معرفی کلی
در جهان امروز از قهوه به عنوان یک نوشیدنی محبوب یاد می شود. قهوه گیاهی است که از مناطق استوایی آمریکا و برخی از جزایر جنوب و جنوب شرق آسیا و نیز قاره ی افریقا به دست می اید. این گیاه در ابتدا تنها در قاره آفریقا کشت می شد اما امروزه در بیش از ۷۰ کشور دنیا کشت می شود. بعد از رسیدن دانه های قهوه، آنها را برداشت کرده و فرآوری می کنند. به این معنا که دانه های قهوه ی خشک شده را به نسبت های مختلفی برشته می کنند. دانه های قهوه ی برشته شده با توجه به عطر و طعمی که دارند با قیمت های متفاوتی عرضه می شوند. لازم به ذکر است قهوه دارای مقدار زیادی کافئین است که ممکن است در کنار فوایدی که دارد مضراتی را هم به همراه داشته باشد. قهوه معادل عربی واژه ی کافا است. کافا نام شهری در جنوب غربی کشور اتیوپی است که قهوه برای اولین بار در آن کاشت شده است. 
شناخت قهوه در اتیوپی
قهوه برای اولین بار در قرن یازدهم میلادی به عنوان گیاهی که موجب افزایش انرژی می شود کشف شد. طبق گفته هایی که در این زمینه وجود دارد و البته در منابع مربوطه نیز آمده است روزی یک چوپان اتیوپیایی به نام کالدی متوجه می شود گوسفندان بعد از خوردن برگ های یک درخت خاص، انرژی فراوانی دریافت می کنند. او این مطلب را به اطلاع مردم قبیله ی خود می رساند و از آن به بعد مردم قبیله ی گالا میوه ی آن درخت خاص را با روغن های حیوانی مخلوط کرده و مصرف می کردند و متوجه افزایش انرژی خود می شدند. سال ها بعد یعنی در حدود قرن 12 میلادی مردم اتیوپی برای اولین بار دانه های گیاه قهوه را به شکل یک نوشیدنی در آورده و مصرف کردند.
رواج قهوه در عربستان
پس از کشف قهوه در کشور اتیوپی، دانه های گیاه قهوه در قرن چهاردهم میلادی کم کم وارد شبه جزیره ی عربستان شد. مردم عربستان در ابتدا فقط مصرف کننده ی دانه های گیاه قهوه بودند. آنها قهوه را به همان شکلی که مردم اتیوپیایی مصرف می کردند مورد استفاده قرار دادند اما پس از مدتی شروع به کشت و پرورش درخت قهوه در شهر یمن کردند. یمن به دلیل آب و هوای شرجی که دارد محل مناسبی برای کشت و پرورش درخت قهوه می باشد. این نوشیدنی خیلی سریع در دنیای عرب مشهور شد چون با اعلام حرام بودن نوشیدنی های الکلی توسط دیدن اسلام قهوه می توانست جایگزین بسیار مناسبی باشد و نیاز مردم به یک نوشیدنی آرامش بخش را تامین کند. 
رواج قهوه در ترکیه و استانبول
پادشاه ترکیه در قرن پانزدهم میلادی علاقه ی زیادی به انواع نوشیدنی ها نشان می داد. یکی از نوشیدنی های مورد علاقه ی او قهوه بود. در واقع قهوه ی ترک که امروزه نیز بسیار معروف و مورد پسند است برای اولین بار در قصر این پادشاه در استانبول سرو شد. کارکنان آشپزخانه ی قصر این پادشاه قهوه را مانند قهوه ترک های امروزی تهیه می کردند اما قهوه را به جای اینکه روی اجاق دم کنند روی آتش مستقیم تهیه می کردند. بدین ترتیب قهوه ی ترک ابتدا در قصر این پادشاه تهیه شده و به مصرف او و مهمانانش می رسید و کم کم به آشپزخانه ی سایر عمارت های بزرگان استانبول که از افراد ثروتمند ترکیه بودند هم راه یافت و هر روز بر محبوبیت آن اضافه شد.
آشنایی بیشتر مردم ترکیه با قهوه زمانی اتفاق افتاد که برای اولین بار یک کافه به نام Kiva Han در منطقه ی Tahtakale در این کشور آغاز به کار کرد. در اینجا بود که مردم عادی توانستند نوشیدنی قهوه را بچشند و از طعم و عطر آن لذت ببرند. پس از افتتاح این کافه، به تدریج کافه های دیگری نیز در سایر شهرهای ترکیه تاسیس شده و قهوه در آنها یکی از نوشیدنی های محبوب و مورد علاقه ی مردم شد. بدین ترتیب فرهنگ حضور در کافه در بین مردم ترکیه رواج یافت و خواندن کتاب و نوشیدن قهوه در کافه به یک فعالیت روزمره برای مردم تبدیل شد. در واقع قهوه در استانبول ابتدا توسط دستفروشان در کنار خیابان فروخته می شد اما کم کم مغازه هایی برای فروش قهوه و کافه هایی برای نوشیدن آن در شهر دایر شد و مردم مخصوصا هنرمندان، روشنفکران و دانشجویان به سمت آن روی آوردند تا اینکه به یک نوشیدنی رایج در شهر و کل کشور مبدل گشت.
رواج قهوه در اروپا
ورود قهوه به اروپا و البته دیگر نقاط دنیا به دلیل فعالیت بازرگانان و مسافران اروپایی که به شهر استانبول از کشور ترکیه سفر می کردند اتفاق افتاد و اینگونه بود که قهوه برای اولین بار در اروپا و کم کم در سراسر دنیا سرو شد.
رواج قهوه در ایتالیا
اولین افرادی که در اروپا به نوشیدن قهوه پرداختند و طعم آن را پسندیدند اهالی شهر ونیز بودند. در واقع عده ای از بازرگان ونیزی در سال 1615 میلادی در سفر به استانبول با نوشیدنی قهوه آشنا شدند و تصمیم گرفتند مقداری از آن را برای تجارت به شهر ونیز در کشور ایتالیا ببرند. 
رواج قهوه در انگلستان
آشنایی مردم انگلستان با قهوه در سال 1637 میلادی اتفاق افتاد. در واقع در سال 1637 یک فرد ترکی قهوه را به عنوان یک نوشیدنی جدید به شهر آکسفورد واقع در جنوب شرقی انگلستان برد. بدین ترتیب نوشیدن قهوه در بین بسیاری از دانشجویان و استادان این شهر تا حد زیادی مورد پسند قرار گرفت به طوری که باشگاه قهوه ی آکسفورد را پایه گذاری کردند.
در واقع اولین کافی شاپ آکسفورد با نام Angel در سال 1650 میلادی افتتاح شد. دو سال بعد یعنی در سال 1652 یک شخص یونانی اولین کافه ی شهر لندن پایتخت کشور انگلستان را بازگشایی کرد. از آنجا که او از خیلی قبل تر ها از قهوه ی ترک و نحوه ی تهیه ی ان شناخت داشت و از وجود دوستانی در این زمینه بهره می برد یکی از بهترین نوع قهوه ها را در کافه ی خود سرو می کرد به طوری که به راحتی توانست نظر عده ی بسیار زیادی را به سمت این نوشیدنی خوش طعم جلب نماید. این گونه بود که قهوه در سال 1660 به بخشی از فرهنگ اجتماعی مردم لندن تبدیل شد و تقریبا کمتر کسی پیدا می شد که مایل به نوشیدن آن نباشد.
رواج قهوه در فرانسه
افرادی که به شهر استانبول سفر کرده و طعم خوب قهوه ی ترک را می چشیدند در نامه به دوستان خود از شهر مارسی واقع در کشور فرانسه در مورد قهوه می نوشتند و از آن تعریف می کردند. همین موضوع باعث شد مردم مارسی به نوشیدن قهوه علاقه مند شوند و مشتاق چشیدن طعم آن باشند. خبر شور و شوق مردم برای نوشیدن قهوه به گوش سفیر وقت فرانسه یعنی Monsieur de la Roque رسید و او امکانی فراهم کرد تا مردم شهر مارسی نیز بتوانند به قهوه دسترسی داشته و از آن بنوشند. تاسیس اولین کافه در شهر مارسی در سال 1671 میلادی بود و استفاده از آن در ابتدا فقط برای مسافران و بازرگانان کشورهای دیگر امکان پذیر بود اما کم کم پذیرای حضور عموم مردم شد و به همگان خدمت رسانی می کرد.
پس از مارسی نوبت به شهر زیبای پاریس پایتخت کشور فرانسه رسید که شاهد نوشیدن قهوه توسط اهالی خود باشد. اولین کافه ی پاریس در سال 1686 میلادی افتتاح شد و کم کم به کافه ی مورد علاقه ی بسیاری از هنرمندان آن زمان شامل شاعران، نمایشنامه نویسان، بازیگران و موسیقی دان ها تبدیل شد. پس از بازگشایی این کافه، به تدریج کافه های دیگری نیز در نقاط مختلف شهر شکل گرفت که نوشیدنی قهوه پای ثابت تمام آنها بود. 
رواج قهوه در هلند
نگاه کشور هلند به دانه های قهوه نگاهی متفاوت از دیگر کشورها بود. هلند بیشتر از اینکه به قهوه به عنوان یک نوشیدنی خوش طعم نگاه کند آن را یک کالای تجاری مهم می دانست. تجارت قهوه اقدامی بوده که از سال ها پیش در کشور هلند رواج داشته است. در واقع قهوه اولین بار در قرن هفدهم میلادی از طریق کشور یمن وارد هلند شد. دقیقا از همان زمان بود که هلند تلاش کرد قهوه را در فرهنگ کشورهای تحت استعمارش بگنجاند. بدین ترتیب در سال 1699 شروع به کشت گیاه قهوه در جزیره ی جاوا کرد و دوازده سال بعد یعنی در سال 1711 اولین دانه های قهوه را در بازارهای آمستردام به فروش رساند. این در حالی است که از چند سال قبل از این اقدام یعنی در سال 1660 مردم هلند می توانستند در کافه های هلند قهوه بنوشند.
چند سال بعد از برداشت قهوه یعنی حدودا در دهه ی 1680 هلند به معرفی قهوه در اسکاندیناوی پرداخت و چنان در این کار موفق بود که شاید بتوان گفت امروزه مصرف قهوه در این شهر از هر شهر دیگری در جهان بیشتر است.
رواج قهوه در آلمان
قهوه برای اولین بار در سال 1675 در کشور آلمان به مردم معرفی شد و کم کم در سال های 1679 تا 1680 کافه هایی در این کشور مخصوصا در شهرهای برمن، هامبورگ و هانوفر افتتحاح شد که به سرو قهوه می پرداختند. البته در ابتدا فقط قشر مرفه جامعه می توانستند قهوه بنوشند اما در ابتدای قرن هجدهم قهوه به یکی از مرسوم ترین نوشیدنی های موجود در المان تبدیل شد و حتی مردم می توانستند قهوه را در خانه های خود نیز تهیه کنند.
رواج قهوه در آمریکا
رواج قهوه در ایران
ایرانی ها معمولا در سفر زیارتی حج با قهوه آشنا می شدند و در بازگشت به کشور مقداری از آن را با خود به همراه می آوردند. در دربار پادشاهان ایرانی مراسم مخصوص نوشیدن قهوه برگزار می شد و قهوه چی فرد مهمی در دربار محسوب می شد. تا اینکه در دوره ی صفوی قهوه خانه ها به صورت عمومی در سراسر ایران رواج پیدا کردند و به محلی برای بحث های اجتماعی مردم تبدیل شد. آن ها به نوشیدن قهوه می پرداختند و نمایش های شاهنامه خوانی، نقالی ها و حتی مراسم تعزیه را تماشا می کردند. با این حال، به تدریج چای جایگزین قهوه شد و در حالی که اسم قهوه خانه ها باقی ماند به جای قهوه، به مشتریان چای داده می شد.
