استان یزد یا شهر بادگیرها که میان رشته‌کوه‌های شیرکوه و خرانق جای گرفته معروف به دارالعباده است. شهر یزد به دلیل بافت سنتی دست‌نخورده‌ای که دارد در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
مجموعه امیر چخماق به‌عنوان یکی از آثار تاریخی و گردشگری شاخص شهر یزد در سال 1341 در شمار آثار ملی کشور قرارگرفته است. این میدان شامل بخش‌های بازار، تکیه، آب‌انبار و مسجد است که توسط امیر جلال‌الدین چخماق از سرداران شاهرخ تیموری در سده 8 خورشیدی ساخته شد. مجموعه امیر چخماق در مرکز بافت قدیمی شهر یزد واقع‌شده است. بعد از بازدید از مکان‌های تاریخی شهر یزد و میدان حماسی امیر چخماق، جهت داشتن یک اقامت که شیرینی سفر را برای شما چند برابر خواهد کرد می‌توانید یکی از
هتل های یزد مانند
هتل داد یزد، هتل صفائیه و هتل باغ مشیر الممالک یزد که میزبان خوبی برای شما خواهند بود را انتخاب کنید.
معرفی مجموعه امیر چخماق
یکی از شاخص‌ترین بناهای تاریخی بافت قدیمی شهر یزد، مجموعه امیر چخماق می‌باشد که از پتانسیل گردشگری بالایی برخوردار است. مجموعه فعلی توسط امیر جلال‌الدین چخماق ک از سرداران تیموری بود و همسر ایشان فاطمه خاتون در کوی دهوک سفلی بنا شد. درواقع سردار تیموری با این اقدام به دنبال رونق بخشیدن به شهر یزد بود. مجموعه فعلی در زمان حکومت صفویان یعنی قرن سیزدهم هجری با تبدیل میدان جلوی مسجد و سردر بازار به حسینیه احیاء شد و شهرتی دوباره یافت. آنچه مهم است تا قبل از حکومت شاه‌عباس حسینیه و تکیه در ایران رواج نداشت و بعد از این دوره بود که در فرهنگ وجود حسینیه‌ها نمایان شد. میدان امیر چخماق هم اکنون به عنوان یک میدان حماسی محلی جهت تجمع مردم یزد در راهپیمایی‌ها، تشییع شهدا و غیره است. این میدان که در زمان قاجار گورستانی بیش نبود، در زمان پهلوی تغییر کاربری داده و با تخریب گورستان به حالت اولش بازگردانده شد.
بخش های مجموعه امیر چخماق
مسجد امیر چخماق
این مسجد که میر چخماق نیز گفته می‌شود با نام مسجد جامع نو شناخته می‌شود، که در دوره حکومت تیموریان با تلاش امیر جلال‌الدین چخماق از امرا تیموری و همسر ایشان ستی فاطمه خاتون در سال 841 به اتمام رسید. جلوه زیبایی از کاشی‌های معرق اطراف گنبد در کنار تاق نمای مقرنس‌کاری شده و سنگ موجود در کریاس که بر روی آن متن وقف نامه آمده است، دیده می‌شود.
تکیه امیر چخماق
تکیه ساختمانی است که قدمت آن را 200 سال برآورد کرده‌اند. در این بخش در مواقع عزاداری و نخل برداری، حاکم در مکان شاهنشین آن و بانوان در سایر غرفه‌ها تکیه می‌زدند و به تماشای آئین می‌نشستند.
بازار حاجی قنبر
بازار حاجی قنبر یزد که شریان حیاتی و تجاری یزد است در شرق میدان امیر چخماق قرار دارد و از بناهای نظام‌الدین حاجی قنبر جهانشاهی که از حکمای یزد بوده است به‌حساب می‌آید. این بازار در زمان پهلوی با احداث خیابان قیام( خیابان شاه) دستخوش تغییراتی چون تخریب بازار پنج علی و بازار محمدعلی‌خان شد. در قرن سیزدهم هجری با احداث تکیه‌ای به شیوه و شمایل دیگر تکیه‌های یزد بر چهره تاریخی بازار افزوده شد و کاشی‌های معقلی به‌کاررفته در آن دیدگان را به سمت خود متمایل می‌ساخت. در بازار حاجی قنبر کارگاه‌های مازاری، کارگاه حلوایی، رنگرزی و اقسامی از بازارهای دیگر نیز وجود دارد. نقل است که پیشینه نخل حیدری در این مجموعه به 450 سال پیش یعنی دوره صفویه برمی‌گردد.
آب انبار امیر چخماق
قدمت این آب انبار نیز مربوط به دوره صفویان است که در کنار بازارچه حاجی قنبر واقع‌شده است. درواقع مجموعه امیر چخماق دارای سه آب‌انبار بوده که در زمان حاضر دو مورد از آن‌ها باقی‌مانده است. آب‌انباری که در ضلع شمالی میدان دیده می‌شود پنج بادگیری است که به دستور فاطمه خاتون (ستی فاطمه) برای رفع نیاز مردم ساخته شد. همچنین آب‌انباری که در ضلع جنوبی میدان امیر چخماق واقع‌شده میدان نامیده شده است و به دلیل احداث خیابان تخریب شده است. سومین آب‌انبار در زیر تکیه امیر چخماق قرار دارد و با نام تکیه انبار معروف است. بخشی از موزه آب یزد را انبار تکیه تأمین می‌کند و یک ورودی دارد که با 52 پله می‌توان به محل برداشت آب رسید. در سفر به شهر یزد دسترسی به این مجموعه در هر ساعت از شبانه روز برای عموم آزاد است.
سخن آخر
شهر یزد به دلیل آنکه صعب العبور بوده و منابع آب کافی در اختیار نداشته تا حدودی از درگیری‌های سیاسی کشور در امان بوده است. همان‌طور که پیش ازاین در توصیف شهر یزد آورده شد، این شهر قدمتی طولانی دارد به گونه ای که در آن نشانه‌هایی از ایساتیس، هخامنشی، مهر و آناهیتا دیده می‌شود. مردم یزد به زبان فارسی رایج سخن می‌گویند و مانند سایر مردمان این سرزمین کهن دارای مراسمات جشن و سرور، عزاداری، صنایع‌دستی و غیره هستند. جاهای دیدنی یزد بسیار زیاد هستند که ازجمله آن‌ها می‌توان به مجموعه امیر چخماق اشاره نمود.
