در نقطه نقطه جهان عجایبی به چشم می خورد كه گاهی برترین دانشمندان و محققین نیز از فهم فلسفه آن عاجز می شوند. در كشور ما نیز در بسیاری از نقاط گاهی یک بنای تاریخی یا طبیعی دیده می شود كه دنیایی از ابهامات و زیبایی ها را به ما نشان می دهد. بسیاری از این ساخته ها، دست سازه هایی بوده كه هنر، علم و صنعت پیشینیان را به رخ ما می كشند.
در این مقاله از میان این جاذبه های دیدنی اصفهان، شما را با ساختمانی خاص و قابل تامل به نام منار جنبان در شهر و استان تاریخی اصفهان آشنا می كنیم؛ چراکه ممکن است برای اکثر ما این سوال پیش آید كه عمارت منارجنبان اصفهان چه نوع بنایی است. اغلب ما یا به شهر اصفهان سفر كرده ایم و یا درباره آن شنیده ایم. شهری تاریخی كه نمادی از علم و فرهنگ ایران زمین از گذشته تا به حال است. اصفهان دنیایی از بهترین ها و خاص ترین ها در كشور بوده و از زیبا ترین و تاریخی ترین مساجد گرفته تا بهترین هتل های ایران در این شهر به چشم می خورد. كافی است با یک برنامه ریزی ساده و چند روزه و با رزرو هتل های اصفهان از بین انواع اقامتگاه های این شهر تاریخی یكی را انتخاب كرده و مدتی را به گشت و گذار در این استان كم نظیر بگذرانید.
عمارت منارجنبان كجاست؟
استان اصفهان و به ویژه شهر اصفهان از مناطقی هستند كه كمتر كسی پس از سفر به آن احساس كسالت و خستگی می كند. این استان پهناور كه سومین استان از لحاظ جمعیتی در ایران می باشد، در میانه كشور قرار گرفته است. دیدنی های تاریخی این استان به قدری متعدد و غنی از فرهنگ و تاریخ می باشد كه برای هر كدام می توان مقاله ای تخصصی در وصف و عزمت آن ها ارائه داد. در پاسخ به این سوال که منار جنبان اصفهان كجاست می توان گفت اگر محل جغرافیایی این بنای كم نظیر را در گذشته و حال مقایسه كنیم، متوجه می شویم كه در زمان ساخت عمارت تاریخی یاد شده در منطقه دهكده ای به نام كارلادان و جدا از اصفهان كنونی بنا شده بود. در حال حاضر عمارت منار جنبان در محله ای به نام نصر آباد در شهر اصفهان قرار دارد.
تاریخچه عمارت منار جنبان
اگر از اهالی بومی این شهر آدرس منار جنبان اصفهان را جویا شوید، شما را به سمت محله ای قدیمی در شهر راهنمایی می كنند. این موضوع اشاره ای به تاریخی بودن و قدمت بالای این بنا دارد. بنای مذکور بر روی بقعه ای منصوب به یكی از عارفان به نام عمو عبدالله كه مربوط به سال 716 هجری قمری می باشد، ساخته شده است. آنچه كه مشخص است مناره های این بنا به دوره صفویه منصوب است. سال ها بعد از فوت این عارف وارسته این منارها بر فراز این مقبره نصب شده است.
ویژگی های منحصر به فرد منار جنبان
منار جنبان اصفهان در نگاه اول دو منار بلند است که در دو طرف مقبره عارفی وارسته به نام عمو عبدالله قرار گرفته است. وجه تمایز این بنا با دیگر منارها در سایر مناطق، لرزان بودن آن ها می باشد. دو منار به ارتفاع حدود 17 متر با فاصله از یکدیگر قرار گرفته اند، به طوری كه با بالا رفتن از پله های مارپیچ یكی از مناره ها و وارد كردن ضربه به آن، مناره دیگر نیز به لرزه در می آید. با تكان دادن یكی از این مناره ها به راحتی تكان خوردن مناره دیگر و حتی كل بنا قابل رویت است. البته قابل ذكر است كه به دلیل تاریخی بودن و حفظ آثار ملی در حال حاضر بازدید كنندگان اجازه بالا رفتن تا بام این مناره ها را ندارند و در فواصل زمانی مشخص یكی از كاركنان این مكان كه آموزش لازم را برای ضربه زدن و فشار آوردن به اندازه كافی را دیده این كار را انجام می دهد و گردشگران و توریستان به راحتی می توانند این تكان و حركت زیبا كه ساخته دست بشر است را به نظاره بنشینند.
از دیگر زیبایی های این بنا كه چشم بینندگان را به خود خیره می كند می توان كاشی كاری های زیبا و فیرزه ای رنگ سقف و دیواره های عمارت را نام برد. سقف این بنا با ارتفاعی حدود 18 متر زیبایی و عظمت دو چندانی را به این مكان تاریخی داده است. كاشی كاری های سقف كه نشان از هنر اصیل ایرانی و آرامش مكان های مذهبی دارد، به مانند دیگر بنا های شهر اصفهان به راستی نشانگر شهر فیروزه ها است. اغلب كاشی كاری های این بنا با برش های هم شكل و چند ضلعی و به صورت مقارن هم هستند كه این توازن و تقارن، زیبایی بنا را دو چندان كرده است.
دلیل تکان خوردن عمارت منار جنبان
گاهی مواقع پاسخی منطقی و یا حتی علمی برای یک سوال یا یک اتفاق به ذهن نمی رسد. منارجنبان اصفهان نیز ازجمله این سوال ها برای دانشمندان و معماران است و پس از سال ها تحقیق محققان دلیل قانع كننده ای برای این معماری و ساخته دست بشر پیدا نكرده اند. تنها دلیل علمی كه البته منطقی و قابل توجیح است اشاره به علم فیزیک و مبحثی به نام تشدید دارد. اگر به صورت ساده به شرح آن بپردازیم این مبحث علمی در پاسخ به این ساخته دست بشر می گوید: اگر دو شی هم شكل، هم وزن، متقارن و موازی هم در حالتی خاص و فاصله ای معین از یکدیگر قرار بگیرند، می توانند بر هم اثرگذار باشند. البته این مبحث پیچیده و علمی در دل خود هزاران راز نهفته دارد كه در تخصص و حوصله ما در این مقاله جایی ندارد. ساخت چنین بنایی با این عظمت توسط ایرانیان در سال های دور نشان از تدبیر و خرد مردمان این دیار كهن دارد.
سایر منارجبان های جهان
در گوشه گوشه جهان منارهای بسیاری وجود دارد. در داخل و خارج از كشور ما نیز منار های جنبانی دیده شده كه البته معروف ترین آن ها منار جنبان اصفهان می باشد. اگر بخواهیم به یكی دیگر از منار جنبان های خاص و بی بدیل در جهان اشاره ای داشته باشیم، می توان به منار جنبان خرانق در نزدیكی شهر اردكان در استان یزد اشاره كرد؛ تنها منار جنبان تمام خشتی دنیا كه از زمان ساسانیان به جای مانده است.
ساعات بازدید از عمارت منارجنبان اصفهان
در سال های اخیر آوازه عمارت منارجنبان بیشتر به گوش جهانیان رسیده و همه ساله گردشگران زیادی برای بازدید از این بنای منحصر به فرد و تاریخی به اصفهان سفر می کنند. بازدید از عمارت یاد شده همه روزه از ساعت 9 صبح الی 16 برای گردشگران امکان پذیر است. لازم به ذکر است گردشگران داخلی و خارجی می بایست هزینه ای را تحت عنوان ورودی پرداخت کنند که نرخ ان برای گردشگران داخلی ارزان تر است. تکان دادن مناره ها در روزهای معمولی صبح ها دو بار و بعدازظهرها نیز دو بار انجام می شود.
خراب شدن عمارت منارجنبان
بر اساس گفته محققان اساس کار عمارت منارجنبان اصفهان مانند سایر منارجنبان ها در جهان برای لرزیدن نبوده است. به عبارت دیگر این عمارت در ابتدا یک مقبره بوده و بعد از مدتی مناره ها ساخته شدند. با توجه به این موضوع می توان دریافت لرزیدن عمارت منارجنبان اصفهان به دفعات زیاد می تواند در تخریب زودهنگام آن موثر باشد. در این راستا تعداد دفعات لرزیدن عمارت کاملا کنترل شده و محدود بوده و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی اصفهان انجام می شود.
