سر مرغ روستایی در دهستان رباط از توابع بخش مرکزی شهرستان خرم‌آباد در استان لرستان است. به شمال- غربی لرستان که سفر کنیم تقریباً در 15 کیلومتری شهرستان خرم‌آباد به روستای سر مرغ پا نهاده‌ایم. مکانی با جنگل‌های بلوط و نهرهای جاری که بوی پونه‌های روئیده در کنار نهرها آدمی را از خود بیخود می‌کند. سردی هوای فصل زمستان اش علت هویدا شدن پرندگانی مانند کبک و تیهو است. سمت چپ را که مشاهده کنیم قله‌های پوشیده از برف سفیدکوه است و سمت راست کوه کمر سیاه قرار دارد که در میان بومیان به مخمل کوه معروف می باشد. راه را که ادامه می‌دهیم کمی آن‌طرف‌تر دشت زیبای گهواره را نظاره‌گر خواهیم بود . گردنه‌ی بعد ما را به دشت ابابیل هدایت می کند همان یادگار پرستوهایی که سنگ‌هایشان را سهواً در جنگ با ابرهه در آنجا برجای گذاشته‌اند. اقامت شبانگاهتان را مهمان تنگه پیازه باشید جایی که آبشار و حوضچه‌های چندطبقه دارد و آب گرمش هر کسی را برای آبتنی وسوسه می‌کند. البته اگر مایل هستید شب را در هتل سکنی گزینید نزدیک‌ترین هتل‌ها به این منطقه هتل ارشیا خرم آباد و هتل جهانگردی سراب کیو خرم آباد را پیشنهاد می‌کنیم.
2. روستای قلعه سنگی
این روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان خرم آباد است و در 7کیلومتری شهر خرم آباد واقع شده است، بومیان منطقه قلعه سنگی را ” قَلا بَردی” میخوانند. برد در زبان لکی به معنای سنگ آمده است و علت نامگذاری روستا وجود قلعه ای از سنگ در منطقه بوده است اما به علت های مختلف در طی سالها ویران شده و اثری از آن باقی نمانده است چراکه این روستا 200سال قدمت دارد. با این وجود روستای قلعه سنگی از معدود روستاهای استان است که نه تنها در ایام نوروز بلکه اکثر قریب به اتفاق ایام پذیرای گردشگران داخلی و خارج از استان های همجوار است. علت گردشگرپذیر بودن روستا وجود جنگل های بلوط، پوشش گیاهی مناسب و آب و هوای مساعدش در نزدیکی سفید کوه می باشد. از دیگر جاذبه های طبیعی روستا وجود چشمه فصلی ” بهار آب ” ، ” باغ دایی ” ، ” دوروز ناو “، “غار اشکفت( کلدر)” و تپه ” پیرحسن علی” می باشد. شغل اهالی روستا دامداری، کشاورزی و باغداری است. کشاورزی منطقه از رونق دوران قدیمش کاسته شده و علتش واگذاری اراضی روستائیان دوستدار طبیعت به محیط زیست می باشد .
2-1. سرمرغ
3. شرایط اقلیمی
قرارگرفتن در دامنه سفید کوه، تنگ هرور، تنگ گهواره و وجود منطقه حفاظت شده کُلدَر سفر به سوی روستا را جذابتر می کند. شرایط آب و هوایی خنکی بر منطقه حاکم است و علتش نزدیکی به سفید کوه می باشد. کوهی که پس از بارندگی و شکل گرفتن یک مه غلیظ و پراکنده شدنشان با باد بهاری صخره های باران شسته اش نمایان می شود و چشم را می نوازد.
4. آداب و رسوم مردم
آنچه نظر ما را به خود جلب می کند شاهنامه خوانی در روستا توسط شخصی است که سواد خواندن و نوشتن اندکی دارد اما شاهنامه را خوب درک کرده است، همچنین کاسمسا(هدیه ای از غذا که توسط همسایه ی به همسایه دیگر داده می شود) و پخته شدن نان محلی توسط زنانی که دوشادوش مردان کار می کنند. بیشتر اهالی روستا به زبان لکی یا لری خرم آبادی صحبت می کنند. از رسوم قدیم اهالی روستای قلعه سنگی مهمان شدن اهالی روستا در روستای دیگر به نام پاپی خالدار در ایام نوروز بوده است.
5. راه های رسیدن و هزینه عوارض
زمانی که قصد سفر کردید بهترین راه ها برای رسیدن به منطقه بکر و دلنشین سرمرغ روستای قلعه سنگی، به قرار زیر است:
1- اگر از جنوب به لرستان سفر می کنید با رسیدن به میدان کی اب( کیو) شهرستان خرم آباد و حرکت به سوی شمال لرستان یعنی شهرستان الشتر در 7کیلومتری خرم آباد به روستای قلعه سنگی خواهید رسید.
2- اگر از سمت شمال به لرستان سفر می کنید بهترین گزینه مسیر در 5کیلومتری بروجرد به فرعی سمت راست وارد شوید( محور بیرانشهر- خرم آباد).
3- اگر از غرب به لرستان سفر می کنید بهترین گزینه محور نورآباد- خرم آباد است
شاید این روزها صحبت از نپرداختن عوارض جهت بهره بردن از طبیعت کمی اغراق آمیز باشد اما واقعیت است، واقعیتی که در روستای قلعه سنگی و استفاده از منطقه گردشگری آن هیچ گونه عوارضی حتی برای تردد اتومبیل دریافت نمی شود.
6. مراکز خرید و سوغات
می شود به لرستان سفر کرد جایی که هرکسی با هر ذائقه ای را جذب خود می کند اما از سوغاتش صرفنظر کرد؟! استانی در غرب کشور با مردمانی بی آلایش با سنت ها وعقایدی که از قدیم زبان زد بوده اند. از سوغات اصلی استان که صرفنظر کنیم در منطقه بکر سرمرغ از محصولات ناب طبیعی کشاورزی(انگور و آلو) و گوشت شتر مرغ که محصول دامداری روستا است غافل شد؟! اما در مرکز شهر خرم آباد مراکز اصلی خرید (الماس شهر، پاساژ اطلس، مرکز خرید بزرگ صاحب الزمان، مجتمع تجاری لوتوس و…) را نیز به شما پیشنهاد می کنم.
7. شیوه اقامت و اقامتگاه
