حافظیه شیراز؛ هر آنچه باید درباره آرامگاه حافظ بدانید!

حافظیه، آرامگاه رند عالم سوزی است که سال ها با دوستان خود مروت کرد و با دشمنان خود مدارا. شاعری که سخنانش هنوز هم شیرین و گوارا است و دل و جان را صفایی جانانه می‌بخشد. این شاعر بزرگ اکنون آرام در قطعه‌ای از زمین شیراز آرمیده، که نامش را حافظیه گذاشته‌اند. اگر شما هم عاشق حافظ و شعرهایش هستید با ما همراه باشید تا به معرفی این تکه از بهشت بپردازیم.

قیمت بلیط حافظیه شیراز

برای حضور در کنار آرامگاه حافظ باید از محل بلیط فروشی این جاذبه، برای هر نفر اقدام به تهیه بلیط کنید. در حال حاضر قیمت بلیط حافظیه شیراز برای گردشگران ایرانی مبلغ ۳۰۰۰۰ تومان است. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید با  شماره تلفن حافظیه شیراز ۰۷۱۳۲۲۸۴۵۵۲ تماس بگیرید.

ساعات بازدید از حافظیه شیراز

زمان و ساعت بازدید از آرامگاه حافظ، به صورت هر روزه از ساعت ۸ صبح تا ۹ شب می‌باشد. بهتر است از زمانی که برای بازدید از این محیط دلنشین در اختیارتان گذاشته شده، نهایت استفاده را ببرید.

بهترین زمان بازدید از حافظیه شیراز

ساعت دقیق بازدید از آرامگاه حافظ در هر نیمسال

آدرس و مسیر دسترسی به حافظیه شیراز

بازدید از حافظیه با استفاده از وسیله نقلیه شخصی

بازدید از حافظیه با استفاده از اتوبوس

بازدید از حافظیه با استفاده از مترو و تاکسی

آرامگاه حافظ کجاست؟

آرامگاه شاعران و عارفان شیراز همیشه به عنوان یکی از زیباترین و دلنشین‌ترین جاذبه‌های شهر راز محسوب می‌شود و پیشنهاد می‌کنیم شما نیز بازدید از آن را در برنامه سفر خود دهید.

برای ما ایرانی‌ها حافظ آن‌قدر عزیز، محبوب و قابل احترام است که تقریبا در هر شهری می‌توانید نشانی از آن به شکل مجسمه یا نام خیابان پیدا کنید. اما ببینیم آرامگاه حافظ کجاست؟

برای حضور در کنار مزار این شاعر باید به استان فارس، شهر شیراز، حدفاصل چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه، رو‌به‌روی ورزشگاه حافظیه بروید و از قسمت تهیه بلیط برای ورود به این جاذبه تاریخی، فرهنگی اقدام کنید.

برای دریافت مسیر دسترسی بهتر است لوکیشن آرامگاه حافظ بر روی نقشه گوگل مپ را بررسی کنید.

آرامگاه حافظ در کدام شهر است؟

در راهنمای سفر به شیراز، جاذبه‌های گردشگری، فرهنگی، هنری، تاریخی و طبیعی بسیاری را می‌بینید که سر زدن به تمام آن‌ها در طول یک سفر کاری دشوار است. جاذبه‌ای که اکثر گردشگران در سفر به این شهر، حتما به سراغ آن می‌روند حافظیه شیراز است. آرامگاه حافظ یکی از نمادهای اصلی شهر شعر و شاعری شیراز است که همه ما به خوبی آن را می‌شناسیم.

آرامگاه حافظ در شب

با توجه به باز بودن حافظیه شیراز در شب و جلوه زیبای این مکان می‌توان گفت آرامگاه حافظ یکی از جاهای دیدنی شیراز در شب است. برخی از جاذبه‌ها آن‌قدر جذاب و دیدنی هستند که بازدید از آن‌ها در هر زمانی دلنشین خواهد بود.

فضای باغ که اطراف آرامگاه قرار دارد، هوای خنک و آرامشی که آرامگاه حافظ در شب دارد؛ شما را هم شاعر می‌کند، هم عاشق. نور پردازی مناسبی که در کنار آرامگاه و فضای سبز محوطه صورت گرفته، این جاذبه را به انتخاب مناسبی برای شب گردی‌ اهالی شیراز و مسافران تبدیل کرده است.

مجموعه‌ی حافظیه، در بخش جنوبی دروازه قرآن و در نزدیکی هتل بزرگ شیراز قرار دارد. حافظ جزء شعرایی است که محبوبیت جهانی دارد و گردشگران و مسافران داخلی و خارجی زیادی هرساله برای بازدید از حافظیه، به جنوب ایران سفر می کنند.

فضای داخل حافظیه بسیار دل نشین و آرام بخش است. کنسرت های بزرگی چون کنسرت محمدرضا شجریان در سالهای 1342 و 1370 و کنسرت استاد ناظری در محوطه ی آرامگاه برگزار شده است. از سال 1386 با تغییراتی که در حافظیه به وجود آمده، باعث گسترش این مجموعه گردیده است.

حافظیه مجموعا حدود 2 هکتار وسعت دارد. بخش های مختلفی که دارد از معماری و فضای سبز بسیار زیبایی بهره‌مند است که باعث شده حافظیه فقط یک آرامگاه نباشد.

در سال 1354 وزارت فرهنگ و هنر آرامگاه خواجه حافظ شیرازی را با شماره 1009 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسانید. آرامگاه این شاعر پس از 64 سال یعنی در سال 856 میلادی اولین بار ساخته شد.

اولین نفر شخصی به نام «محمد یغمایی» اولین قدم را برای ساخت آرامگاه حافظ شیرازی برداشت. محمد یغمایی در آن دوران، وزیر حاکم فارس (میرزا ابولقاسم گورکانی) بود. طرح ساخت اولین آرامگاه به شکل بنایی گنبدی بود و یک حوض بزرگ جلوی آن قرار داشت که با آب جاری شده از رکن آباد پر می شد.

در اوایل قرن یازدهم قمری، برای اولین بار توسط شاه عباس صفوی این آرامگاه بازسازی شد. سپس حکومت افشاریان دوباره به مرمت این بنا پرداختند. در زمان زندیه دیگر فقط مرمت نبود و چهارستون سنگی در جلوی مقبره ساختند. برای آرامگاه دو در، در شمال و جنوب و دو اتاق نیز در این دو قسمت ساخته شد. از دیگر تغییرات زندیه اضافه کردن یک باغ سرسبز در محوطه‌ی آرامگاه و قرار دادن سنگ قبر برای حافظیه را می‌توان نام برد.

پس از زندیه، حافظیه باز هم دستخوش تغییرات شد. «تهماسب میرزا موید الدوله» حاکم فارس در سال 1257 بنا را مرمت کرد. فرهاد میرزا معتمد الدوله فرمانروای فارس در سال 1295 کوشکی چوبی برای آرامگاه ساخت. فردی زرتشتی به نام «ملا شاه جهان زرتشتی ملقب به اردشیر» در سال 1317 سفری به شیراز داشت و بر سر مزار حافظ فالی گرفت که خوش یمن بود و این باعث ترغیب وی به ساخت آرامگاهی با شکوه برای حضرت حافظ شد.

هنوز کار اردشیر این نیکوکار زرتشتی تمام نشده بود که فردی متعصب و مذهبی نما به افراد خود دستور داد تا بنای ساخته شده را تخریب کنند و اجازه ساخت آرامگاه را به دست شخصی غیر مسلمان نداد. در آخر مخروبه ی آرامگاه به دست «شاهزاده ملک منصور شعاع السلطنه» طبق فرمان پدرش مظفر الدین شاه در سال 1319 ضریحی آهنی ساخت که این ضریح را پیرامون قبر حافظ بنا کردند.

در سال 1310 و ابتدای حکومت رضا شاه، «فرج الله بهرامی دبیر اعظم» استاندار فارس، به بازسازی حافظیه مشغول شد. به عنوان اولین اقدام، سردر سنگی بزرگی به دیوار جنوبی حافظیه زد و با رسیدگی به محوطه‌ی باغ، آرامگاه حافظیه را مزین و زیبا کرد. فضاسازی امروزی باغ حافظیه را باید مدیون ابتکار این فرد دانست.

در سال 1314، سرهنگ علی ریاضی، رئیس وقت فرهنگ فارسی با همکاری چند نفر دیگر، بازسازی حافظیه را آغاز کردند. از سال 1315 پروژه بازسازی و ساخت بنای حافظیه آغاز و در سال 1316 به پایان رسید. در حقیقت ظاهر حافظیه امروزی شکل گرفت. پس از فروپاشی حکومت پهلوی، برای اولین بار در سال 1386 حافظیه مورد مرمت قرار گرفت. در این مرمت و نوسازی، سطح مسی گنبد تمیز و قسمت‌های دیگر ساختمان بازسازی شد.

آندره گدار، یکی از طراحان و معماران خبره فرانسوی است که مسئولیت طراحی حافظیه را به عهده داشت. او از دوستداران حافظ و علاقه مند به فرهنگ ایران و شرق بود.

آندره گدار حدود 32 سال در ایران اقامت داشت. طی این سال ها پست های مختلفی مانند مدیریت اداره کل باستان شناسی و موزه را بر عهده داشت. این شرق شناس بزرگ عمر خود را صرف معرفی آثار ایران به تمام جهان کرد. با توجه به اینکه او اصالتا فرانسوی بود اما علاقه و تعصب خاصی به فرهنگ و تمدن ایران داشت.

یکی از شیرین‌ترین تجربه های سفر به شیراز گشت و گذار در حافظیه است. قدم زدن در این مجموعه، طبعی از شعر و شاعری و روحی لطیف را به سراغ ما می‌آورد. حافظیه علاوه بر این که آرامگاه شاعری دوست داشتنی چون خواجه حافظ شیرازی است. هنر معماری ایرانی و باغ سرسبز این مجموعه جذابیت آن را دو چندان کرده است.

درختان خوش قد و قامت، آراسته شدن باغ با گلهای زیبا و خوش رنگ و معطر، باغ زیباییش را بیشتر به رخ ما می کشد. نقش و نگار گنبد مقبره، ایوان بزرگ با ستون‌های بلند قامت، هر بازدید کننده‌ای را محو تماشای خود می‌کند.

در کنار همه این زیبایی، حس لطیف شاعرانه، ما را ترغیب می‌کند تا تفالی به حافظ بزنیم که می‌تواند رابطه عرفانی عمیق‌تری با خواجه حافظ برقرار کرد. حافظیه با داشتن ویژگی های معماری و تاریخی اهمیت فوق العاده‌ای دارد و در فهرست آثار ملی قرار گرفته است. ایوان بزرگی مرز بین قسمت شمالی و جنوبی مجموعه قرار گرفته است.

شروع مجموعه از حیاط جنوبی آغاز می‌شود. در سمت شرق و غرب محوطه، نارنجستان‌های وسیعی قرار دارد که باغ با عطر بهار نارنج در فصل بهار همه را مدهوش خود می‌کند. در مسیر پیاده‌روی، بلواری پر از گل و چمن، حیاط باغ را مزین کرده است.

انتهای بلوار ایوانی بزرگ است که با ردیفی از هجده پله در حدود چهار متر اختلاف، ایوان را از سطح زمین جدا کرده است. در اطراف مسیرهای پیاده روی، باغچه‌ای مستطیل شکل از درختان سرو و کاج وجود دارد و دو حوض مستطیلی به زیبایی این باغچه‌ها افزوده است.

صحن جنوبی مجموعه در سه ضلع خود دیوارهای بلند و کشیده شده‌ای دارد. ورودی آرامگاه در دیوار جنوبی این حیاط قرار گرفته که رو به خیابان گلستان باز می‌شود و با چند پله، حافظیه به خیابان وصل شده است.

تالار حافظیه که بالاتر از صحن حیاط است با بیست ستون در میانه‌ی مجموعه قرار گرفته است. طول تالار پنجاه و شش متر و عرض آن به هشت متر می‌رسد. در زمان زندیه چهار ستون در آن بنا شده که در وسط تالار قرار گرفته است.

واقع شدن تالار یا ایوان میانی در میان مجموعه، حافظیه را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم کرده است. تالار حافظیه دو اتاق دارد که در دو طرف آن قرار گرفته است. هنر معماری هخامنشی و زندیه در این بنا مشهود است.

یکی از دیگر بخش‌های دیدنی مجموعه، آرامگاه قوام السلطنه از سیاستمداران ایرانی در گذشته است که در حافظیه قرار دارد. این آرامگاه در اتاقی بزرگ با دو اتاق دیگر در اطراف خود، در سمت چپ تالار حافظیه ساخته شده است.

قسمت شمالی مجموعه در گذشته قبرستان بوده است. حافظ یکی از این اشخاصی است که در محوطه شمالی حافظیه دفن شده است. در قسمت شمالی مجموعه، باغچه‌هایی از درختان نارنج با حوض‌های بزرگ مستطیلی، باغ را به خود مزین کرده‌اند. دیوار شمالی این صحن با این بیت از حافظ روی آن، مزین شده است:

با وجود درختان نارنج در اطراف حیاط، باغچه‌های پر شده از چمن و کاج و سرو خودنمایی می‌کنند. ساختمان‌هایی که در قسمت شمالی قرار گرفته از قبیل کتابخانه، حافظ شناسی و چایخانه سنتی است.

آرامگاه حافظ مهم‌ترین بخش در کل حافظیه شیراز به حساب می‌آید. این مقبره حدود 1 متر از سطح زمین فاصله دارد. اطراف این مقبره 5 ردیف پلکان مدور سنگی دیده می‌شود. دلیل فاصله مقبره حافظ از سطح زمین، القای شخصیت والای حافظ به بازدیدکنندگان است. در بالای آرامگاه حافظ، گنبدی زیبا به چشم می‌خورد. در ساخت نمای خارجی این گنبد از مس استفاده شده است. در سقف این آرامگاه نیز از کاشی‌کاری‌های معرق استفاده کرده‌اند.

یکی از نکات مهم درباره آرامگاه حافظ، رنگ سبزی است که در نگاه اول مشاهده می‌کنید. این رنگ سبز به دلیل اکسید ‌شدن مس به وجود آمده و جلوه خاصی به آرامگاه بخشیده است. در ساخت این آرامگاه از 8 ستون سنگی یکسان با ارتفاع 5 متر استفاده شده که اگر از مسجد وکیل هم بازدید کرده باشید، خواهید دید که شباهت بسیاری بین ستون‌های آرامگاه حافظ و مسجد وکیل وجود دارد.

در مجموعه‌ی حافظیه مقبره‌های زیادی در کنار مقبره حافظ وجود دارد. وجود بعضی نام ها، ارزش تاریخی مجموعه را بیشتر کرده است. برای نمونه در نزدیکی مقبره حافظ، شاعری با نام «شیخ محمد شیرازی» دفن شده است.

از دیگر اشخاص دفن شده در مجموعه میتوان از شاعری به نام «محمد نصیری الحسینی» ملقب به «فرصت الدوله شیرازی» نام برد. «قطب العارفین آقا محمد هاشم ذهبی شیرازی» شاعری از سران سلسه ذهبیه است. عالم و عارف دیگر «حاج ملاعلی سمنانی» از دیگر کسانی است که در مجموعه دفن شده است.

مقبره های «حاج سید محمد علی کازرونی شیرازی» از مجتهدان فارس، «شیخ محمد مهدی کجوری» از مجتهدان به نام «شیخ محمد حسن کجوری» و«سید محمد رضا مجد العلما» ملقب به دستغیب در قسمت جلوی ساختمان کتابخانه قرار دارند. قاسم خان حاکم فارس در زمینی که ساختمان کتابخانه قرار دارد دفن شده است.

در بخش غربی حافظیه، صحن سرسبز و با صفا، با یک حوض کوچک که در آن قرار دارد باعث زیبایی مضاعف حیاط غربی شده است. در این محوطه از آرامگاه حافظ، مقبره هایی واقع شده که اشخاص نامداری در آنجا دفن شده‌اند.

این قسمت، مقبره الشعرا در حافظیه است و محل دفن شاعران، علما، نویسندگان، استادان دانشگاه، هنرمندان ایرانی است که می توان به افراد زیر اشاره کرد:

• دکتر شاعر لطفعلی صورتگر

• نویسنده و داستان نویس جناب رسول پرویزی

• آقای جواد مصلح فیلسوف فرزانه

• جناب محمد خلیل رجایی استاد حکمت و ادب

• دکتر شاعر استاد دانشگاه مهدی حمیدی شیرازی

• استاد دانشگاه دکتر عبدالوهاب نورانی وصال

• استاد ادبیات دانشگاه علی محمد مژده

• موسس و رئیس انجمن خوشنویسان فارس جناب استاد حمید دیرین

• بزرگ آواز و موسیقی اصیل ایرانی آقای نورالدین سروستانی

• استاد نویسنده، مترجم، شاعر سید ابوطالب فنائی

در قسمت شرقی حافظیه، دیواری با 14 طاق‌نمای زیبا، به چشم می‌خورد که آنها به اشعار حافظ مزین شده‌اند. پشت این دیوار بلند، آرامگاه خصوصی خانواده فربد و معدل قرارگرفته است.

در سال 1386، سازمان میراث فرهنگی بخشی از مقبره‌های اطراف و خانه‌های این محدوده را تخریب کرد و آن قسمت را به صورت جداگانه در آورد و این بخش را به نام محوطه شرقی نام گذاری کرد. دفتر انجمن دوست‌داران حافظ نیز در همین حیاط شرقی قرار دارد.

مجموعه‌ی آرامگاه حافظ زبان گویایی از ناگفته‌های بسیاری است که این بنا با معماری و طراحی اشعار حافظ نکته‌های آموزنده‌ی جالبی را به بازدیدکنندگان می آموزد. هر بخش از حافظیه به عنوان یک جاذبه‌ی فرهنگی و تاریخی محسوب می‌شود.

حافظ علاوه بر شاعری بزرگ و نامی، عارفی گران‌قدر نیز بود. به همین دلیل طراحان مجموعه حافظیه در دوران مختلف، همه تلاش خود را کرده‌اند تا در هر قسمت، حرفی برای گفتن وجود داشته باشد. نتیجه این تلاش ها باعث شده تا در بخش‌های گوناگون حافظیه، شاهد نماد‌های زیادی باشید. در ادامه با نمادهای حافظیه، آشنا خواهیم شد.

برای مثال هنگامی که هنوز وارد حافظیه نشدید و در خیابان گلستان هستید شما نمی‌توانید آرامگاه را مشاهده کنید و در شلوغی خیابان شهر گم می‌شوید که این نمادی از دربند بودن انسان با اندیشه‌های عرفانی در مشغله‌های جهان صنعتی است.

این یعنی شما برای آنکه حافظ را به ‌معنای واقعی کلمه بشناسید، باید از شلوغی دنیا خارج شوید. با این نماد طراحان تلاش داشتند تا به بازدیدکنندگان نشان دهند که حافظ را به عرفان باید شناخت.

در ورودی مجموعه در محوطه جنوبی قرار دارد. زمانی که از در ورودی وارد محوطه جنوبی می‌شوید، باغ و گلستانی زیبا را خواهید دید. این باغ و گلستان نمادی از جهان مادی و فریبنده است. بعد از ادامه مسیر در این بخش به رواق حافظیه خواهید رسید. این رواق را می‌توان نمادی از مرگ و ورود به عالم والا دانست.

هرچه به‌سمت مقبره حافظ و حیاط شمالی نزدیک‌تر می‌شوید، انگار اطراف شما نیز ساده‌تر می‌شود. رسیدن به ایوان، تمثیلی از پختگی انسان و غلبه بر فکر و اندیشه‌ی روزمره جهان مادی و سلوک عرفانی باشد.

ایوان حافظیه را می‌توان نمادی از خورشید دانست که در این جایگاه هیچ فاصله‌ای بین شما و حقیقت نیست. در واقع تا زمانی که در این دنیای مادی (محوطه جنوبی نماد جهانی مادی و فریبنده) قرار داشته باشید، این حقیقت را درک نخواهید کرد. اما هنگامی که از 9 پله تالار بالا می‌روید و با خورشید واقعی یا همان حقیقت، رو‌به‌رو خواهید شد.

حیاط شمالی مجموعه، دنیای ملکوتی را برای ما نمایان می‌کند. به تصور اینکه پس از مرگ و با دیدن واقعیت زندگی، انسان به آرامش می‌رسد. حیاط شمالی حافظیه در نمایانگر همان آرامشی است که پس از مرگ انتظار هر انسانی را می‌کشد.

همان طور که قبلا گفته شد، ظاهر این محوطه به‌ مراتب از حیاط جنوبی ساده‌تر است. این نیز نشان‌دهنده آن است که در زندگی پس از مرگ، دیگر خبری از ظاهر فریبنده دنیا نیست. برای رسیدن به پاسخ سوالات خود به این ناحیه می‌رسید.

آرامگاه حافظ دارای 8 ستون و 8 در ورودی و خروجی است که برابری دارد با هشت در ورودی و خروجی ملکوت و همین طور قرن هشتم که همان قرن زمان حیات حافظ است.

گنبد آرامگاه به کلاه درویشان ترک، شباهت دارد و بسیاری گنبد را نمادی از آسمان می‌دانند. رنگ‌های گنبد نیز مفهوم‌های زیادی دارد. آبی فیروزه‌ای گنبد را می‌توان نمادی از بهشت دانست و رنگ ارغوانی را به شراب ازلی تشبیه کرد.

رنگ سیاه و سفید در این گنبد تعبیری از شب و روز است و رنگ قهوه‌ای نمادی از اصلی‌ترین عنصرهای جهان هستی خاک را یادآور می‌شود. آرامگاه حافظ مروارید مجموعه‌ی حافظیه است و برداشت هایی متفاوت را می‌توان از طراحی و ساختار آن داشت.

حافظیه در استان فارس و در محدوده‌ی مرکزی شهر شیراز واقع شده است. این محله، در منطقه ۳ شهر شیراز قرار دارد. از شمال با بلوار ربانی، میدان ابوالکلام آزاد، بلوار جمهوری اسلامی و میدان قرآن، از شرق با بلوار هفت تنان و بلوار گلستان، از جنوب با خیابان علی ابن حمزه و بلوار چهل مقام و از غرب با خیابان حافظ، خیابان سیلو، بلوار آزادی و میدان قائم محدود شده است و با محله‌های ‌هفت تنان، باغ تخت، کاراندیش، دروازه اصفهان، اطلسی و سیلو مجاورت دارد.

بعد از دید و بازدید از مجموعه ی حافظیه انرژی زیادی از شما گرفته می شود و شما را گرسنه خواهد کرد. اما جایی برای نگرانی نیست! در اطراف مجموعه رستوران های زیادی وجود دارد که میشود انرژی از دست رفته خود را باز گردانید.

بهترین رستوران های شیراز چون هفت خوان، رستوران شاندیز، رستوران قوام، رستوران شاه عباسی و همچنین رستوران شارزه آماده پذیرایی از شما دوستداران تاریخ و ادب هستند. برای اقامت در نزدیکی مجموعه حافظیه، می توان از هتل های اطراف مجموعه مانند: هتل اطلس، هتل تخت جمشید، هتل ارگ و هتل پارسه برای استراحتی به یادماندنی استفاده کرد.

• دروازه قرآن از سمت شمالی مجموعه با فاصله ی حدودا 5کیلومتر

• باغ جهان نما از سمت شمالی حافظیه با فاصله ی 850 متر

• موزه هفت تنان از سمت شمال مجموعه با فاصله ی 850 متر

• پارک کوهپایه با فاصله‌ی یک کیلومتر از سمت شمال مجموعه

• آرامگاه سعدی از سمت غرب مجموعه با فاصله ی 3 کیلومتری

• باغ ارم با فاصله ی 5 کیلومتری در سمت شمال غربی حافظیه

• باغ نارنجستان قوام سمت جنوبی مقبره با فاصله ی 6 کیلومتر

• مسجد نصیر الملک با فاصله ی حدودا 4 کیلومتری در سمت جنوبی مجموعه

شنیدن نام شیراز بدون شک فکر و ذهن ما را به سمت حافظ سوق می‌دهد. اکثر ایرانیان برای این پیر لسان الغیب، جایگاه و ارادت ویژه‌ای قائل هستند. پیامبر عشق، هنر زیبایی درون، حافظ همراه همیشگی و جدا نشدنی ما از هر جشن و مراسم ایرانی مانند نوروز و شب یلدا است.

حافظ یکی از نوابغ شعر در طول همه زمان‌ها، بوده و خواهد بود. گوته شاعر بزرگ آلمانی از دوستداران حافظ بود و آرزوی شاگردی حافظ را داشت. کتاب حافظ تقریبا در همه خانه‌های ایرانی در کنار قرآن کریم وجود دارد.

حافظ برای مردم ایران بسیار محترم و ارزشمند است. از کودک تا بزرگسال از شنیدن و خواندن اشعار حافظ لذت می‌برند. هرساله در بیستم مهر ماه، که روز ملی حافظ نام گذاری شده بر سرمزار ایشان جمع می‌شوند و احترام خود را به خواجه حافظ شیرازی نشان می‌دهند. حافظ در سال 727 هجری قمری در شیراز دیده به جهات گشود و در سال 792 هجری قمری در زادگاه خود دیده فرو بست.

این چهره‌ی محبوب و دوست داشتنی ایرانی، اشعار خود را از صمیم قلب می‌سرود. ایشان با القابی چون لسان الغیب، ترجمان الاسرار، لسان العرفا، ناظم اولیا به شهرت رسیده است. در شیراز فردی برجسته بود و عنوان شاعر دربار را داشت.

سازه‌ای کوچک و گنبدی شکل در زادگاه‌اش بر روی مزار ایشان در کت شیراز یا همان مصلای شیراز در سال 856 هجری قمری به فرمان محمد معمائی، وزیر ابولقاسم بابر تیموری ساخته شده است. بدون شک حافظ را بزرگترین غزل سرای ایران، می‌توان نامید که تاثیر زیادی بر شاعران بعد از خود گذاشته است.

اشعار حافظ علاوه بر اثر گذاشتن بر شعرای فارسی زبان، بر خود زبان فارسی هم تاثیری فراوان داشته است. ادبیات و اشعار این شاعر والا مقام به زبان‌های دیگر هم ترجمه شده است و دوستداران مخصوص خود را در سراسر جهان دارد.

در مواردی می‌شود گفت اثر پذیری حافظ از قرآن کریم بوده است. حافظ فرهنگ ایرانی و اسلامی را با هم تلفیق کرده است و اشعار خود را متفاوت کرده است. اشعار حافظ علی رقم تاثیرگذاری به شاعران بعد از خود به شاعران دوران خود هم بی‌تاثیر نبوده است و شاعران در شبه قاره هند نیز از سبک اشعار وی الهام می‌گرفتند.

ممکن است در دید بعضی افراد حافظیه، تنها مقبره‌ای زیبا به چشم آید که شاعری ارزشمند را در خود جای داده است. اما وقتی در فضای آن قرار می‌گیرید حال و احوالی خاص به سراغ تان می‌آید و حداقل یکی از این کارها را مایل به انجام دادن هستید:

پا گذاشتن به حافظیه حتی اگر از شعر و ادبیات هم سررشته‌ای نداشته باشید با دیدن واژه‌ها و اشعاری که بر روی در و دیوار آنجا نقش بسته، به شما حسی عرفانی می‌دهد و گویی شما را به یک دنیای دیگر می‌برد.

حال و هوای مجموعه به برکت وجود شاعر دوست داشتنی ما، حافظ به وجود آمده است. شاعری که در سرتاسر جهان زبان زد خاص و عام است.

شاعران و عرفا و هنرمندان در این مکان بازارشان داغه داغ است. در هرگوشه و کناری از مجموعه می‌توانید گروهی از آنها را پیدا کنید. آنها در گرد هم روح و قلبشان را به اشعار حافظ گره می‌زنند و بر زبانشان سخن عشق جاری می‌کنند.

هر یک بیتی را می‌خوانند و به رسم مشاعره نفر بعدی یکی دیگر از غزلیات حافظ را می‌خواند. اینگونه عشق و احترامشان را به این شاعر بزرگ، ابراز می‌کنند.

پس از خواندن فاتحه‌ای که نثار روح این شاعر بزرگ می‌کنید بی درنگ دستتان به دیوان حافظ می‌رود و تفالی می‌زنید. نه فقط برای جستجوی احوال آینده بلکه در دنیای پر از معنویت و عرفان غزل‌های حافظ غرق شده‌اید و اینکه حال اکنونتان را خوب کنید. این حال خوب را حافظ به دوستدارانی که دل به اشعارش می‌سپارند هدیه می‌کند.

گاهی اوقات می‌توان خوش شانس بود و به برنامه‌هایی که حافظیه میزبان آن است، برخورد کنید. همانند کنسرت‌ها و نمایش‌ها و… که هرکدام فرهنگ این سرزمین را به نمایش می‌گذارند. برنامه‌هایی هستند که دوستداران ادب و هنر را به این مجموعه می‌کشاند.

آشنایی با خواجه حافظ شیراز

یکی از بهترین کتاب‌های ادبیات کلاسیک ایران، دیوان حافظ است. این کتاب برای مردم اهمیت بسیار بالایی دارد. دیوان حافظ امروزه در دورهمی‌ها و مراسمی مانند شب یلدا و عید نوروز مورد استفاده قرار می‌گیرد. غزلیات حافظ، برای مردم ایران دارای احترام و ارزش زیادی است و برخی، اشعار وی را بسیار مهم و معتبر می‌دانند.

از دیگر ویژگی‌های اشعار حافظ، این است که علاوه بر زبان فارسی، بعضی از بیت‌های آن به زبان عربی یا به صورت ترکیبی از زبان فارسی و عربی سراییده شده است. همچنین می‌توان در سروده‌های حافظ، یک غزل کاملاً عربی مشاهده کرد که به زیبایی هرچه تمام‌تر سروده شده است.

مجموعه آثار به جا مانده از این شاعر بزرگ، دیوان حافظ نام دارد که به زبان فارسی و در بعضی از ابیات به زبان عربی نگاشته شده است. تخصص حافظ در اصل غزل سرا بوده؛ اما در قالب‌های دیگری از شعر هم مانند قطعه، قصیده، مثنوی و رباعی دیده می‌شود.

دیوان حافظ با وجود غزلیات بی‌نظیر و قصیده‌های دل انگیز خود، محبوب جهانیان شده است. علت این است که حافظ همواره اشعار خود را به زیبایی و با رسایی کلام سروده است. شاید اینگونه تصور کنید که بسیاری از شاعران در طول تاریخ، اشعاری با کلامی رسا و زیبا سروده اند. اما علت محبوبیت زیاد اشعار حافظ میان مردم چیست؟ ویژگی های منحصر به فرد دیوان حافظ عبارتند از:

• تصویرسازی و فضاسازی قوی

• شورآفرینی

• سرشار از مضامین ابتکاری

• گزیده گویی و کم گویی، اشعار حافظ

• بیان شیرین اشعار حافظ

• آهنگین بودن و موسیقی زیبای اشعار حافظ

• رسایی و استفاده از کنایه‌های زیبا

• دیوان حافظ به تصحیح جناب پرویز ناتل خانلدی

• دیوان حافظ به تصحیح جناب محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی

• دیوان حافظ بر اساس نه نسخه کهن، به دست آقای رشید عیوضی تصحیح و تدوین شد 1385

• حافظ به سعی سایه جناب هوشنگ ابتهاج

• حافظ شیراز به گفته‌ی احمد شاملو

• غزلیات حافظ (نسخه مورخ 813 هجری) جناب پروفسور نذیر احمد – سید محمد رضا جلالی نائینی

• دیوان حافظ به دست اقای حسین الهی قمشه‌ای

• دیوان حافظ برداشته شده از نسخه‌ی خلخالی و بادلیان و بنجاب، بهاء الدین خرم شاهی

• دیوان حافظ تصحیح به دست آقای سلیم نیساری

• دیوان حافظ به تصحیح جناب ادیب برومند

• غزلیات حافظ به تصحیح جناب بهروز ثروتیان

اقامت در بهترین هتل ‌های شیراز برای بازدید از حافظیه

در آخر باید بگوییم که حافظیه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی شیراز به حساب می‌آید. بدون بازدید از حافظیه شیراز، سفرتان به این شهر بی‌نتیجه خواهد ماند. در حقیقت زیباترین بخش سفر هر گردشگری به شیراز، بازدید از حافظیه خواهد بود.

آرامشی که در فضای حافظیه موج می‌زند در هیچ جایی تجربه نخواهید کرد. زمانی که از دل یک خیابان شلوغ و پرازدحام وارد حافظیه می‌شوید، انگار که ناگهان همه دنیا را سکوت فرا می‌گیرد و چیزی جز زیبایی در این مکان نمی‌بینید و صدایی، جز سکوت نمی‌شنوید.

طراحی محوطه حافظیه بسیار زیبا و بی‌بدیل است. از نظر معماری تمام بخش‌های این مجموعه، هر کدام به تنهایی یک اثر هنری به حساب می‌آیند. در گوشه‌و‌کنار حافظیه افرادی عاشق‌پیشه و شاعر را تماشا خواهید دید که با هم مشاعره می‌کنند. انگار آرامگاه حافظ نیز مانند روحیه خود او، بسیار ظریف و بااحساس است.