مسجد نصیرالملک
نور با بالا آمدن خورشید رقصی سماعی را آغاز و هم نوا با موسیقی سکوت از دیوار شیشه ای هفت رنگ عبور کرده، و آهسته آهسته با عروج خورشید در عرصه شبستان پیش روی کرده و در نقطه اوج خود محیط شبستان را تبدیل به عبادت گاه نور می کند. در لحظه ای خاص و برای مدتی محدود ذرات نور همچون فرشی هزار گره کف شبستان را فرا می گیرد و بر روی محراب ذراتی از نور و عرفان می پاشد. شبستانی از جنس آجر با سکوتی از جنس شیشه که با دوازده ستون سنگی در دو ردیف شش تایی با کنده کاری هایی چشم نواز دلربایی می کند و هفت درگاه رویایی از جنس چوب پوشیده از شیشه های رنگی که عبور نور را روحانی تر می کنند.
هر روز که خورشید آغاز روز و لحظه ای نو را نوید می دهد، هجوم انوار نور آغاز می شود و معجزه رنگ در شبستان غربی جان می گیرد. اینجا مسجد نصیرالملک شیراز است، آمیزه ای از نور و رنگ و معماری پیشکش خداوند در خانه ای که میزبانش خداوند کریم است. این شاهکار معماری یادگار دوران قاجار است و به دستان هنرمند محمد حسن بنا و به دستور میرزا حسن نصیرالملک ساخته شده است. آن چه در ابتدای امر می بینید ظاهر ساده مسجدی است با بنای قدیمی و طاق نمای بزرگ ورودی با مقرنس های زیبا، که سقف آن با کاشی هایی هفت رنگ مزین شده است. در بزرگ چوبی که بر بالای آن روی سنگ مرمر شعری با مضمون نام سازنده و سال ساخت بنا حک شده است. اما در پس این چهره ساده باطنی دلفریب و الحق روح نواز در جریان است.
مسجد دو شبستان اصلی دارد: شبستان شرقی و غربی. شبستان غربی نقطه اوج زیبایی مسجد و شبستانی تابستانه است. کف شبستان غربی با کاشی های فیروزه ای مزین شده است و سنگ کف محراب مرمر است. شبستان شرقی شبستان زمستانه است با هفت ستون ساده در وسط شبستان که اکنون به عنوان موزه مورد استفاده قرار می گیرد. این شبستان با سقفی کاشی کاری شده، ایوانی به عرض شش متر دارد و با هشت طاق نما از محدوده حیاط جدا شده است. بنای مسجد نصیرالملک دو ایوان شمالی و جنوبی دارد و البته ایوان شمالی زیباتر و چشم نواز تر است و ایوان جنوبی صرقا برای تقارن بناست. ایوان شمالی سه نیم طاق دارد و از طرف چهارم به صحن متصل شده است. طاق میانی ایوان که بلندترین طاق است طاق مروارید نامید می شود. آن چه نصیرالملک را بر سر زبان ها انداخته است علاوه بر بازی رنگ و نور و معماری خاصش استفاده از کاشی های صورتی رنگ زیباست که به ندرت در باقی آثار معماری ایرانی به چشم می خورد و این بنای باشکوه را با نام مسجد صورتی شهره عام و خاص کرده است. 
بهترین زمان بازدید از مسجد و دیدن اوج شکوه و جلوه رنگ در بازی با نور در مسجد، نیمه ی پاییز تا نیمه زمستان است. از ساعات اولیه صبح که نور به داخل مسجد رخنه می کند تا ساعت هشت تا نه صبح که اوج زیبایی در مسجد غوغا به پا می کند، بهترین زمان برای حضور در این مکان روحانی است. 
مسجد شیخ لطف الله
زمانی که از صحنه هنرنمایی خورشید در میدان نقش جهان عبور کرده و وارد مسجد شیخ لطف الله می شوید توقف زمان را احساس می کنید. در میدان نقش جهان گنبد خاص مسجد شیخ لطف الله شما را به خود جذب می کند، گنبدی خاص که بر خلاف اغلب گنبدها به رنگ فیروزه ای نیست و رنگ زمینه اش نخودی است و با طرح هایی به رنگ آبی و سبز و سفید منقش شده است. 
این گنبد زیبا در طول روز تغییر رنگ می دهد، صبح هنگام با طلوع خورشید به رنگ صورتی در می آید و ظهر هنگام به رنگ کرم خودنمایی می کند و با غروب خورشید رنگ گنبد به آجری متمایل می شود. با نزدیک شدن به ورودی مسجد در نگاه اول آن چه که به چشم می بینید در بزرگ چوبی دو تکه و یکپارچه از چوب چنار است. سر در ورودی به طرز بی نظیری آراسته شده است. در بدو ورود به داخل مسجد آن چه غافلگیرتان می کند، زورآزمایی تاریکی و نور است و در نهایت این نور است که پیروز شده و راه را روشن می نماید و شما را در دالان تاریک ورودی مسجد راهنمایی می کند تا به داخل مسجد برسید. 
راهروی ورودی با کاشی های هفت رنگ آراسته شده است و یک پنجره مشبک در سمت راست قرار دارد که نور ملایمی را به داخل راهرو هدایت می کند. باید اعتراف کرد که خالق این بنا علاوه بر هنر معماری و مهندسی و تسلط بر هندسه هنر دیگری نیز داشته است،اُنس با نور. 
معمار چنان از راز و رمز نور مطلع بوده که آن را با ظرافت تمام در تمام بنا به خدمت گرفته و نهایت استفاده را از نور برده است. نور زیادی که در بیرون بنا و در میدان حاکم است سبب می شود تا مردمک چشم تنگ شود، حال به محض ورود به فضای مسجد تاریکی کنترل شده ای حاکم است که سبب می شود چشم به حجم نور کمتر عادت کند و این دالان نیمه تاریک مسیر را برای رسیدن به محراب روحانی و نورانی مسجد هموار می کند و خلسه ای عرفانی در بیننده ایجاد می کند که شور وصف ناپذیری را به محض رسیدن به فضای گنبد در روح جان می دمد. معمار تیزهوش بنا علاوه بر ایجاد حالتی روحانی مقصود دیگری نیز داشته است و به محض رسیدن به فضای زیر گنبد چشمان شما با دقتی بالاتر تمام جزئیات این بنای باشکوه را می بیند و از این همه ظرافت و هنرمندی به حیرت می آید. فضای اصلی مسجد اوج بازی با نور است.
دوپنجره مشبک در ساقه گنبد که نو را دوبار شکسته و تیزی آن را گرفته و نور ملایمی را راهی مسجد می کنند و علاوه بر این وظیفه خطیر با انفجار ذرات نور به محض برخورد به پنجره های مشبک نور به سمت گنبد پاشیده شده و جلوه هایی زیبا پدید می آورد. ظهر هنگام حضور نور بر صفحه داخلی گنبد سبب می شود تا طاووس بهشتی داخل گنبد تکمیل شود. اگر دقت کنید متوجه می شوید که نور طوری به دورن مسجد می تابد که اگر شاگردان و استاد را در حال بحث و تدریس تصور کنیم نور نوازشگری به صورت افتاده و آن را روحانی تر و عارفانه تر جلوه می دهد و همان نور بر پشت اگردان تابیده و آرامشی خاص در آن ها پدید می آورد. نوری که در بدو ورود و گذر از پنجره های دو جداره تلطیف شده به صورت حلقه هایی بر روی نقوش و کاشی کاری ها می تابد و بر زیبایی و شکوه هر چه بیشتر بنا می افزاید. دیواره ها از پایین با کاشی هفت رنگ آراسته شده و در نهایت به کاشی های معرق ختم می شود. همه چیز در این بنا در نهایت دقت است. اگر اندازه پنجره ها یا ارتفاع گنبد کمی بالا و پایین بود این شاهکار هرگز محقق نمی شد و این امر نشان دهنده هوش و نبوغ بالای معمار بنا بوده است، همچنین بنا حول محور قبله چرخشی چهل و پنج درجه ای دارد که اصلا به چشم نمی آید و راهروی وردی را یکسره به فضای اصلی متصل کرده است. محراب این شاهکار معماری نیز با کاشی کاری های بسیار زیبا آراسته شده است و تابش نور بر قداست و عرفان جاری در آن می افزاید. مسجد شیخ لطف الله به راستی بنایی خارق العاده است و به قول بزرگی جز با ایمان و الهام آسمانی نمی توان چنین بنایی خلق کرد. بنای مسجد به دستور شاه عباس توسط محمد رضا پسر استاد حسین بنای اصفهانی برای بزرگداشت عالمی لبنانی ساخته شده و خلق این شاهکار معماری هفده سالی به طول انجامیده است. در ساخت این بنای زیبا و روح نواز از بهترین منابع از جمله سنگ گرانیت استفاده شده است که کار با این مصالح بدون داشتن ابزار پیچیده امروزی کاری بس دشوار است. آن چه مسلم است این که علاوه بر زیبایی و معماری باشکوه مسجد حالت روحانی آن چنان آرامشی در بیننده ایجاد می کند که رهایی روح را از قید و بندها و عروج را احساس می کند. 
مسجد کبود
مقصد آخر تبریز است، عروجی به رنگ منحصربفرد لاجوردی در حریری از نور. در کوچه پس کوچه های قدیمی شهر تبریز نگینی خفته است که رنگ لاجوردی منحصر بفرد و دلفریبش در تلألؤ نور خورشید جلوه ای هزاران برابر زیباتر می یابد. بنایی خاص و منحصر بفرد با معماری مخصوص به سبک آذری و رنگ منحصر بفرد لاجوردی کاشی هایش که تقریبا بنا را در سرتاسر ایران و البته جهان بی نظیر کرده است. آبی لاجوردی در تمام دنیا به نام ایران شناخته می شود. رنگی خاص که در عین متانت انرژی بسیاری دارد و آرامشی عجیبی را در ببینده ایجاد می کند. تنها مسجدی در سرتاسر ایران که لقب فیروزه جهان اسلام را داشته و غرق در پوششی لاجوردی رنگ است، مسجد جهانشاه تبریز یا مسجد کبود است. 
این بنای تاریخی با قدمتی در حدود ششصد سال در بین مردم محلی گوی مچید یا مسجد کبود نامیده می شود. در ورودی مسجد آنچه نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند سر در بسیار بلند مسجد با کاشی کاری های بی نظیر و مناره های بسیار بلند آن است. دو طرف در ورودی با مجموعه ای از کاشی های ظریف، پرکار و زیبای معرق آراسته شده است که هر بیننده ای را به تحسین این همه زیبایی و ظرافت وامی دارد. در سردر مسجد لوحی قرار دارد که عبارت، عمارت مبارک مظفریه بر آن نقش بسته است و گاه به همین دلیل این بنا با نام مسجد مظفریه شناخته می شود. گنبد عظیم این بنای باارزش نیز بسیار زیباست و همچون جواهری تمام و کمال در زیر انوار خورشید خودنمایی می کند. مسجدی که به صورت مجموعه ای بزرگ از قرائت خانه، حوضچه، خانقاه و صحن بوده اما متاسفانه بر اثر زلزله شدید تقریبا نابود شده اند و فقط بخشی از این بنای عظیم به یادگار مانده، که البته آثار این تخریب در ظاهر مسجد و کاشی کاری هایش کاملا هویداست.
در قسمتی از کاشی کاری های سقف مسجد از ترکیب لاجورد و طلا استفاده شده است که بر شفافیت و زیبایی هر چه بیشتر بنا افزوده است. نا به دستور ابوالمظفر جهانشاه در زمان حکومت قره قویونلوها ساخته شده است و در شبستان بنا سردابی کوچک قرار دارد که دو قبر در آن قرار دارد. یکی برای جهانشاه و دیگری برای همسرش که البته قبرها خالی است.
درون مسجد با کاشی های معرق و کتیبه هایی زیبا با خط ثلث و کوفی مزین به آیات کلام الله مجید و هنر اعجاب انگیز معمار بنا در استفاده از کاشی های لاجورد به بهترین شکل ممکن آراسته است. مسجد به دلیل قرار گرفتن بنا در منطقه ای با آب و هوای خنک کاملا مسقف است و کف آن نیز با کاشی های براق مزین شده است. 
در هر حال مسجد کبود تبریز یکی از نگین ای معماری ایران است و ترکیب تابش نور بر عرصه لاجوردی مسجد حالتی روحانی و عرفانی را در ذهن و جان بیننده متبلور می کند. در این بنا می توانید نفوذ رنگ لاجوردی آمیخته با نور را در عمق جانتان حس کنید.
گاه زیبایی یک بنا سرچشمه ای جز ایمان و الهام ندارد. اگر روزی قصد سفر به هر یک از مقاصد پرتردد شیراز، اصفهان و تبریز را داشتید سری به ایران هتل آنلاین بزنید. رزرو آنلاین هتل به همراه معرفی کامل اقامت گاه های این شهرهای بزرگ، خدمتی است که ما می توانیم در جهت داشتن سفری پر از آرامش برای شما انجام دهیم.
