معرفی کلی
آبشار شلماش واقع در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان سردشت ویژگی هایی دارد که موجب محبوبیت آن در بین گردشگران شده است. از جمله ی این ویژگی ها مسیر دسترسی است. در واقع مسیر رسیدن به این ابشار یک جاده ی آسفالته است که سختی زیادی را به گردشگران تحمیل نمی کند. دیگر اینکه در اطراف آن امکانات رفاهی خوبی برای گردشگران در نظر گرفته شده است تا بتوانند تجربه ی دیدن از یک شگفتی طبیعی را در کمال اسایش به دست آورند و ساعات خوب و خوشی را در جوار این ابشار پشت سر بگذارند. البته لازم به ذکر است که بازدید از این مکان برای سالمندان، ناتوانان حرکتی و افراد کم توان کار چندان راحتی نیست. در واقع از آنجا که برای بازدید از برخی قسمت های ابشار بایستی از یک تعداد بسیار زیاد پله پایین رفت و مجددا بالا آمد این کار برای افرادی که از سلامت جسمی کامل برخوردار نیستند مشکل است اما حتی اینان هم می توانند از بخش بالایی آبشار دیدن کنند و از تماشای آن لذت ببرند.
معرفی دقیق تر آبشار شلماش
برای رسیدن به آبشار شلماش و دیدن از این جاذبه ی حیرت انگیز ابتدا بایستی به طرف شهر سردشت حرکت کنید. بعد از رسیدن به این شهر، راه روستای شلماش را در پیش بگیرید. این راه یک جاده ی جنگلی و باصفاست که عبور از آن خود یک گردش به تمام معناست. پس از عبور از این جاده به آبشار فوق العاده زیبای شلماش می رسید. در اینجاست که شگفت زده می شوید و شور و هیجانی وصف ناپذیر تمام وجودتان را در بر می گیرد و شکر پروردگار را بر زبانتان جاری می سازد؛ این آبشار با ارتفاعی حدود 50 متر در دره ای سرسبز و در کنار جنگل هایی پراکنده واقع شده است. آبشار شلماش در واقع یک آبشار سه طبقه است که هر طبقه موازی با طبقه ی دیگر و پشت سر آن قرار گرفته است. بخش بالایی آبشار به قدر کافی زیبا و تماشایی است و حس زیبادوستی را در انسان ارضا می کند اما اگر به دنبال مشاهده ی مناظر زیباتری از آبشار هستید یا دلتان می خواهد تمام جنبه های زیبای آن را ببینید بایستی از 380 پله چه بسا بیشتر پایین بروید تا رخسار این همیشه خروشان را از تمام جهات نظاره گر باشید و لذت دیدار از آن را به صورت تمام و کمال نصیب خود گردانید. علت اصلی تشکیل این ابشار با این همه جوش و خروش رسیدن رودخانه زابِ کوچک به گسل بزرگی در مسیر روستای آلمان و شلماش است. 
بازدید از آبشار زیبای شلماش برای عموم افراد کاملا رایگان است. ساعت دسترسی به آن شب و روز نمی شناسد و هر زمان که بخواهید می توانید به بازدید از آن بپردازید. مدت زمان پیشنهادی برای بازدید حداقل 2 ساعت و آدرس دقیق آن استان آذربایجان غربی، شهرستان سردشت، نرسیده به روستای شلماش است. از جمله امکاناتی که در اطراف این آبشار وجود دارد و البته بسیار مورد نیاز می باشد پارکینگ است. بهترین فصل سفر به این ابشار بهار و تابستان است و بازدید از آن به راهنما هیچ نیازی ندارد. 
وجه تسمیه
روستای شلماش و منطقه ای که آبشار شلماش در آن واقع شده یکی از مناطق کردنشین استان آذربایجان غربی است لذا مردمان آن به زبان شیرین کردی صحبت می کنند. آنها نام این روستا و ابشار موجود در نزدیکی آن را شلماش گذاشته اند. شلماش در زبان کردی به معنای تخته سنگی بسیار بزرگ می باشد. برخی معتقدند علت این نام گذاری موقعیت قرارگیری ابشار است که آب آن از روی تخته سنگ هایی بسیار بزرگ به پایین می ریزد. البته ارتفاع زیاد آبشار و سنگی بودن بافت منطقه نیز در این نام گذاری نقش موثری داشته است. 
بازدید از آبشار سه طبقه ی شلماش
چنانچه از سردشت به سمت روستای شلماش حرکت کنید قبل از آن که وارد روستا شوید به آبشار شلماش می رسید. در همان بدو ورود می توانید نمایی کلی از آبشار را ببینید. اتوموبیل خود را پارک کنید و با پای پیاده به سمت آبشار به راه بیفتید. در این مسیر از میان درختان بلوط، چنار، انار و گردو رد می شوید و مناظر زیبایی از طبیعت منطقه را می بینید. اگر اهل پیاده روی نیستید نگران نباشید چون فاصله ی پارکینگ تا آبشار تنها حدود 20 متر است. پس از اینکه وارد محوطه ی بازدید از آبشار شوید اولین و بلندترین آنها را می بینید. 
برای دیدن دو آبشار دیگر باید به اعماق دره بروید. برای رفتن به اعماق دره باید از بیش از 380 پله پایین بروید. اگر مشکل جسمی خاصی ندارید نگران تعداد زیاد پله ها نباشید چون با توقف در طبقات مختلف می توانید نفسی تازه کنید و نماهای متفاوتی از آبشار شلماش را ببینید. لازم است بدانید طبقه ی میانی بهترین دید نسبت به آبشار را دارد و شما در این طبقه از هر قسمت دیگری به آبشار نزدیک ترید. همین طور که از پله ها پایین می روید و به اعماق دره نزدیک می شوید قطرات بیشتری از اب ابشار به رویتان پاشیده می شود و صورتتان را نوازش می کند. در پایین ترین پله دقیقا در کنار آبشار قرار می گیرید و اگر در فصل بهار یا حتی تابستان به بازدید از این ابشار بروید تا حد زیادی خیس می شوید و خنکای اب ابشار را با تمام وجود احساس می کنید. 
امکانات موجود در اطراف آبشار شلماش
ابشار شلماش به دلیل نزدیکی به شهرستان سردشت و فاصله ی بسیار کم از روستای شلماش و جاده ی اسفالته ای که تا آن کشیده شده نظر تعداد بسیاری از گردشگران را به سمت خود جلب کرده و همواره مخصوصا در فصل بهار و تابستان میزبان خیل عظیمی از گردشگران است. به همین دلیل امکاناتی از جمله پارکینگ، سرویس بهداشتی، فروشگاه، رستوان و سکو برای چادر زدن در اطراف آن تعبیه شده تا هم منبع درآمدی برای اهالی منطقه باشد و هم رفاه و اسایش گردشگران فراهم گردد.
اقامت در سفر به آبشار شلماش
قطعا اقامت در هتل گزینه ی مناسبی در هر سفر می باشد اما چنانچه مایل هستید در دل طبیعت چادر بزنید و شب را به طریقی متفاوت از همیشه به روز برسانید می توانید در صورت آشنایی با نحوه ی برگزاری کمپینگ و شرایط آن این کار را انجام دهید و از ماندن در دل طبیعت لذت ببرید. البته کمپینگ در محوطه ی آبشار توصیه نمی شود و بهتر است تا حدی از آن فاصله بگیرید. با این حال چنانچه در شهر سردشت اقامت کنید تنها 25 دقیقه با آبشار فاصله دارید. توجه داشته باشید گزینه ی انتخابی بعدی برای شما شهر بانه از استان کردستان است که حدود یک ساعت و نیم با آبشار فاصله دارد. 
بهترین فصل سفر
ابشار شلماش در هر فصل از سال زیبایی های خاص خود را دارد. با این حال پیشنهاد می شود برنامه ی سفر خود را به اوایل خرداد تا اواسط آبان موکول کنید تا از اوج زیبایی آبشار و منطقه ی اطراف آن لذت ببرید. در این چند ماه از سال هوای منطقه کمی معتدل می شود و برای گردشگران لذت بخش تر است. در ادامه به وضعیت آبشار شلماش در فصول مختلف سال اشاره می شود.
فصل بهار: آبشار شلماش در این فصل از سال مخصوصا در ماه اردیبهشت از آن بیشترین مقدار آب خود را دارد اما تا اواسط اردیبهشت منطقه بسیار سرد است لذا ماه خرداد، زمان مناسب تری برای بازدید از آبشار می باشد چون اندکی از سردی هوا کم شده و طبیعت همواره سرزنده و شاداب است. در ماه خرداد از فصل بهار می توانید مناظر واقعا بی نظیری از آبشار را مشاهده کنید.
فصل تابستان: طبیعی است که در این فصل از سال از آب ابشار کم شود چون هوا رو به گرمی می رود و جدای از اینکه بارندگی قطع می شود گرمای هوا نیز مقداری از آب موجود را تبخیر می کند. در اواسط فصل تابستان خزه های داخل حوضچه ی پایین آبشار دیده می شود و البته آن هم زیبایی خاص خود را دارد.
فصل پاییز: در فصل پاییز که عروس فصل هاست طبیعت اطراف آبشار لباس رنگارنگی بر تن می کند و جلوه ای به شدت زیبا به منطقه می دهد. البته در این فصل هوا رو به سردی می رود و چنانچه بخواهید به بازدید از این آبشار زیبا بپردازید بایستی لباس گرم به همراه داشته باشید.
فصل زمستان: این آبشار در یک منطقه ی کوهستانی واقع شده پس طبیعی است که در فصل زمستان یخ بزند. قطعا منظره ی یک آبشار یخ زده آن هم آبشاری به بلندای آبشار شلماش واقعا دیدنی است اما سردی شدید هوا را هم مد نظر داشته باشید تا دچار مشکل نشوید.
در حالت کلی توجه داشته باشید که به دلیل شرایط اقلیمی خاص حاکم بر منطقه قبل از اقدام به بازدید از آبشار شلماش شرایط آب و هوایی منطقه را بررسی کنید و از وضعیت آن مطلع شوید.
نحوه ی دسترسی به آبشار شلماش
برای دسترسی به آبشار شلماش بایستی ابتدا خود را به شهر سردشت برسانید. سپس به طرف دو روستای مراغان و شلماش حرکت کنید. مسیر حرکت از شهرستان سردشت تا روستاهای مراغان و شلماس یک جاده ی کوهستانی است که کاملا آسفالته است. قبل از اینکه به روستای شلماش برسید می توانید منطقه ی مربوط به آبشار زیبای شلماش را ببینید. کل مسیر از شهر سردشت تا آبشار شلماش تنها 25 دقیقه طول می کشد. البته این در صورتی است که در بین راه توقف نکنید و چند دقیقه ای را به تنفس هوای پاک و دیدن مناظر زیبای اطراف نپردازید. لازم به ذکر است در تمام طول مسیر تابلوهای راهنمایی وجود دارد که شما را برای رسیدن به ابشار یاری می دهد.
دیدنی های اطراف آبشار شلماش
آبشار شلماش به قدری زیبا و دیدنی است که وجودش به تنهایی کفایت می کند تا عازم سفر به سمت آن شوید و قبل از رسیدن به روستای شلماش هدف خود را بازدید از این ابشار زیبا تعیین کنید اما چنانچه از دیدن چهره ی ناب این عنصر طبیعی سیراب شدید و توانستید از آن دل بکنید می توانید به دیدن دیگر جاذبه های موجود در منطقه بروید و از جمال آنها هم فیض ببرید. از جمله ی این جاذبه ها می توان به گرمابه ی بیستون در فاصله ی تقریبی 11 کیلومتری، چشمه ی کانی گراوان در فاصله ی تقریبی 30 کیلومتری و پل قلاتاسیان در فاصله ی تقریبی 48 کیلومتری از آبشار اشاره کرد. 
نکات ضروری در بازدید از آبشار شلماش
شاید با دیدن حوضچه ی پایین آبشار دلتان بخواهد خود را به دورن آن انداخته و مقداری آبتنی کنید اما لازم است بدانید این کار خطراتی در پیش دارد و ممکن است صدماتی وارد کند که برخی از آنها جبران ناپذیر است. در واقع حوادثی در این قسمت از آبشار رخ داده که متاسفانه منجر به مرگ شده است. پس این مساله را جدی بگیرید و قید این تفریح در اطراف آبشار را بزنید.
برای دیدن تمام قسمت های ابشار باید 380 پله را پایین بروید. مسیر برگشت شامل بالا رفتن از همین پله هاست پس اگر احساس می کنید توان کافی برای رفت و برگشت را ندارید به همان نمای بالایی آبشار اکتفا کنید.
با توجه به اینکه چنانچه تا پله ی آخر پیش بروید حتما خیس می شوید پس بهتر است یک دست لباس اضافه به همراه داشته باشید.
در پایین رفتن از پله ها مراقب باشید.
علاوه بر لباس اضافی از جمله وسایلی که باید به همراه داشته باشید کفش مناسب، کلاه، عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب است.
سرزمین موج های آبی مشهد
1403-07-09
