ائل داغی
همین که به شهر زنجان برسید آب و هوای کوهستانی و به نسبت خنک آن حال و هوای شما را عوض خواهد کرد. چشم که بچرخانید دور تا دور شهر را کوه هایی بلند و زیبا احاطه کرده اند که در فصل زیبای بهار، دامنه های سرسبز و قله های پربرف شان مناظر زیبایی را پدید می آورد. یکی از همین کوه ها که چند سالی است به تفرجگاهی محبوب مبدل شده است کوه مشهور گاوازنگ است که درست در شمالی ترین و خوش آب و هواترین نقطه شهر و در فاصله 5 کیلومتری از مرکز آن قرار گرفته است. کوه بلند و زیبای گاوازنگ دو هزار متری ارتفاع داشته و در بین اهالی این سرزمین در طول تاریخ بسیار مقدس بوده است. سال ها قبل دامان این کوه محل عبادت صوفیان بسیاری بوده اما اکنون این کوه بلندبالا به تفرجگاهی پرطرفدار مبدل شده است. مسیر بلوار گاوازنگ را که پیش رو بگیرید با طی یک مسافت 5 کیلومتری به دامان کوه گاوازنگ خواهید رسید.
کوهی که فاقد پوشش گیاهی است و یکی از مقاصد مورد علاقه کوهنوردان است. در دامنه این کوه یک پارک زیبا و سرسبز ساخته شده است که آلاچیق های متعددی را در دل خود جای داده است. این پارک زیبا که مجموعه تفریحی ائل داغی نامیده می شود با آب و هوای مطبوع و خنک خود یکی از محبوب ترین مکان ها در شهر زنجان است که در تمامی روزهای هفته به خصوص در روزها و ایام تعطیل مملو از حضور خانواده های زنجانی است. در این پارک که یک مسیر رودخانه ای زیبا در آن تعبیه شده است یک آبشار مصنوعی در کنار یک آسیاب بزرگ به چشم می خورد. پلی زیبا نیز در مسیر حرکت این رودخانه قرار گرفته است. متاسفانه با اوج گرفتن خشکسالی ها و کاهش بارندگی در سال های اخیر این رودخانه نیز به خشکی گراییده و دیگر زیبایی سابق را ندارد. شب های گرم تابستان در این کوهستان زیبا و تفرجگاه محبوبش آن قدر خنک و دلچسب است که مردم تا ساعاتی پس از نیمه شب نیز در این تفرجگاه به سر می برند. اما کمی آن سوتر از مجموعه ائل داغی در مسیری که شیب آن رو به بالاست سدی در دامان کوه گاوازنگ قرار دارد که جلوه بسیار زیبایی را بوجود آورده است. این سد کوچک و خوش منظر سد “گاوازنگ” نام دارد.
سدگاوازنگ
سد “گاوازنگ” یک سدخاکی با هسته رسی است که تاج آن 280 متری طول دارد. منبع آب این سد نیز مسیل های کوه گاوازنگ است. به هنگام فصل بارش، آب های جاری از سطح کوه به سمت این سد روان شده و ظرفیت آن را پر می کنند. آب موجود در این سد نیز به طور کامل به میزان بارندگی های سالیانه وابسته است. ساخت سد در سال 1375 آغاز و پس از 4 سال در سال 1379 به پایان رسیده است. با ساخته شدن این سد و با توجه به آب و هوای مطبوع اطراف سد و منظره و چشم انداز جالب آن، این سد به سرعت به یکی از تفرجگاه های محبوب شهر مبدل شد. فاصله کوتاه این سد و منظره زیبای آن با شهر زنجان نیز سبب محبوبیت بیشتر آن در بین مردم شده است. سد درست در میان دره ای بین کوه ها قرار گرفته و همچون نگینی زیبا به نظر می رسد. گاوازنگ که سال ها محلی برای کوهپیمایی برای علاقمندان کوهنوردی بود کم کم به مسیر مورد علاقه دوچرخه سواران و اهالی پیاده روی نیز مبدل شد. مسیر سربالایی مجاور ائل داغی را که پیش رو بگیرید به محدوده سد گاوازنگ خواهید رسید. جایی که منظره ای زیبا از شهر، زیرپای شما قرار دارد.
در فاز دوم ساخت تفرجگاه ائل داغی و در محدوده سد گاوازنگ یک مسیر شیب دار رو به بالا آن هم بر روی ارتفاعات گاوازنگ احداث شد. مسیر که در گام اول درختکاری های زیبایی در آن صورت گرفت و منظره این کوه را رونقی دیگر بخشید. در کنار این درختکاری ها مسیری رو بالا که شما را یک راست به قله کوه می رساند نیز آسفالته شد. حالا دیگر با بالارفتن این مسیر آسفالته سد کم کم در زیر پاهایتان قرار می گرفت و شما از بلندای گاوازنگ شاهد حضور این نگین فیروزه ای بودید. در کنار این مسیر آسفالته پرشیب و پر پیچ وخم مسیرهای پلکانی زیبایی نیز از میان انبوه درختان کاشته شده شما را در سینه کش کوه بالا می برد تا شاهد زیبایی این منطقه از شهر باشید. هرچه به سمت بالا حرکت می کنید از دمای هوا کاسته شده و بر لطافت آن افزوده می شود.
بام شهر
با رسیدن به نزدیکی های قله شما با منظره ای زیبا از شهر زیر پای خود روبرو هستید. این منظره به خصوص در طول شب چشم انداز بسیار زیبایی دارد و خیلی ها را برای صرف یک فنجای چای در این هوای مطبوع با منظره زیبای شهر به “بام شهر” می کشاند. مسیر آسفالته را که رو به بالا ادامه دهید تابلوها راه را نشان تان خواهند داد و به زیارتگاهی کوچک درست بر بلندای گاوازنگ خواهید رسید که مدفن هشت لاله پرپر است. این هشت شهید گمنام دفاع مقدس در میان بنایی چندضلعی با گنبدی سبز رنگ آرمیده اند تا بام شهر را برای همیشه روشن نگاه دارند. مزارشهدا مشرف به نمای باشکوهی از شهر است که با روشن شدن چراغ ها جلوه زیبایی پیدا میکند. حال و هوای معنوی مزار شهیدان در کنار آب و هوای مطبوع گاوازنگ و قله زیبایش خیلی ها را در شب های بلند تابستان به این مکان زیبا و مقدس می کشاند. چراغ های این نقطه از گاوازنگ از اغلب نقاط شهر پیداست. شب های ماه مبارک رمضان نیز قله گاوازنگ میزبان برگزاری مراسم افطار در جوار شهیدان است که به همت خادمان شهدا برگزار می شود. مسیر را چند صد متر به سمت جلو که ادامه بدهید قله را فتح خواهید کرد، البته باقی مسیر به صورت خاکی است.
تفریحات ائل داغی
مسیر منتهی به ائل داغی و کوه گاوازنگ مملو از حضور کافه های کوچک و بزرگ است. آش سراها، کافه ها و بستنی فروش های متعددی در مسیر منتهی به گاوازنگ به چشم می خورند که طرفداران بسیاری دارند. یک مسیر پیاده روی و دوچرخه سواری نیز به سمت ارتفاعات گاوازنگ امتداد دارد که در آن وسیله های ورزشی مختلفی به چشم می خورد که یک بخش مختص بانوان و بخشی مختص آقایان است. نمایشگاه بین المللی زنجان نیز که گاه با برگزاری رویدادهایی همانند جشنواره غذایی اکو مهمانان بسیاری را از سراسر جهان به این شهر زیبا می کشاند درست در دامنه ائل داغی قرار گرفته است. مسیر منتهی به گاوازنگ همچنین یکی از مکان های مورد علاقه مردم برای هواکردن بادبادک هاست. در این منطقه یک شهربازی کودک به همراه تفریحاتی همچون ترامپولین و .. نیز قرار دارد که در مجاورت آلاچیق ها قرار گرفته است. آلاچیق های ائل داغی مکان مناسی برای برپایی چادر و سپری کردن یک شب در دامان گاوازنگ است. البته به خاطر داشته باشید که شب های گاوازنگ در چهار فصل سال سرد و دلچسب است بنابراین خودتان را برای سپری کردن یک شب خنک آماده کنید. یک سرویس بهداشتی در کنار چندین بوفه مختلف که گاهی آش های خوشمزه را نیز در منوی خود دارند از دیگر امکانات موجود در این بخش است.
مجموعه ائل دغی یک پارکینگ نسبتا بزرگ نیز دارد و خیال تان را از بابت پارک وسیله نقلیه تان راحت می کند. آمفی تئاتر روباز، ورزشگاه فوتبال 15 هزارنفره و سالن سینمای روباز 5 بعدی از دیگر امکانات این مجموعه است. در دامنه گاوازنگ و در بالادست آلاچیق ها نیز کافه معروف دانژه به همراه رستوران اکو قرار دارد که می توانید سری به آن ها بزنید. گاهی صدای اجرای موسیقی آذری نیز در این مجموعه به گوش می رسد که بسیار دلنواز است. اما اگر مسیر را به سمت سد ادامه دهید به انواع و اقسام چای خانه ها، کافه ها و غذاخوری ها در دو طرف جاده برخورد خواهید کرد. روستای کوچک گاوازنگ نیز در حدفاصل ائل داغی و مجموعه سد گاوازنگ قرار گرفته است. در طی مسیر اغذیه فروشی هایی را خواهید دید که تنها با یک منقل به ارائه ذرت یا سیخ های کباب و حتی سیب زمینی کبابی مشغولند و طرفداران بسیاری دارند. یک پیست کوچک موتورسواری نیز در مسیر منتهی به سد به چشم می خورد. در مجاورت سد نیز کافه و رستورانی قرار داد که می توانید یک وعده را در آن صرف کنید و از نمای روبروی تان لذت ببرید.
قایق رانی نیز از دیگر فعالیت های مورد علاقه مردم در دریاچه کوچک و نقلی سدگاوازنگ است. قایق های پدالی در ساحل این سد قرار دارند که می توانید از آن ها استفاده کنید. شناکردن در این سد خاکی ممنوع است و خطر غرق شدگی به همراه دارد. سال ها قبل این سد محلی برای ماهیگیری نیز بوده است اما با خشک شدن تقریبا کامل سد در سال های گذشته اکنون دیگر ماهی در آن به چشم نمی خورد اما سد بار دیگر با بارش های بهار سال 98 جان گرفته و حالا کاملا پر شده است. در مجاورت سد نیز چند آلاچیق با نیکمت ها و میزی فلزی قرار دارد که چشم انداز زیبایی از سد را نصیب تان می کنند. زیپ لاین گاوازنگ نیز، که درست از بلندای سد عبور می کند، از تفریحات جذاب مجاور سد گاوازنگ است. در فصل زمستان و به هنگام یخ زدن سطح دریاچه و بارش برف خیلی ها از سطح سد گاوازنگ برای تیوپ سواری استفاده می کنند. اطراف سد در چهار فصل سال و به خصوص در ایام تعطیل مملو از حضور جوانان و خانواده هایی است که برای بهره مندی از آب و هوای مطبوع این منطقه و منظره زیبای سد به مجاورت سد “گاوازنگ” می آیند و همین مسئله سبب ایجاد ترافیکی سنگین در این ناحیه می شود. ارتفاعات گاوازنگ در فصل تابستان یکی از ایستگاه های مورد علاقه گلایدررانان است و شما اغلب شاهد پرواز دسته جمعی شان از بلندای قله گاوازنگ خواهید بود.
جشنواره آش
گاوازنگ یکی از تفرجگاه های مورد علاقه مردم برای شکم گردی است. این مجموعه تفریحی هر سال در مرداد ماه میزبان جشنواره بزرگ آش است. در این جشنواره، که با حضور قومیت ها و شرکت کنندگانی از سراسر ایران برگزار می شود، غرفه های متعددی برپاشده و در آن ها انواع سوغاتی ها، صنایع دستی، نان ها و غذاهای سنتی شهرهای مختلف به نمایش گذاشته می شود. در این جشنواره خوشمزه بین آش های مختلف داوری شده و در انتها سه نفر به عنوان برگزیده جشنواره معرفی می شوند. چشیدن طعم آش های مختلف یکی از دلایل اقبال مردم از این جشنواره رنگارنگ، بزرگ و پرهیاهوست. علاوه بر جشنواره آش مسابقات و برنامه های مختلف دیگری نیز در طول سال در دامان گاوازنگ برگزار می شود که طرفداران بسیاری دارد.
پشت سد و ارتفاعات گاوازنگ نیز روستای زیبا “امند” قرار دارد که بیشتر به داشتن منظره ای بسیار زیبا و سرسبز شهره است. “امند” یکی از برف گیرترین روستاهای استان زنجان است که تنها 10 کیلومتر با مرکز شهر فاصله دارد. اگر به دنبال بهره مندی از طبیعت زیبای زنجان هستید حتما سری به روستای زیبا و چشم نواز “امند” بزنید. از جمله طرح های جدیدی که در مسیر سد گاوازنگ احداث شده است ساخت فودکورت هایی است که به زودی قرار است فعالیت خودشان را آغاز کنند و رونق بیشتری به این منطقه تفریحی ببخشند. علاوه بر این فودکورت ها قرار است در دامان گاوازنگ و در مجاورت سد یک رستوران گردان چند طبقه مجهز به کافه، آش خانه و رستوران گردان و یک هتل 5 ستاره مجهز نیز تاسیس شود. طرح هایی که هنوز بر روی کاغذ مانده و خبری از اجراشدن شان نیست!