در مطالعه جدید که تاکنون جامع ترین مطالعه راجع به وضعیت یخی قاره قطب جنوب است ، یک گروهی از 84 محقق بین المللی اطلاعات دریافتی از چندین بررسی ماهواره ای را از سال 1992 تا 2017 آنالیز کردند.
محققان دریافتند که هم اکنون قطب جنوب سه برابر سریعتر نسبت به زمان مشابه تا سال 2012 در حال نابودی یخ ها است، این یعنی در هر سال این رقم به بیش از 241 میلیارد تن ( 219 میلیارد متر مکعب ) افزایش می یابد. مجموعه یخ های ذوب شده در طول 25 سال به افزایش حدود 0.3 اینچی سطح آب دریا حدود 8 میلی متر منجر شده و تقریبا 40 درصد این مقدار یعنی 3 میلی متر در طول 5 سال گذشته اتفاق افتاده است.
میلی مترها افزایش سطح دریا خیلی به نظر نمی آید اما بررسی های قبلی اشاره داشتند که ورقه های یخی عظیم قطب جنوب به احتمال زیاد اصلا تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار نمی گیرند. یافته های جدید اشاره دارند که پوشش یخی این قاره برخلاف تصورات گذشته در برابر گرم شدن مقاوم نیست و در تایید این مطالب عکسی بسیار متفاوت از سهم این قاره در افزایش سطح آب اقیانوس ارائه شد: بنا به گزارش محققان، تصور کنید اگر کل یخ های قطب جنوب ذوب شوند، آب حاصل از ذوب شدن می تواند سطح آب دریا را تا 58 متر بالا ببرد.
بررسی وضعیت یخ ها
نویسنده همکار این مطالعه ” اندرو شفرد” استاد بررسی های زمین در دانشکده زمین و محیط دانشگاه لیدز در بریتانیا در گفت و گو با وب سایت Live Science گفت : در مطالعه جدید ، دانشمندان اطلاعات را از سه نوع سنجش ( اندازه گیری ) ماهواره ای با هم ترکیب کردند تا وضعیت یخ ها را در طول زمان بررسی کنند .
ماهواره هایی که یخ های قطب جنوب را با ارتفاع سنج کردند مدارکی دال بر حجم آن گرد آوری کردند ، نوع دیگری از اندازه گیری ماهواره ای سرعت یخ های وارد شده به اقیانوس را بررسی کرد و نوع سوم چگالی توده های زمین اطراف این سیاره را برای اندازه گیری وزن ورقه های یخ به طور کامل محاسبه کرد .
هر کدام از این روش ها به تنهایی مورد اطمینان نیستند چون فاکتورهای خاص مانند میزان برف متغیر روی قله یخ یا تغییرات در سنگ های زیر زمینی می توانند اندازه گیری ماهواره ای را تحت تاثیر قرار دهند . بنا به توضیح شفرد ، در نگاهی کلی به تمام این نوع اندازه گیری ها ، نویسنده این مطالعه باید با اطمینان بیشتری اطلاعاتی که پوشش یخی را نشان نمیدهند ، حذف کند .
او گفت : اندازه گیری های ماهواره ای به ما می گویند که ورقه یخ خیلی بیشتر از آنچه ما فکر می کنیم ، متحرک و پویاست.
اگر شما نگاهی به اولین گزارش ارزیابی مجمع بین المللی تغییرات آب و هوایی در 30 سال گذشته یعنی قبل اینکه ما اندازه گیری های ماهواره ای از مناطق قطبی داشته باشیم ، داشته باشید خواهید دید که ورقه های یخ اصلا به تغییرات آب و هوایی واکنش نشان نداده اند . شفر گفت : توافق عمومی در زمینه ی یخچال شناسی این بود که ورقه های یخی به سرعت تغییر نمی یابند اما این درست نیست .
در مجموع 3 میلیارد تن یخ در قطب جنوب در طی 25 سال بررسی از بین رفته است . در مقایسه ، کوه یخی عظیم که در جولای 2017 از سکوی یخی Larsen C ( یکی از بزرگترین کوه های یخی در تاریخ ) قطب جنوب شکست و جدا شد ، بالای 1 میلیارد تن وزن داشت و تقریبا اندازه ایالت دلاور بود .
ذوب سریع
با وجود اینکه قطب جنوب در تمام مدت سال پوشیده با یخ است ، ورقه های یخی آن در چرخه های سالانه پس روی و پیش روی می کنند و این الگویی است که هزاران سال ادامه داشته است . شفرد در گفت و گو با مجله ی Live Science گفت : اما نشانه های حاصل ازرکوردهای زمین شناسی نشان می دهند که تغییرات آب و هوایی که محرک نابودی یخ ها در قطب جنوب است خیلی سریعتر نسبت به دوره ی مشابه در گذشته های دور در حال انجام است .
ورقه های یخ قدیمی نشانه های وجودشان را در سرزمینی که آن را پوشش داده بودند ، به جا گذاشتند و این مدرک زمانی رو شد که عقب نشینی یخچال ها زمین زیر آن ها را در معرض دید قرار داد . شفرد توضیح داد : دانشمندان همچنین می توانند نشانه هایی کشف کنند راجع به اینکه ورقه های یخ قبلا قطب جنوب را در چه جاهایی پوشش داده بودند و این کار را با جستجوی بستر اقیانوس در اطراف قسمت غربی قطب جنوب انجام می دهند و این همان جایی است که نشانه هایی از اینکه یخچال ها در گذشته به کجاها متصل بودند در خود دارد .
شفرد گفت : این نشانه ها به دنشمندان کمک می کنند که سرعت پس روی یخ ها در قطب جنوب را اندازه گیری کنند که از گذشته تا کنون حدود 50 متر در هر سال بین چرخه یخبندان برآورد شده است. با این وجود، امروزه پس روی یخ بیش از 20 برابر است یعنی بیش از 1 کیلومتر در هر سال .