، تنها در مقیاس بسیار کوچک موجود هستند. آنقدر کوچک هستند که حتی برخی افراد محلی هم از وجودآنها بی اطلاع می باشند. برای مثال، یک واحد ارزی به نام پوند بریکستون در جنوب لندن وجود دارد که اخیرا پیچ پاریسی (هلو) آن را راه اندازی کرده است. در سرزمین باسک اسپانیا نیز چندین واحد پول محلی وجود دارد مانند. Ekhi اما تاکنون ارزی برای رقابت با یوسکو وجود نداشته است و تاکنون نیز ایجاد نیامده است.
اما آنچه یوسکو را از دیگر واحد های پولی متمایز می سازد، قابلیت سازگاری آن است. طبق گفته ادمی سانجیورو، همزمان با راه اندازی حساب های آنلاین یوسکو در سال ۲۰۱۷ ، یوسکو به اولین واحد پول محلی فرانسه تبدیل شد که هم به اسکانس های دیجیتالی و هم فیزیکی ارائه می کرد. امروزه ۶۰،۰۰۰ یوسکو در هر ماه به یورو تبدیل می شود. طبق گفته یوسکال مونتا، بطورکلی باید امید داشت که با وجود کسب چنین موفقیتی در دیگر جوامع اروپایی نیز این موفقیت تکرار شود.
در موسسه اقتصاد مدرن ولز گزارشی برای دولت ولز تهیه شد. اتحادیه بلژیکی امور مالی جایگزین، که بیش از ۲۰ واحد پول محلی بلژیک را پشتیبانی می کند، با یوسکال مونتا در ارتباط است. ژان رنه اچگرای، شهردار بایون و رئیس جامعه شهری باسک گفت: ” ما بطور مرتب در مورد پروژه های ارزی محلی از سراسر اسپانیا با آنها ارتباط هستیم”.
اما یوسکو با سرعت انبوهی به گردش نسبتا بزرگی در جهان کوچک ارزهای کوچک تبدیل شد. اِدمی سانجیورو به خاطر می آورد که ” در شش ماه نخست از ورود ارز، یوسکو به واحد پول رایج محلی در فرانسه تبدیل شد.”
من یورو های خود را در اداره توریستی بایون در گراند بایون با هزینه ۲ یورو به یوسکو تبدیل کردم. این پول ها با فهرستی از انبارهای شرکت و یک فرهنگ لغت کوچک باسک تحویل داده شد.
ایجاد یوسکو باعث شد که این استعاره قدیمی و تاسف بار “پول انحصاری ” بیشتر به چشم بیاید. این تنها زمانی بود که یک آدرس وب سایت را بر روی یک اسکناس بانکی دیدم، و این اسکانس ها بیش از هر پول دیگری که من در دست داشتم، به کاغذ شباهت داشت. با این حال به این معنا نیست که واحد پولی یوسکو معتبر نیست. چندین ویژگی امنیتی در این اسکناس ها وجود دارد، از جمله جوهر نارنجی فلورسنت، یک نوار فلزی مانند واحدهای پول چاپی دولتی که معیاری است برای جلوگیری از جعل اسناد.
دلیل آن این است که انحصاری کردن پول از ارزش آن به عنوان یک دارایی اقتصادی جایگزین و همچنین مزایایی که برای جامعه تامین می کند، محافظت می کند. در پولوکو هیریوندو اکاستوالا، مدرسه همه جانبه بایون، ۱۹ تا از ۸۵ خانواده در حال حاضر هزینه خود را با یوسکو پرداخت می کنند. برای مدرسه کوچکی که ۸۲ کودک در آن است، تاثیر آن واقعی است: سود به دست آمده از برنامه یوسکو به ۱۰۰۰ یورو در سال می رسد که صرف خرید کتاب ها، لوازم التحریر و وعده های غذایی سالم تر برای دانش آموزان می شود.
مدیر مایا دیوهالدی گفت: ” یوسکو، ابزار مهمی برای حمایت از فرهنگ و تشویق افردا جامعه بیرون از مدرسه برای فراگیری زبان بساکی است. این کار باعث به چشم آمدن زبان باسکی می شود از طریق تشویق افراد به یادگیری زبان بساکی و تمرین بیشتر برای کسانی که این زبان را می دانند. “
اِدمی سانجیرو در حالی که در یک روز صاف در کنار رودخانه نایو در بایون نشسته بود به من گفته بود: “حدود ۸۴٪ از تجارت ها هرگز از یوسکو به یورو تغییر نمی کنند. آنها همیشه راهی برای استفاده از پول محلی یوسکو پیدا می کند. در فرانسه و منطقه باسک ما به ” زندگی و کار دشوار”– حق کار کردن و زندگی کردن در جایی که در آن بدنیا آمدیم اعتقاد داریم. در منطقه ما، هیچ کارخانه یا دانشگاه بزرگی وجود ندارد، بنابراین ما باید فعالیت های مردم را آنقدر توسعه دهیم که آنها برای کار کردن مجبور نباشند به جایی دیگر بروند . “
با تمام صاحبان مغازه هایی که یوسکو را پذیرفته اند که من با آن ها صحبت کردم، گفتند که دلیل اصلی پذیرش این واحد پولی، مزایای مالی است که ارائه می دهد. من دور یک میز کوچک سرامیک در یک خیابان تجاری در بخش جدید تر از بایون روبروی رودخانه Adour، یک راه آبی سریع که به اقیانوس اطلس می ریزد، با کریستیلی پرز، مالک LAmbre Bleu، یک فروشگاه پر از قطعات هنری تزیینی، نشسته ام . او واحد پول یوسکو را ۱۵روز قبل از ملاقات ما پذیرفت و گفت که او این کار را انجام داده است تا از ” بازرگان محلی و توزیع مجدد در بازار محلی حمایت کند. “
من نمی توانستم بدون درک احساسات شان در مورد جدایی طلبی اینجا را ترک کنم. پرسیدم ” آیا می خواهید به یک ایالت مستقل باسک دست یابید؟ ” همه بصورت عصبی خندند. کسوری پرز در پاسخ گفت: ” من از استقلال حمایت نمی کنم. لامیسکاری اضافه می کند که” من اکنون برای آن آماده نیستم. “
من در کنار لامیسکری و کسوری پرز نشسته ام، متوجه شدم که با وجود تغییراتی که یوسکو به وجود آورده است زندگی در اینجا به شدت فرانسوی است و تلاش بیشتری برای احیای روح سرگردان باسکی که در لایه های زیرین نهفته است، انجام شود.
اِدمی سانجیوری بعدا به من گفت: ” امروزه بیشتر میشنویم که مردم از زبان باسک در زندگی روزمره استفاده می کنند، ما باید کاری کنیم تا مردم با افتخار به زبان باسکی صحبت کنند و انگیزه ای برای یادگیری تازه وارد ها به وجود آورده و این زبان را نیز به فرزندانشان آموزش دهیم. این راهی است که آنها در کاتالونیای اسپانیا انجام می دهند. این کار چند دهه طول خواهد کشید، اما ما برای انجام این کار سخت تلاش خواهیم کرد. ”
