با این حال، این ترس تا حد زیادی بی اساس است. حوادث ناشی از کوسه به ندرت اتفاق می افتد – در سال 2016، آمار جهانی حمله کوسه نشان داد که 81 حمله غیرمنتظره در سراسر جهان اتفاق افتاده است که تنها چهار مورد آن منجر به مرگ و میر شده است. واقعیت این است که بر خلاف تصور عموم، کوسه ها قاتلان نادان نیستند، آنها حیوانات تکامل یافته ای هستند با هفت حواس مختلف و اسکلتی که تماما از جنس غضروف ساخته شده است. برخی کوسه ها می توانند در سر تا سر اقیانوس با دقت تمام حرکت کنند، در حالی که برخی از آنها قادر به تولید مثل بدون رابطه جنسی هستند.
اکثریت کوسه ها بی ضرر هستند
اکثر افراد، با شنیدن کلمه “کوسه” برایشان تصویر های ذهنی ای مثل حیوانی سفید پوست و بزرگ، آرواره باز با دندان های تیز و آغشته با خون تداعی می شود. در واقع، بیش از 400 گونه مختلف کوسه وجود دارد که از کوسه فانوس کوتوله (گونه ای کوچکتر از اندازه ی دست انسان) گرفته تا کوسه نهنگ،غول اقیانوس،که می تواند تا بیش از 40 فوت / 12 متر طول برسد. اکثر گونه های کوسه بی ضررند. در واقع، اکثر آنها کوچکتر از انسان هستند.
سه نوع از بزرگترین گونه کوسه (کوسه نهنگ، کوسه کرگدن و کوسه مگاموت) که با یک رژیم غذایی که عمدتا از پلانکتون تشکیل شده است زندگی می کنند. تنها تعداد کمی از گونه ها در حوادث مربوط به کوسه دخالت دارند و تنها سه مورد معمولا برای انسان خطرناک اند. که نامشان بزرگ سفید، کوسه گاو و کوسه ببر است.
با این حال، در کشورهایی مانند فیجی و آفریقای جنوبی، گردشگران با وجود این گونه ها هر روزه با خیال راحت و اغلب بدون هیچ گونه محافظی در ساحل شنا می کنند.
انسان غذای طبیعی کوسه نیست
کوسه ها حدود 400 تا 450 میلیون سال است که وجود دارند. در آن زمان، گونه های مختلف با هدف شکار طعمه های خاص تکامل یافته اند، و دید هیچ یک از آنها به انسان ها به عنوان منبع غذا نیست. کوسه ها معمولا از حمله به حیوانات بزرگتر از خودشان جلوگیری می کنند، زیرا احتمال صدمه بسیار زیاد است. برای اکثر گونه ها این به این معنی است که انسان ها به طور خودکار از منوی غذایی آن ها خارج می شوند. تحقیقات نشان می دهد که کوسه های بزرگتر مانند سفید پوستان و کوسه های بیل انسان را عمدا برای غذا شکار نمی کنند در عوض، به شکار های حاوی چربی مانند ماهی تن روی می آوردند.
برخی از دانشمندان بر این باورند که حملات کوسه ها به انسان ها نتیجه یک اشتباه شناختی است. سفیدپوست های بزرگ، کوسه های ببر و کوسه های گاو نر همه از سمت پایین حمله می کنند و ممکن است یک انسان را مانند لاک پشت یا فک (به ویژه اگر کسی روی تخته موج سواری دراز کشیده باشد) اشتباه بگیرد. دیگر دانشمندان این نظریه را رد می کنند و استدلال آنان این است که کوسه ها بسیار هوشمندتر از این هستند که انسان ها را اشتباه بگیرند. گذشته از این ها، کوسه ها مشام بسیار قوی و توسعه یافته ای دارند و انسان ها به هیچ عنوان بوی فک نمی دهند.
در عوض، احتمالا بیشتر حملات در نتیجه کنجکاوی باشد. کوسه ها دست ندارند بنابراین زمانی که می خواهند یک شی ناشناخته را بررسی کنند، از دندان هایشان استفاده می کنند. این نظریه از این حقیقت پیروی می کند که قربانیان حمله ی کوسه ها بسیار کم، خورده می شوند. در عوض، اغلب مردم قبل از اینکه کوسه ها علاقه خود را از دست بدهند و دور شوند یک بار توسط آنان گاز گرفته می شوند. متأسفانه، آسیب ها اغلب بسیار شدید هستند به حدی که قربانیان تا زمانی که بتوانند به مراقبت های پزشکی کافی دست یابند از دست دادن خون می میرند.
کوسه ها باید سهم کمی از ترس های شما را شامل شوند
مقاله ای منتشر شده توسط آمار جهانی حمله کوسه ها اعلام می کند که احتمال کشته شدن یک انسان توسط کوسه یک نفر در3.7 میلیون نفر است. این در حالی است که در تفریحات ساحلی آمار غرق شدن انسان 132برابر و مرگ با قایق 290 بار بیشتر است. دفعه بعد که به دریا رفتید، در نظر بگیرید 1000 بار بیشتر احتمال این وجود دارد که در حال دوچرخه سواری بمیرید. دلایل عجیب و غریب دیگری که خطرناک تر از کوسه ها هستند، شامل مرگ ناشی از نارگیل، ماشین آلات فروش و توالت می شوند.
به حداقل رساندن خطر حمله بسیار آسان است
اگر هنوز هم نگران هستید، در نظر بگیرید که چندین اقدام آسان برای کاهش خطر حمله ی کوسه ها وجود دارد. اول اینکه در طلوع و غروب آفتاب که زمانیست که بزرگترین گونه های کوسه شکار می کنند داخل آب نروید. دوم این است که هر شی براق را از خودمان دور کنیم؛ زیرا نقره و طلا می توانند به راحتی به جای پولک ماهی ها اشتباه گرفته شوند. همچنین یک نظریه وجود دارد که رنگ زرد جذب کننده کوسه ها است.
در واقع، احتمال بیشتری دارد که کنجکاوی کوسه با کنتراست سایه روشن تر در برابر آبی تیره ی دریا تحریک شود. به این ترتیب، اگر برنامه ی وقت گذرانی طولانی در آب را دارید، ایده خوبی است که از انتخاب لباس های رنگ رنگی در هنگام برداشتن لباس های حمام کردن جلوگیری کنید و برای پوشیدن پوست رنگ پریده از یک دستمال کت و شلوار، دستکش استفاده کنید. چگونگی گذراندن وقتتان در آب نیز یک عامل است. از آنجا که کوسه ها از سمت پایین شکار می کنند، شناگران سطحی در معرض خطر بیشتری نسبت به غواصان هستند.
ماهیگیران باید به طور خاصی مراقب باشند، زیرا کوسه ها بواسطه بو و حرکت ماهی های مرده تحریک می شوند. کوسه ها می توانند ارتعاشات در آب را ببینند و به سطح آب جذب شوند. در نتیجه، اگر شما با کوسه زیر آب هستید، در هنگام ورود و خروج از آب احتیاط کنید چون ممکن است موجب برانگیختن آن شود. بر خلاف باور عمومی، شواهدی وجود ندارد که کوسه ها بوسیله عطر خون قاعدگی یا ادرار انسان جذب شوند.
کوسه ها بیشتر از انسان ترسیدند
برآورد ها مبنی بر این است که 90 درصد از کوسه ها در اقیانوس ها در 100 سال گذشته ناپدید شده اند. این نتیجه مستقیمی از فعالیت بشر است، از جمله تغییرات آب و هوایی، از دست دادن زیستگاه و مهمتر از همه، ماهیگیری بیش از حد. هر ساله انسان ها حدود 100 میلیون کوسه را می کشند – به طور میانگین هر 11 ساعت 4117و اکثریت آن ها برای بازارهای آسیا فرستاده می شوند، در حالی که سوپ کوسه به عنوان نشانه ای از ثروت است.
در برخی کشورها، مانند آفریقای جنوبی و استرالیا، کوسه ها به طور هدفمند برای کاهش احتمال حملات انسانی مورد هدف قرار می گیرند. بیشتری روش هایی که برای هدف قرار دادن کوسه های به اصطلاح قاتل مورد استفاده قرار می گیرند، بی قاعده اند، کشتن گونه های بی خطر کوسه و حیوانات دیگر از جمله نهنگ ها، دلفین ها و لاک پشت ها نیز از تبعات این تصمیم است.
به جای ترس از کلیشه های قدیمی هالیوودی، اطلاعات مفیدی را در مورد کوسه ها برای خودتان پیدا کنید. مکان های زیادی در سراسر جهان وجود دارد که با طریقه برخورد کوسه ها در حیات طبیعی آشنا هستند. این که شما با کوسه های صخره ای در باهام ها شنا می کنید و یا با سفید پوستان سفید پوست در آفریقای جنوبی یا مکزیک شنا کنید، دیدن آنها برای اولین بار تنها راه قدردانی زیباترین شکارچی ترین بدبخت جهان است.
در نهایت اگر شما هنوز هم از کوسه ها می ترسید، به یاد داشته باشید که اجتناب از حمله به اندازه ماندن در دریا آسان است. از سوی دیگر، بیش از یک چهارم از گونه های کوسه ها و پرنده ها در معرض خطر انقراض هستند – برای آنها، هیچ جایی برای پنهان شدن باقی نمانده است.